Activision Blizzard

Activision Blizzard to producent i wydawca gier.

Oficjalna strona firmy Activision Blizzard, Facebook

Activision Blizzard to utworzony w roku 2008 amerykański holding, zaliczany do największych światowych producentów i wydawców gier na komputery osobiste, konsole oraz urządzenia mobilne.

Spółka powstała z połączenia jednej z najstarszych i najbardziej zasłużonych dla branży gier amerykańskiej firmy Activision, funkcjonującej na rynku od 1979 roku, oraz Vivendi Games, czyli oddziału francuskiego giganta mediowego Vivendi SA (wcześniej Vivendi Universal), właściciela legendarnego studia Blizzard Entertainment.

W połowie 2013 roku, dzięki wykupieniu większościowego pakietu akcji Vivendi Games, Activision Blizzard stało się firmą całkowicie samodzielną. Niemniej, 18 stycznia 2022 roku poinformowano, że do końca 2023 roku Activision Blizzard zostanie przejęte przez Microsoft. Opisywana firma oraz Xbox Game Studios miały funkcjonować niejako obok siebie, pod wspólną banderą Microsoft Gaming. Przejęcie stało się faktem 13 października 2023 roku.

Holding Activision Blizzard dzieli się na pięć głównych jednostek organizacyjnych:

1. Activision (wraz z podległymi studiami) – producent i wydawca gier,
2. Blizzard Entertainment – producent i wydawca gier,
3. King Digital Entertainment – producent i wydawca gier mobilnych oraz społecznościowych,
4. Media Networks – oddział zajmujący się działalnością e-sportową,
5. Activision Blizzard Studios – oddział koncentrujący się na branży filmowej.

Siedziba główna firmy zlokalizowana jest w mieście Santa Monica, w stanie Kalifornia (USA). Od momentu powstania, aż do 29 grudnia 2023 roku, jej prezesem i dyrektorem generalnym był Robert „Bobby” Kotick, pełniący od 1991 roku funkcję szefa Activision. W skład grupy Activision Blizzard wchodzi blisko 40 rozsianych po całym świecie oddziałów, wśród których znajdują się studia deweloperskie, biura regionalne, a także zespoły zajmujące się działalnością filmową oraz e-sportową. We wszystkich tych komórkach zatrudnionych jest łącznie ponad 9 tysięcy osób. {TOC H2}

Activision Blizzard jako producent gier

Swoją działalność producenta gier Activision Blizzard prowadzi zarówno poprzez wewnętrzne studia Activision oraz Blizzard Entertainment, jak i deweloperów zewnętrznych, będących własnością koncernu. Dzięki temu firma nie ogranicza się do wybranych platform sprzętowych ani gatunków gier, choć wśród produkcji Activision Blizzard najliczniejszą reprezentację mają szeroko pojęte gry akcji (Activision) oraz strategie i gry RPG (Blizzard Entertainment). Do najważniejszych studiów deweloperskich funkcjonujących w ramach grupy Activision Blizzard należą (wymienione w kolejności alfabetycznej): Beenox, Blizzard Entertainment, Demonware, FreeStyle Games, High Moon Studios, Infinity Ward, King Digital Entertainment, Raven Software, Sierra, Sledgehammer Games, Toys for Bob, Treyarch, Vicarious Visions.

Na przestrzeni lat w ramach grupy Activision Blizzard (oraz jej bezpośrednich poprzedniczek) funkcjonowało też wiele innych studiów deweloperskich, które zostały rozwiązane bądź sprzedane innym podmiotom. Wśród nich wyróżnić warto takie ekipy jak: 7 Studios, Activision Value, Beachhead Studios, Bizarre Creations, The Blast Furnace, Blizzard North, Budcat Creations, Bungie Software, Coktel Vision, Dynamix, Fox Interactive, Gray Matter Interactive, Headgate Studios, Impressions Games, Infocom, Knowledge Adventure, Luxoflux, Massive Entertainment, Neversoft Entertainment, Papyrus Design Group, Radical Entertainment, Shaba Games, Swordfish Studios, Synergistic Software, Vivendi Games, Wanako Games, Yosemite Entertainment.

Activision Blizzard jako wydawca gier

Charakteryzując Activision Blizzard jako światowego wydawcę gier, należy odnieść się osobno do działalności funkcjonujących niezależnie filarów grupy, realizujących nieco inną strategię biznesową. Twórcy ze studia Blizzard Entertainment od początku jego istnienia (również przed połączeniem z Activision) koncentrują się bowiem wyłącznie na wydawaniu produkcji własnych, skupionych wokół najważniejszych marek firmy: Diablo, WarCraft czy StarCraft.

W odróżnieniu od twórców z Blizzarda, firma Activision zawsze zajmowała się zarówno wydawaniem gier tworzonych przez własne studia deweloperskie, jak i współpracą z innymi, liczącymi się producentami spoza grupy. Na przestrzeni lat firma współpracowała m.in. z takimi gigantami rynku gier, jak id Software (serie Quake i Wolfenstein), Disney Interactive czy LucasArts, ale też z nieco mniejszymi studiami, jak np. Harmonix Music Systems (cykl Guitar Hero). Królową portfolio wydawniczego Activision pozostaje rozwijana od 2003 roku seria Call of Duty, będąca jedną z najważniejszych i najlepiej sprzedających się FPS-ów w historii. Prócz tego Activision kojarzony jest też z produkcjami wykorzystującymi licencje komiksów Marvela (np. Spider-Man czy X-Men) czy zabawek (np. Transformers). Wśród innych ważnych marek wymienić należy Skylanders, Tony Hawk, Prototype, True Crime, rozwijany od 2008 roku cykl gier akcji z Jamesem Bondem i wzorowany na słynnej serii Sida Meiera cykl Civilization: Call to Power. Warto jednocześnie odnotować, że prócz produkcji z segmentu AAA firma Activision ma na swoim koncie także liczne gry niskobudżetowe i casualowe, wydawane przez pewien okres pod marką Activision Value.

Od lutego 2016 roku w ramach grupy Activision Blizzard funkcjonuje także firma King Digital Entertainment, uważana za jednego z czołowych producentów casualowych gier mobilnych i społecznościowych (m.in. seria Saga). Podobnie jak Blizzard Entertainment, firma samodzielnie zajmuje się wydawaniem swoich gier.

Historia

Początki firmy

Firma Activision, Inc. została założona 1 października 1979 roku przez byłych pracowników Atari: Davida Crane’a, Alana Millera oraz Boba Whiteheada, do których dołączyli były producent muzyczny Jim Levy, finansista Richard Muchmore oraz (nieco później) ich były kolega Larry Kaplan. Powszechnie jest ona uważana za pierwszego niezależnego od platformy twórcę i wydawcę gier wideo (ang. third-party developer/publisher). Wcześniej gry wydawane były bowiem ekskluzywnie przez twórców platform, na które powstawały (np. wyłącznym wydawcą gier na platformę Atari 2600 była firma Atari), zaś próba zmiany tego niekorzystnego dla twórców stanu rzeczy była bezpośrednią przyczyną konfliktu późniejszych założycieli Activision z ówczesnym prezesem Atari Rayem Kassarem. Zaproponowana przez Levy’ego nazwa Activision powstała z połączenia słów „active” oraz „television”, choć pierwotnie firma nosiła zupełnie inną nazwę: VSync, Inc.

Bazując na ww. koncepcji, Activision dokonał swoistego przełomu w branży gier, promując twórców na równi z ich produkcjami i wynagradzając ich w sposób podobny, jak czyniły to wytwórnie fonograficzne z muzykami. W uznaniu tych właśnie zasług, w roku 2003 założyciele firmy uhonorowani zostali specjalną nagrodą Game Developers Choice o nazwie „First Penguin”. Zanim jednak firma osiągnęła swój cel, jej założyciele musieli stawić czoła wielu przeciwnościom, takim jak spór sądowy pomiędzy Activision i Atari, który zakończył się dopiero w 1982 roku. W międzyczasie firma jednak nie próżnowała, tworząc gry na komputery domowe i przejmując innych, mniejszych wydawców. Pierwszym dużym sukcesem Activision była jednak dopiero stworzona w roku 1982 przez Davida Crane’a gra Pitfall! na konsolę Atari 2600, która stała się drugą najlepiej sprzedawaną pozycją na tę platformę i doczekała się wielu „klonów” na inne urządzenia, wliczając w to salonowe automaty arcade. Równie dużym sukcesem okazały się takie gry, jak Kaboom! oraz River Raid.

W czerwcu 1986 roku firma Activision nabyła pioniera tekstowych gier przygodowych, studio Infocom. Kilka miesięcy później funkcję szefa firmy objął Bruce Davis, który piastował to stanowisko do roku 1991. Jego rygorystyczne rządy doprowadziły jednak do pierwszych strat Activision, w wyniku których w roku 1989 zamknięte zostało studio Infocom, a ofertę relokacji do siedziby firmy w Dolinie Krzemowej przyjęło jedynie pięciu z dwudziestu sześciu deweloperów. W roku 1988 Activision postanowił również rozszerzyć swą działalność na grunt aplikacji biznesowych, jednocześnie integrując wszelkie swe aktywności pod nową, korporacyjną nazwą Mediagenic. Działając w ramach nowego holdingu, Activision kontynuował jednak wydawanie gier wideo na popularne w tym czasie platformy sprzętowe, takie jak Nintendo Entertainment System, Sega Master System, Atari 7800, Atari ST, Commodore 64 oraz Amiga. W roku 1989 firma wydała na komputery PC pierwszą produkcję na płycie CD-ROM – grę The Manhole studia Cyan.

„Nowe” Activision

Na początku lat 90. ubiegłego wieku firma Mediagenic została uznana za winną złamania prawa patentowego i obłożona wielomilionowymi karami finansowymi, co doprowadziło ją na krawędź bankructwa. Z pomocą przyszła jednak grupa inwestorów na czele z Robertem Kotickiem (późniejszym wieloletnim prezesem firmy). Pod opieką nowych właścicieli Mediagenic przeszło gruntowną reorganizację, łącząc się z firmą The Disc Company. Firma powróciła też do swojej dawnej nazwy Activision, koncentrując się na tworzeniu i wydawaniu gier na komputery PC oraz konsole i finalizując kolejne przejęcia deweloperów zewnętrznych. W tym samym czasie siedziba główna Activision została również przeniesiona z Doliny Krzemowej do miasta Santa Monica w Południowej Kalifornii. W 1992 roku utworzone zostało pierwsze zagraniczne biuro Activision w Australii, a rok później w Wielkiej Brytanii.

Jeśli zaś chodzi o same gry, w międzyczasie Activision skupił się na rozwijaniu swoich kluczowych marek, wydając dwa pakiety o nazwie Lost Treasures of Infocom oraz kolejne odsłony zapoczątkowanej w 1989 roku serii MechWarrior, opartej o system bitewny BattleTech firmy FASA. W roku 1997 ukazał się bazujący na innej taktycznej grze planszowej Heavy Gear. Silnik MechWarriora 2 wykorzystany został zaś w takich hitach, jak Interstate ‘76 oraz Battlezone, będącym remakiem klasycznej gry z salonów arcade. Sporym sukcesem okazała się też seria interaktywnych gier przygodowych Zork. W roku 1997 Activision nabył prawa do kultowej serii Quake studia id Software, która, jak łatwo się domyśleć, stała się jedną z kluczowych marek firmy. W tym samym roku, w ramach dalszej ekspansji na rynki europejskie, koncern uruchomił oddział w Niemczech, a rok później we Francji.

W roku 1998 Activision podpisał wieloletnią umowę z firmą Marvel, na mocy której w kolejnych latach firma stworzyła cały szereg gier wideo bazujących na licencji komiksowych serii X-Men oraz Spider-Man; marki te stały się jednym ze znaków rozpoznawczych firmy, stanowiąc po dziś dzień mocną pozycję w portfolio wydawniczym Activision. W 1998 roku zawarte zostały umowy o współpracy z takimi gigantami branży, jak Disney Interactive oraz LucasArts. Activision wkroczył też ze swoją ofertą na rynki krajów Beneluksu. W tym samym roku firma pozyskała też licencję na tworzenie gier z uniwersum Star Treka i podpisała długoterminową umowę z gwiazdą skateboardingu Tonym Hawkiem, który stał się bohaterem całej serii gier zręcznościowych poświęconych jeździe na deskorolce. Rok później Activision zawarł umowę z firmą Cabela’s, będącą jednym z czołowych światowych dystrybutorów sprzętu łowieckiego, a efektem współpracy stały się liczne gry myśliwskie (np. seria Cabela’s Big Game Hunter).

Z początkiem XXI wieku Activision nabył prawa do kolejnej słynnej marki studia id Software, czyli cyklu Wolfenstein. Podpisano też umowy o współpracy z kolejnymi sportowcami, takimi jakimi jak Mat Hoffman (gwiazda kolarstwa wyczynowego), Shaun Palmer (gwiazda snowboardu), Shaun Murray (gwiazda wakeboardingu) oraz światowej sławy surferka Kelly Slater. W roku 2000 zmianie uległa struktura organizacyjna firmy: dotychczasowy Activision przekształcił się w Activision Publishing, będący częścią holdingu Activision Holdings, Inc. Rok później w ramach firmy utworzona została marka Activision Value, w skład której weszły trzy studia deweloperskie koncentrujące się na produkcjach niskobudżetowych. Rozszerzono też dotychczasową współpracę z Marvelem, pozyskując licencje na takie marki, jak Fantastyczna Czwórka czy Hulk.

W roku 2002 Activision nabył 30 procent udziałów w nowo utworzonym studiu Infinity Ward, które rok później zadebiutowało pierwszą odsłoną cyklu strzelanin FPS Call of Duty. Gra okazała się sporym sukcesem, dając początek najważniejszej po dziś dzień serii wydawniczej firmy Activision, do której rozwijania zaangażowane zostało także przejęte w 2001 roku studio Treyarch. W roku 2005, we współpracy ze studiem Harmonix Music Systems, zapoczątkowana została także inna, aktywnie rozwijana przez kolejne lata marka Guitar Hero, której cechą charakterystyczną było wykorzystanie specjalnych kontrolerów w kształcie gitary. Seria doczekała się wielu kontynuacji oraz naśladownictw, takich jak DJ Hero, Band Hero czy wydawany przez Electronic Arts cykl Rock Band, na których potrzeby stworzono też inne kontrolery, imitujące gitarę basową, perkusję czy didżejską konsoletę.

Połączenie z Vivendi Games

W grudniu 2007 roku Activision ogłosił zamiar połączenia z firmą Vivendi Games, będącą częścią francuskiego koncernu mediowego Vivendi SA (wcześniej Vivendi Universal), ówczesnego właściciela takich studiów, jak Blizzard Entertainment czy Sierra Entertainment. Proces fuzji został zakończony w lipcu 2008 roku, a powstała w jej wyniku firma Activision Blizzard wyceniona została na blisko 19 miliardów dolarów (wyprzedzając m.in. warte nieco ponad 14 miliardów Electronic Arts). Większościowym udziałowcem Activision Blizzard stał się koncern Vivendi, a na czele grupy stanął dotychczasowy prezes Activision, Robert „Bobby” Kotick. Bezpośrednio po transakcji podjęto decyzję o zamknięciu legendarnej firmy Sierra (reaktywowanej potem w sierpniu 2014 roku jako marka wydawnicza Activision Blizzard). Zwolniono też część osób, których stanowiska się dublowały, zaś z portfolio wydawniczego zniknęła spora liczba tytułów, do których prawa odsprzedano innym firmom. Mimo połączenia, zarówno Activision, jak i Blizzard Entertainment funkcjonowały jednak w dalszym ciągu jako dwa niezależne podmioty.

W listopadzie 2009 roku utworzone zostało studio Sledgehammer Games, którego głównymi postaciami byli wcześniejsi pracownicy podległego firmie Electronic Arts studia Visceral Games. Pierwszą planowaną produkcję zespołu stanowić miała wzbogacona elementami MMO, poboczna odsłona serii Call of Duty, jednak wobec kryzysu w szeregach Infinity Ward, finalnie zaangażowane ono zostało do pomocy przy kolejnej pełnoprawnej części cyklu, tzn. Call of Duty: Modern Warfare 3. Gra okazała się jednym z najlepszych debiutów rynkowych w historii serii, zarabiając 400 milionów dolarów w przeciągu pierwszych 24 godzin sprzedaży. W roku 2010 Activision podpisał też umowę o współpracy ze studiem Bungie Software (twórcami legendarnej serii Halo), które trzy lata wcześniej odłączyło się od Microsoftu. W tym samym roku firma uznana została za największego wydawcę gier wideo na świecie, wyprzedzając takich gigantów, jak Electronic Arts, Ubisoft czy Nintendo. W roku 2011 na rynku zadebiutowała innowacyjna marka Skylanders, na którą składały się gra wideo i nabywane oddzielnie figurki, importowane do wirtualnego świata za pomocą specjalnej stacji dokującej.

W lipcu 2013 roku firma Activision Blizzard ogłosiła plany odłączenia się od koncernu Vivendi Games, który posiadał dotąd ponad połowę akcji przedsiębiorstwa. Proces ów został zakończony w październiku tego samego roku, a w jego efekcie Activision Blizzard stał się ponownie firmą niezależną i w sposób znaczący wzmocnił swoją dotychczasową pozycję rynkową. W wyniku transakcji i związanych z nią kontrowersji prawnych, udział koncernu Vivendi Games zmniejszył się do poziomu zaledwie 12, a w kolejnych miesiącach ok. 6 procent. Sporą część akcji (24,4%) przejęła zaś grupa inwestycyjna ASAC II LP (prowadzona m.in. przez Bobby’ego Koticka), w skład której wchodziła chińska firma Tencent, będąca głównym udziałowcem Epic Games.

W latach 2015-16 Activision Blizzard uczestniczył w pracach nad filmem Warcraft: Początek, będącym kinową adaptacją jednej z najsłynniejszych marek Blizzard Entertainment. W październiku 2015 roku utworzony został specjalny oddział firmy o nazwie Activision Blizzard Media Networks, poświęcony rozgrywkom e-sportowym. Miesiąc później koncern ogłosił plany otworzenia Activision Blizzard Studios, które skoncentruje się wyłącznie na działalności w branży filmowej, a wśród pierwszych planowanych projektów tego oddziału wymieniona została kontynuacja filmu Warcraft: Początek, bliżej nieokreślony obraz osadzony w uniwersum serii Call of Duty, a także serial telewizyjny bazujący na marce Skylanders. Na przełomie roku 2015 i 2016 Activision Blizzard dokonał przejęcia istniejącej od 2002 roku profesjonalnej organizacji e-sportowej o nazwie Major League Gaming i ogłosił zamiar stworzenia stacji telewizyjnej, transmitującej rozgrywki e-sportowe. Pod koniec lutego 2016 roku sfinalizował też przejęcie firmy King Digital Entertainment (znanej także jako King.com), będącej jednym z najbardziej liczących się producentów gier mobilnych i społecznościowych.

Restrukturyzacja, zwolnienia i premie

W listopadzie 2018 roku wyszło na jaw, że wpływy Activision w Blizzard Entertainment zaczynają rosnąć, a ze strony tego pierwszego pojawiły się naciski, by autorzy cyklu Diablo zaczęli oszczędzać lub przynosić większe zyski. W styczniu 2019 roku holding stracił swoich dyrektorów finansowych, tj. Spencera Neumanna (Activision) oraz Amritę Ahuję (Blizzard Entertainment). Tego pierwszego niedługo później zastąpił Dennis Durkin, który na przywitanie otrzymał równowartość 15 milionów dolarów (z czego 3,75 miliona w gotówce, a resztę – w akcjach Activision).

Również styczniu 2019 roku spod skrzydeł Activision Blizzard odeszło studio Bungie, które na powrót stało się firmą niezależną. Powodem była niemożność utrzymania zainteresowania graczy drugą częścią serii Destiny, co przełożyło się na niższe przychody niż oczekiwano. Ekipa zachowała pełne prawa do marki.

W lutym 2019 roku, pomimo rekordowego pod względem przychodów roku 2018, stojący na czele koncernu Robert Kotick ogłosił, że w ramach restrukturyzacji pracę w Activision Blizzard straci około 800 osób z niemal wszystkich działów holdingu innych niż kierownicze; mowa zarówno o studiach deweloperskich, jak i o dywizjach wydawniczych czy związanych z e-sportem. Ogłoszono również plany na przyszłość, obejmujące koncentrację na rozwoju najbardziej dochodowych marek firmy, na czele z serią Call of Duty. W marcu okazało się, że spośród około 800 osób, które musiały pożegnać się z pracą, 209 stanowili pracownicy Blizzard Entertainment. Co ciekawe, już w lipcu 2019 roku rozpoczął się proces rekrutacji na stanowiska zwolnione zaledwie cztery miesiące wcześniej.

Pod względem finansowym łaskawy dla Activision Blizzard okazał się również rok 2020. W drugim kwartale przychody koncernu z kanałów cyfrowych przekroczyły 1,44 miliarda dolarów, a do stycznia 2021 roku koncern osiągnął wycenę na poziomie 72 miliardów dolarów. Nie przeszkodziło to jednak w zamknięciu francuskiego oddziału Blizzard Entertainment, o czym dowiedzieliśmy się w październiku 2020 roku.

W lutym 2021 roku akcje holdingu o wartości 1,4 miliarda dolarów nabył Publiczny Fundusz Inwestycyjny Arabii Saudyjskiej. W lutym ujawniono natomiast, że nowym kierunkiem rozwoju dla koncernu jest zwiększenie zainteresowania rynkiem gier free-to-play oraz segmentem mobilnym, a należące do niej marki powinny podążać śladem bestsellerowego Call of Duty.

W marcu dowiedzieliśmy się, że władze holdingu zdecydowały się na zwolnienie kolejnych 50 pracowników Blizzard Entertainment, w tym osób związanych z wydarzeniami na żywo, jak turnieje e-sportowe. Powodem była zmiana polityki firmy wymuszona przez pandemię COVID-19. Niedługo później ogłoszono, że Activision Blizzard przygotowuje się na kolejną dużą falę zwolnień. Miała ona dotknąć europejskie oddziały wydawnicze w Niemczech, Francji, Hiszpanii, Holandii oraz Wielkiej Brytanii; ten ostatni miał przy tym zostać niejako centrum działalności koncernu na Starym Kontynencie. W tym samym czasie Bobby Kotick otrzymał 200 milionów dolarów premii, co spotkało się ze sprzeciwem ze strony inwestorów z CtW Investment Group.

Kontrowersje i zmiany

W lipcu 2021 roku przeciwko Activision Blizzard złożono pozew będący owocem dwuletniego śledztwa prowadzonego przez kalifornijski Departament ds. Uczciwego Zatrudnienia i Mieszkalnictwa. Jak się wówczas dowiedzieliśmy, pracownice firmy miały wielokrotnie padać ofiarą molestowania seksualnego, mobbingu i nierównego traktowania; wszelkie skargi do kadry kierowniczej spotykały się z lekceważeniem, a nawet „działaniami odwetowymi”.

Głos w sprawie szybko zabrał rzecznik giganta, który zbagatelizował zarzuty, nazywając je „niedokładnymi”. Z drugiej strony do sprawy odniósł się również stojący na czele studia Blizzard Entertainment J. Allen Brack, wyrażając zaniepokojenie całą sytuacją i solidaryzując się z pokrzywdzonymi. Oficjalne stanowisko Activision Blizzard rozwścieczyło jednak pracowników, którzy najpierw wystosowali do władz firmy list otwarty, a następnie zorganizowali protest przed siedzibą Blizzarda w kalifornijskim Irvine.

W końcu na temat afery wypowiedział się sam Bobby Kotick, który przyznał, że początkowa reakcja Activision Blizzard nie była właściwa, a także zapowiedział rozmaite zmiany w przyszłości. Wśród nich najważniejsza była obietnica wydalenia z firmy każdego, kto miał mieć związek z nadużyciami. Niemniej, można było dojść do wniosku, że robi on dobrą minę do złej gry. Za kulisami bowiem gigant zdecydował się na współpracę z kontrowersyjną kancelarią prawniczą WilmerHale, z której usług korzystał między innymi Amazon. W związku z tym pracownicy wystosowali do Koticka kolejny list otwarty, w którym wzywali go do wycofania się z tej kooperacji. Z czasem pozew zbiorowy przeciwko firmie wytoczyli też udziałowcy, którzy uznali, że informacje o molestowaniu oraz śledztwie zostały przed nimi zatajone. Jakby tego było mało, pod koniec sierpnia koncern został oskarżony o niszczenie obciążających go dokumentów. W połowie września natomiast przeciwko Activision Blizzard wpłynął jeszcze jeden pozew. Tym razem zarzucono gigantowi zniechęcanie pracowników do zabierania głosu w sprawie nadużyć. Firma miała nawet posuwać się do gróźb, stosowania specjalnego nadzoru czy przesłuchań.

Wszystko to sprawiło, że we wrześniu 2021 roku sprawą zainteresowała się Amerykańska Komisja Papierów Wartościowych i Giełd, która wezwała Bobby'ego Koticka na dywanik. Kilka dni później poinformowano jednak, że Activision Blizzard i Amerykańska Komisja ds. Równych Szans w Zatrudnieniu zawarły ugodę. Gigant zobowiązał się do lepszego zapobiegania dyskryminacji i molestowaniu w firmie, a także utworzenia specjalnego funduszu, by zadośćuczynić ofiarom.

Na pierwsze efekty całego zamieszania nie trzeba było długo czekać. Na początku sierpnia ze stanowiska ustąpił J. Allen Brack, czyli prezes Blizzard Entertainment, a jego miejsce zajęli Jen Oneal oraz Mike Ybarra. Pod koniec miesiąca poinformowano natomiast, że McCree z gry Overwatch otrzyma nowe imię; oryginalne dostał bowiem na cześć Jesse'ego McCree, który, choć był prawdziwym weteranem w Blizzardzie, został zwolniony przez nieprofesjonalne zachowanie. Dzień później dowiedzieliśmy się z kolei, że z World of Warcraft zostaną usunięte nazwiska wybranych pracowników związanych z aferą. We wrześniu szeregi Blizzard Entertainment opuścił Chacko Sonny, czyli producent wykonawczy projektu Overwatch 2. Ponadto z produkcji miały zostać usunięte odniesienia do byłego reżysera serii – Jeffa Kaplana. W październiku poinformowano jeszcze, że z World of Warcraft zostaną usunięte wybrane żarty oraz flirty, które miały być „przedawnione” i „niespójne” z nową polityką studia.

Przejście pod skrzydła Microsoftu

18 stycznia 2022 roku gruchnęła wiadomość o tym, że Activision Blizzard zostanie przejęte przez Microsoft. Po sfinalizowaniu transakcji (co miało nastąpić w 2023 roku) opiewającej na astronomiczną sumę 68,7 miliarda dolarów, gigant z Redmond miał zostać trzecią pod względem wielkości firmą z branży gier wideo. Wyprzedzać miały go jedynie chiński Tencent i japońskie Sony. Activision Blizzard miało funkcjonować pod skrzydłami Microsoftu niejako obok Xbox Game Studios, tworząc wraz z nim nowo utworzoną dywizję Microsoft Gaming.

Niedługo po tym, jak wiadomość o przejęciu ujrzała światło dzienne, Phil Spencer przekonywał, że Microsoft zamierza respektować dotychczasowe umowy zawarte przez Activision Blizzard i nie będzie ingerował w dostępność gier tej firmy (a zwłaszcza serii Call of Duty) na innych platformach. Bobby Kotick twierdził natomiast, że przejście Activision Blizzard pod skrzydła Microsoftu było podyktowane chęcią zmierzenia się z technologicznymi gigantami i dołączenia do wyścigu o palmę pierwszeństwa w nadchodzącym metaverse. The Wall Street Journal oraz Bloomberg News donosiły tymczasem, że prawdziwym powodem takiego stanu rzeczy były gorsze niż oczekiwano wyniki sprzedaży gier firmy, a co za tym idzie – jej słabnąca kondycja finansowa. Koncern Koticka miał rzekomo szukać bezpiecznej przystani między innymi w firmie Meta (mającej pod swoimi skrzydłami chociażby serwis Facebook).

Ponadto, choć Kotick twierdził, że zamierza pozostać na dotychczasowym stanowisku, The Wall Street Journal donosił, że po sfinalizowaniu transakcji pożegna się on ze stołkiem, otrzymując odprawę w wysokości 252,2-292,9 miliona dolarów.

Droga do połączenia Activision Blizzard i Microsoftu okazała się wyjątkowo długa i wyboista. Pomimo że po zatwierdzeniu fuzji przez akcjonariuszy szereg organów antymonopolowych, jak choćby Komisja Europejska czy chińska Państwowa Administracja ds. Regulacji Rynku (SAMR), rozpatrzył ją pozytywnie, amerykańska Federalna Komisja Handlu (FTC) oraz brytyjski Urząd ds. Konkurencji i Rynków (CMA) zdecydowały się na sprzeciw wobec tego ruchu. Połączenie krytykowało również Sony, które obawiało się, że gigant z Redmond uczyni serię Call of Duty ekskluzywną dla platformy Xbox.

W rezultacie Microsoft musiał pójść na pewne ustępstwa, zobowiązując się do braku wyłączności flagowej serii strzelanek Activision do co najmniej 2033 roku, czy też przekazując na dziesięć lat wsparcie dla gier Activision Blizzard w chmurze firmie Ubisoft. Ostatecznie zarówno FTC, jak i CMA, wydały swoje zgody, dzięki czemu 13 października 2023 roku fuzja doszła do skutku. Kotick, który stał na czele Activision Blizzard, ustąpił ze stanowiska niedługo później – 29 grudnia 2023 roku.

W styczniu 2024 roku w całej dywizji Microsoft Gaming, która liczyła 22 tysiące pracowników, przeprowadzono zwolnienia; w ich wyniku pracę straciło około 1900 osób. Jako powód takiego stanu rzeczy wskazywano konieczność „dostosowania strategii i planu (...) do zrównoważonej struktury kosztów”. Niedługo później ogłoszono, że dotychczasowa dyrektor generalna serii Call of Duty, czyli Johanna Faries, została nowym prezesem studia Blizzard Entertainment.

W lutym 2024 roku studio Toys for Bob ogłosiło natomiast, że opuszcza szeregi zespołów działających pod skrzydłami firmy Activision i rozpoczyna niezależną działalność. Niedługo później, bo w maju, deweloperzy ogłosili, że ich nowy projekt, który wówczas znajdował się na bardzo wczesnym etapie produkcji, zostanie wydany przez... firmę-matkę Activision, czyli Microsoft.

Maj 2024 roku przyniósł również wieści o tym, że pod skrzydłami Activision powstało nowe studio – Elsewhere Entertainment – z siedzibą w Warszawie. Nowo powstała ekipa miała zająć się tworzeniem „narracyjnej i definiującej gatunek serii gier AAA”. W skład zespołu wchodzili deweloperzy, którzy wcześniej pracowali między innymi nad takimi seriami, jak The Last of Us, Uncharted, Wiedźmin czy Far Cry.

Wreszcie w czerwcu 2024 roku fani marki Call of Duty doczekali się zapowiedzi gry Call of Duty: Black Ops 6, będącej pierwszą odsłoną cyklu, która w dniu premiery trafiła do abonamentu Xbox Game Pass. Produkcja zadebiutowała 25 października 2024 roku i doczekała się solidnych ocen od branżowych mediów oraz „mieszanych” opinii od graczy na Steamie. Niemniej nie przeszkodziło to CoD BO6 w zostaniu „największą premierą Call of Duty w historii” oraz ustanowieniu „nowego rekordu graczy, którzy zagrali w nią pierwszego dnia”.

Activision Blizzard to utworzony w roku 2008 amerykański holding, zaliczany do największych światowych producentów i wydawców gier na komputery osobiste, konsole oraz urządzenia mobilne.

Spółka powstała z połączenia jednej z najstarszych i najbardziej zasłużonych dla branży gier amerykańskiej firmy Activision, funkcjonującej na rynku od 1979 roku, oraz Vivendi Games, czyli oddziału francuskiego giganta mediowego Vivendi SA (wcześniej Vivendi Universal), właściciela legendarnego studia Blizzard Entertainment.

W połowie 2013 roku, dzięki wykupieniu większościowego pakietu akcji Vivendi Games, Activision Blizzard stało się firmą całkowicie samodzielną. Niemniej, 18 stycznia 2022 roku poinformowano, że do końca 2023 roku Activision Blizzard zostanie przejęte przez Microsoft. Opisywana firma oraz Xbox Game Studios miały funkcjonować niejako obok siebie, pod wspólną banderą Microsoft Gaming. Przejęcie stało się faktem 13 października 2023 roku.

Holding Activision Blizzard dzieli się na pięć głównych jednostek organizacyjnych:

1. Activision (wraz z podległymi studiami) – producent i wydawca gier,
2. Blizzard Entertainment – producent i wydawca gier,
3. King Digital Entertainment – producent i wydawca gier mobilnych oraz społecznościowych,
4. Media Networks – oddział zajmujący się działalnością e-sportową,
5. Activision Blizzard Studios – oddział koncentrujący się na branży filmowej.

Siedziba główna firmy zlokalizowana jest w mieście Santa Monica, w stanie Kalifornia (USA). Od momentu powstania, aż do 29 grudnia 2023 roku, jej prezesem i dyrektorem generalnym był Robert „Bobby” Kotick, pełniący od 1991 roku funkcję szefa Activision. W skład grupy Activision Blizzard wchodzi blisko 40 rozsianych po całym świecie oddziałów, wśród których znajdują się studia deweloperskie, biura regionalne, a także zespoły zajmujące się działalnością filmową oraz e-sportową. We wszystkich tych komórkach zatrudnionych jest łącznie ponad 9 tysięcy osób. {TOC H2}

Activision Blizzard jako producent gier

Swoją działalność producenta gier Activision Blizzard prowadzi zarówno poprzez wewnętrzne studia Activision oraz Blizzard Entertainment, jak i deweloperów zewnętrznych, będących własnością koncernu. Dzięki temu firma nie ogranicza się do wybranych platform sprzętowych ani gatunków gier, choć wśród produkcji Activision Blizzard najliczniejszą reprezentację mają szeroko pojęte gry akcji (Activision) oraz strategie i gry RPG (Blizzard Entertainment). Do najważniejszych studiów deweloperskich funkcjonujących w ramach grupy Activision Blizzard należą (wymienione w kolejności alfabetycznej): Beenox, Blizzard Entertainment, Demonware, FreeStyle Games, High Moon Studios, Infinity Ward, King Digital Entertainment, Raven Software, Sierra, Sledgehammer Games, Toys for Bob, Treyarch, Vicarious Visions.

Na przestrzeni lat w ramach grupy Activision Blizzard (oraz jej bezpośrednich poprzedniczek) funkcjonowało też wiele innych studiów deweloperskich, które zostały rozwiązane bądź sprzedane innym podmiotom. Wśród nich wyróżnić warto takie ekipy jak: 7 Studios, Activision Value, Beachhead Studios, Bizarre Creations, The Blast Furnace, Blizzard North, Budcat Creations, Bungie Software, Coktel Vision, Dynamix, Fox Interactive, Gray Matter Interactive, Headgate Studios, Impressions Games, Infocom, Knowledge Adventure, Luxoflux, Massive Entertainment, Neversoft Entertainment, Papyrus Design Group, Radical Entertainment, Shaba Games, Swordfish Studios, Synergistic Software, Vivendi Games, Wanako Games, Yosemite Entertainment.

Activision Blizzard jako wydawca gier

Charakteryzując Activision Blizzard jako światowego wydawcę gier, należy odnieść się osobno do działalności funkcjonujących niezależnie filarów grupy, realizujących nieco inną strategię biznesową. Twórcy ze studia Blizzard Entertainment od początku jego istnienia (również przed połączeniem z Activision) koncentrują się bowiem wyłącznie na wydawaniu produkcji własnych, skupionych wokół najważniejszych marek firmy: Diablo, WarCraft czy StarCraft.

W odróżnieniu od twórców z Blizzarda, firma Activision zawsze zajmowała się zarówno wydawaniem gier tworzonych przez własne studia deweloperskie, jak i współpracą z innymi, liczącymi się producentami spoza grupy. Na przestrzeni lat firma współpracowała m.in. z takimi gigantami rynku gier, jak id Software (serie Quake i Wolfenstein), Disney Interactive czy LucasArts, ale też z nieco mniejszymi studiami, jak np. Harmonix Music Systems (cykl Guitar Hero). Królową portfolio wydawniczego Activision pozostaje rozwijana od 2003 roku seria Call of Duty, będąca jedną z najważniejszych i najlepiej sprzedających się FPS-ów w historii. Prócz tego Activision kojarzony jest też z produkcjami wykorzystującymi licencje komiksów Marvela (np. Spider-Man czy X-Men) czy zabawek (np. Transformers). Wśród innych ważnych marek wymienić należy Skylanders, Tony Hawk, Prototype, True Crime, rozwijany od 2008 roku cykl gier akcji z Jamesem Bondem i wzorowany na słynnej serii Sida Meiera cykl Civilization: Call to Power. Warto jednocześnie odnotować, że prócz produkcji z segmentu AAA firma Activision ma na swoim koncie także liczne gry niskobudżetowe i casualowe, wydawane przez pewien okres pod marką Activision Value.

Od lutego 2016 roku w ramach grupy Activision Blizzard funkcjonuje także firma King Digital Entertainment, uważana za jednego z czołowych producentów casualowych gier mobilnych i społecznościowych (m.in. seria Saga). Podobnie jak Blizzard Entertainment, firma samodzielnie zajmuje się wydawaniem swoich gier.

Historia

Początki firmy

Firma Activision, Inc. została założona 1 października 1979 roku przez byłych pracowników Atari: Davida Crane’a, Alana Millera oraz Boba Whiteheada, do których dołączyli były producent muzyczny Jim Levy, finansista Richard Muchmore oraz (nieco później) ich były kolega Larry Kaplan. Powszechnie jest ona uważana za pierwszego niezależnego od platformy twórcę i wydawcę gier wideo (ang. third-party developer/publisher). Wcześniej gry wydawane były bowiem ekskluzywnie przez twórców platform, na które powstawały (np. wyłącznym wydawcą gier na platformę Atari 2600 była firma Atari), zaś próba zmiany tego niekorzystnego dla twórców stanu rzeczy była bezpośrednią przyczyną konfliktu późniejszych założycieli Activision z ówczesnym prezesem Atari Rayem Kassarem. Zaproponowana przez Levy’ego nazwa Activision powstała z połączenia słów „active” oraz „television”, choć pierwotnie firma nosiła zupełnie inną nazwę: VSync, Inc.

Bazując na ww. koncepcji, Activision dokonał swoistego przełomu w branży gier, promując twórców na równi z ich produkcjami i wynagradzając ich w sposób podobny, jak czyniły to wytwórnie fonograficzne z muzykami. W uznaniu tych właśnie zasług, w roku 2003 założyciele firmy uhonorowani zostali specjalną nagrodą Game Developers Choice o nazwie „First Penguin”. Zanim jednak firma osiągnęła swój cel, jej założyciele musieli stawić czoła wielu przeciwnościom, takim jak spór sądowy pomiędzy Activision i Atari, który zakończył się dopiero w 1982 roku. W międzyczasie firma jednak nie próżnowała, tworząc gry na komputery domowe i przejmując innych, mniejszych wydawców. Pierwszym dużym sukcesem Activision była jednak dopiero stworzona w roku 1982 przez Davida Crane’a gra Pitfall! na konsolę Atari 2600, która stała się drugą najlepiej sprzedawaną pozycją na tę platformę i doczekała się wielu „klonów” na inne urządzenia, wliczając w to salonowe automaty arcade. Równie dużym sukcesem okazały się takie gry, jak Kaboom! oraz River Raid.

W czerwcu 1986 roku firma Activision nabyła pioniera tekstowych gier przygodowych, studio Infocom. Kilka miesięcy później funkcję szefa firmy objął Bruce Davis, który piastował to stanowisko do roku 1991. Jego rygorystyczne rządy doprowadziły jednak do pierwszych strat Activision, w wyniku których w roku 1989 zamknięte zostało studio Infocom, a ofertę relokacji do siedziby firmy w Dolinie Krzemowej przyjęło jedynie pięciu z dwudziestu sześciu deweloperów. W roku 1988 Activision postanowił również rozszerzyć swą działalność na grunt aplikacji biznesowych, jednocześnie integrując wszelkie swe aktywności pod nową, korporacyjną nazwą Mediagenic. Działając w ramach nowego holdingu, Activision kontynuował jednak wydawanie gier wideo na popularne w tym czasie platformy sprzętowe, takie jak Nintendo Entertainment System, Sega Master System, Atari 7800, Atari ST, Commodore 64 oraz Amiga. W roku 1989 firma wydała na komputery PC pierwszą produkcję na płycie CD-ROM – grę The Manhole studia Cyan.

„Nowe” Activision

Na początku lat 90. ubiegłego wieku firma Mediagenic została uznana za winną złamania prawa patentowego i obłożona wielomilionowymi karami finansowymi, co doprowadziło ją na krawędź bankructwa. Z pomocą przyszła jednak grupa inwestorów na czele z Robertem Kotickiem (późniejszym wieloletnim prezesem firmy). Pod opieką nowych właścicieli Mediagenic przeszło gruntowną reorganizację, łącząc się z firmą The Disc Company. Firma powróciła też do swojej dawnej nazwy Activision, koncentrując się na tworzeniu i wydawaniu gier na komputery PC oraz konsole i finalizując kolejne przejęcia deweloperów zewnętrznych. W tym samym czasie siedziba główna Activision została również przeniesiona z Doliny Krzemowej do miasta Santa Monica w Południowej Kalifornii. W 1992 roku utworzone zostało pierwsze zagraniczne biuro Activision w Australii, a rok później w Wielkiej Brytanii.

Jeśli zaś chodzi o same gry, w międzyczasie Activision skupił się na rozwijaniu swoich kluczowych marek, wydając dwa pakiety o nazwie Lost Treasures of Infocom oraz kolejne odsłony zapoczątkowanej w 1989 roku serii MechWarrior, opartej o system bitewny BattleTech firmy FASA. W roku 1997 ukazał się bazujący na innej taktycznej grze planszowej Heavy Gear. Silnik MechWarriora 2 wykorzystany został zaś w takich hitach, jak Interstate ‘76 oraz Battlezone, będącym remakiem klasycznej gry z salonów arcade. Sporym sukcesem okazała się też seria interaktywnych gier przygodowych Zork. W roku 1997 Activision nabył prawa do kultowej serii Quake studia id Software, która, jak łatwo się domyśleć, stała się jedną z kluczowych marek firmy. W tym samym roku, w ramach dalszej ekspansji na rynki europejskie, koncern uruchomił oddział w Niemczech, a rok później we Francji.

W roku 1998 Activision podpisał wieloletnią umowę z firmą Marvel, na mocy której w kolejnych latach firma stworzyła cały szereg gier wideo bazujących na licencji komiksowych serii X-Men oraz Spider-Man; marki te stały się jednym ze znaków rozpoznawczych firmy, stanowiąc po dziś dzień mocną pozycję w portfolio wydawniczym Activision. W 1998 roku zawarte zostały umowy o współpracy z takimi gigantami branży, jak Disney Interactive oraz LucasArts. Activision wkroczył też ze swoją ofertą na rynki krajów Beneluksu. W tym samym roku firma pozyskała też licencję na tworzenie gier z uniwersum Star Treka i podpisała długoterminową umowę z gwiazdą skateboardingu Tonym Hawkiem, który stał się bohaterem całej serii gier zręcznościowych poświęconych jeździe na deskorolce. Rok później Activision zawarł umowę z firmą Cabela’s, będącą jednym z czołowych światowych dystrybutorów sprzętu łowieckiego, a efektem współpracy stały się liczne gry myśliwskie (np. seria Cabela’s Big Game Hunter).

Z początkiem XXI wieku Activision nabył prawa do kolejnej słynnej marki studia id Software, czyli cyklu Wolfenstein. Podpisano też umowy o współpracy z kolejnymi sportowcami, takimi jakimi jak Mat Hoffman (gwiazda kolarstwa wyczynowego), Shaun Palmer (gwiazda snowboardu), Shaun Murray (gwiazda wakeboardingu) oraz światowej sławy surferka Kelly Slater. W roku 2000 zmianie uległa struktura organizacyjna firmy: dotychczasowy Activision przekształcił się w Activision Publishing, będący częścią holdingu Activision Holdings, Inc. Rok później w ramach firmy utworzona została marka Activision Value, w skład której weszły trzy studia deweloperskie koncentrujące się na produkcjach niskobudżetowych. Rozszerzono też dotychczasową współpracę z Marvelem, pozyskując licencje na takie marki, jak Fantastyczna Czwórka czy Hulk.

W roku 2002 Activision nabył 30 procent udziałów w nowo utworzonym studiu Infinity Ward, które rok później zadebiutowało pierwszą odsłoną cyklu strzelanin FPS Call of Duty. Gra okazała się sporym sukcesem, dając początek najważniejszej po dziś dzień serii wydawniczej firmy Activision, do której rozwijania zaangażowane zostało także przejęte w 2001 roku studio Treyarch. W roku 2005, we współpracy ze studiem Harmonix Music Systems, zapoczątkowana została także inna, aktywnie rozwijana przez kolejne lata marka Guitar Hero, której cechą charakterystyczną było wykorzystanie specjalnych kontrolerów w kształcie gitary. Seria doczekała się wielu kontynuacji oraz naśladownictw, takich jak DJ Hero, Band Hero czy wydawany przez Electronic Arts cykl Rock Band, na których potrzeby stworzono też inne kontrolery, imitujące gitarę basową, perkusję czy didżejską konsoletę.

Połączenie z Vivendi Games

W grudniu 2007 roku Activision ogłosił zamiar połączenia z firmą Vivendi Games, będącą częścią francuskiego koncernu mediowego Vivendi SA (wcześniej Vivendi Universal), ówczesnego właściciela takich studiów, jak Blizzard Entertainment czy Sierra Entertainment. Proces fuzji został zakończony w lipcu 2008 roku, a powstała w jej wyniku firma Activision Blizzard wyceniona została na blisko 19 miliardów dolarów (wyprzedzając m.in. warte nieco ponad 14 miliardów Electronic Arts). Większościowym udziałowcem Activision Blizzard stał się koncern Vivendi, a na czele grupy stanął dotychczasowy prezes Activision, Robert „Bobby” Kotick. Bezpośrednio po transakcji podjęto decyzję o zamknięciu legendarnej firmy Sierra (reaktywowanej potem w sierpniu 2014 roku jako marka wydawnicza Activision Blizzard). Zwolniono też część osób, których stanowiska się dublowały, zaś z portfolio wydawniczego zniknęła spora liczba tytułów, do których prawa odsprzedano innym firmom. Mimo połączenia, zarówno Activision, jak i Blizzard Entertainment funkcjonowały jednak w dalszym ciągu jako dwa niezależne podmioty.

W listopadzie 2009 roku utworzone zostało studio Sledgehammer Games, którego głównymi postaciami byli wcześniejsi pracownicy podległego firmie Electronic Arts studia Visceral Games. Pierwszą planowaną produkcję zespołu stanowić miała wzbogacona elementami MMO, poboczna odsłona serii Call of Duty, jednak wobec kryzysu w szeregach Infinity Ward, finalnie zaangażowane ono zostało do pomocy przy kolejnej pełnoprawnej części cyklu, tzn. Call of Duty: Modern Warfare 3. Gra okazała się jednym z najlepszych debiutów rynkowych w historii serii, zarabiając 400 milionów dolarów w przeciągu pierwszych 24 godzin sprzedaży. W roku 2010 Activision podpisał też umowę o współpracy ze studiem Bungie Software (twórcami legendarnej serii Halo), które trzy lata wcześniej odłączyło się od Microsoftu. W tym samym roku firma uznana została za największego wydawcę gier wideo na świecie, wyprzedzając takich gigantów, jak Electronic Arts, Ubisoft czy Nintendo. W roku 2011 na rynku zadebiutowała innowacyjna marka Skylanders, na którą składały się gra wideo i nabywane oddzielnie figurki, importowane do wirtualnego świata za pomocą specjalnej stacji dokującej.

W lipcu 2013 roku firma Activision Blizzard ogłosiła plany odłączenia się od koncernu Vivendi Games, który posiadał dotąd ponad połowę akcji przedsiębiorstwa. Proces ów został zakończony w październiku tego samego roku, a w jego efekcie Activision Blizzard stał się ponownie firmą niezależną i w sposób znaczący wzmocnił swoją dotychczasową pozycję rynkową. W wyniku transakcji i związanych z nią kontrowersji prawnych, udział koncernu Vivendi Games zmniejszył się do poziomu zaledwie 12, a w kolejnych miesiącach ok. 6 procent. Sporą część akcji (24,4%) przejęła zaś grupa inwestycyjna ASAC II LP (prowadzona m.in. przez Bobby’ego Koticka), w skład której wchodziła chińska firma Tencent, będąca głównym udziałowcem Epic Games.

W latach 2015-16 Activision Blizzard uczestniczył w pracach nad filmem Warcraft: Początek, będącym kinową adaptacją jednej z najsłynniejszych marek Blizzard Entertainment. W październiku 2015 roku utworzony został specjalny oddział firmy o nazwie Activision Blizzard Media Networks, poświęcony rozgrywkom e-sportowym. Miesiąc później koncern ogłosił plany otworzenia Activision Blizzard Studios, które skoncentruje się wyłącznie na działalności w branży filmowej, a wśród pierwszych planowanych projektów tego oddziału wymieniona została kontynuacja filmu Warcraft: Początek, bliżej nieokreślony obraz osadzony w uniwersum serii Call of Duty, a także serial telewizyjny bazujący na marce Skylanders. Na przełomie roku 2015 i 2016 Activision Blizzard dokonał przejęcia istniejącej od 2002 roku profesjonalnej organizacji e-sportowej o nazwie Major League Gaming i ogłosił zamiar stworzenia stacji telewizyjnej, transmitującej rozgrywki e-sportowe. Pod koniec lutego 2016 roku sfinalizował też przejęcie firmy King Digital Entertainment (znanej także jako King.com), będącej jednym z najbardziej liczących się producentów gier mobilnych i społecznościowych.

Restrukturyzacja, zwolnienia i premie

W listopadzie 2018 roku wyszło na jaw, że wpływy Activision w Blizzard Entertainment zaczynają rosnąć, a ze strony tego pierwszego pojawiły się naciski, by autorzy cyklu Diablo zaczęli oszczędzać lub przynosić większe zyski. W styczniu 2019 roku holding stracił swoich dyrektorów finansowych, tj. Spencera Neumanna (Activision) oraz Amritę Ahuję (Blizzard Entertainment). Tego pierwszego niedługo później zastąpił Dennis Durkin, który na przywitanie otrzymał równowartość 15 milionów dolarów (z czego 3,75 miliona w gotówce, a resztę – w akcjach Activision).

Również styczniu 2019 roku spod skrzydeł Activision Blizzard odeszło studio Bungie, które na powrót stało się firmą niezależną. Powodem była niemożność utrzymania zainteresowania graczy drugą częścią serii Destiny, co przełożyło się na niższe przychody niż oczekiwano. Ekipa zachowała pełne prawa do marki.

W lutym 2019 roku, pomimo rekordowego pod względem przychodów roku 2018, stojący na czele koncernu Robert Kotick ogłosił, że w ramach restrukturyzacji pracę w Activision Blizzard straci około 800 osób z niemal wszystkich działów holdingu innych niż kierownicze; mowa zarówno o studiach deweloperskich, jak i o dywizjach wydawniczych czy związanych z e-sportem. Ogłoszono również plany na przyszłość, obejmujące koncentrację na rozwoju najbardziej dochodowych marek firmy, na czele z serią Call of Duty. W marcu okazało się, że spośród około 800 osób, które musiały pożegnać się z pracą, 209 stanowili pracownicy Blizzard Entertainment. Co ciekawe, już w lipcu 2019 roku rozpoczął się proces rekrutacji na stanowiska zwolnione zaledwie cztery miesiące wcześniej.

Pod względem finansowym łaskawy dla Activision Blizzard okazał się również rok 2020. W drugim kwartale przychody koncernu z kanałów cyfrowych przekroczyły 1,44 miliarda dolarów, a do stycznia 2021 roku koncern osiągnął wycenę na poziomie 72 miliardów dolarów. Nie przeszkodziło to jednak w zamknięciu francuskiego oddziału Blizzard Entertainment, o czym dowiedzieliśmy się w październiku 2020 roku.

W lutym 2021 roku akcje holdingu o wartości 1,4 miliarda dolarów nabył Publiczny Fundusz Inwestycyjny Arabii Saudyjskiej. W lutym ujawniono natomiast, że nowym kierunkiem rozwoju dla koncernu jest zwiększenie zainteresowania rynkiem gier free-to-play oraz segmentem mobilnym, a należące do niej marki powinny podążać śladem bestsellerowego Call of Duty.

W marcu dowiedzieliśmy się, że władze holdingu zdecydowały się na zwolnienie kolejnych 50 pracowników Blizzard Entertainment, w tym osób związanych z wydarzeniami na żywo, jak turnieje e-sportowe. Powodem była zmiana polityki firmy wymuszona przez pandemię COVID-19. Niedługo później ogłoszono, że Activision Blizzard przygotowuje się na kolejną dużą falę zwolnień. Miała ona dotknąć europejskie oddziały wydawnicze w Niemczech, Francji, Hiszpanii, Holandii oraz Wielkiej Brytanii; ten ostatni miał przy tym zostać niejako centrum działalności koncernu na Starym Kontynencie. W tym samym czasie Bobby Kotick otrzymał 200 milionów dolarów premii, co spotkało się ze sprzeciwem ze strony inwestorów z CtW Investment Group.

Kontrowersje i zmiany

W lipcu 2021 roku przeciwko Activision Blizzard złożono pozew będący owocem dwuletniego śledztwa prowadzonego przez kalifornijski Departament ds. Uczciwego Zatrudnienia i Mieszkalnictwa. Jak się wówczas dowiedzieliśmy, pracownice firmy miały wielokrotnie padać ofiarą molestowania seksualnego, mobbingu i nierównego traktowania; wszelkie skargi do kadry kierowniczej spotykały się z lekceważeniem, a nawet „działaniami odwetowymi”.

Głos w sprawie szybko zabrał rzecznik giganta, który zbagatelizował zarzuty, nazywając je „niedokładnymi”. Z drugiej strony do sprawy odniósł się również stojący na czele studia Blizzard Entertainment J. Allen Brack, wyrażając zaniepokojenie całą sytuacją i solidaryzując się z pokrzywdzonymi. Oficjalne stanowisko Activision Blizzard rozwścieczyło jednak pracowników, którzy najpierw wystosowali do władz firmy list otwarty, a następnie zorganizowali protest przed siedzibą Blizzarda w kalifornijskim Irvine.

W końcu na temat afery wypowiedział się sam Bobby Kotick, który przyznał, że początkowa reakcja Activision Blizzard nie była właściwa, a także zapowiedział rozmaite zmiany w przyszłości. Wśród nich najważniejsza była obietnica wydalenia z firmy każdego, kto miał mieć związek z nadużyciami. Niemniej, można było dojść do wniosku, że robi on dobrą minę do złej gry. Za kulisami bowiem gigant zdecydował się na współpracę z kontrowersyjną kancelarią prawniczą WilmerHale, z której usług korzystał między innymi Amazon. W związku z tym pracownicy wystosowali do Koticka kolejny list otwarty, w którym wzywali go do wycofania się z tej kooperacji. Z czasem pozew zbiorowy przeciwko firmie wytoczyli też udziałowcy, którzy uznali, że informacje o molestowaniu oraz śledztwie zostały przed nimi zatajone. Jakby tego było mało, pod koniec sierpnia koncern został oskarżony o niszczenie obciążających go dokumentów. W połowie września natomiast przeciwko Activision Blizzard wpłynął jeszcze jeden pozew. Tym razem zarzucono gigantowi zniechęcanie pracowników do zabierania głosu w sprawie nadużyć. Firma miała nawet posuwać się do gróźb, stosowania specjalnego nadzoru czy przesłuchań.

Wszystko to sprawiło, że we wrześniu 2021 roku sprawą zainteresowała się Amerykańska Komisja Papierów Wartościowych i Giełd, która wezwała Bobby'ego Koticka na dywanik. Kilka dni później poinformowano jednak, że Activision Blizzard i Amerykańska Komisja ds. Równych Szans w Zatrudnieniu zawarły ugodę. Gigant zobowiązał się do lepszego zapobiegania dyskryminacji i molestowaniu w firmie, a także utworzenia specjalnego funduszu, by zadośćuczynić ofiarom.

Na pierwsze efekty całego zamieszania nie trzeba było długo czekać. Na początku sierpnia ze stanowiska ustąpił J. Allen Brack, czyli prezes Blizzard Entertainment, a jego miejsce zajęli Jen Oneal oraz Mike Ybarra. Pod koniec miesiąca poinformowano natomiast, że McCree z gry Overwatch otrzyma nowe imię; oryginalne dostał bowiem na cześć Jesse'ego McCree, który, choć był prawdziwym weteranem w Blizzardzie, został zwolniony przez nieprofesjonalne zachowanie. Dzień później dowiedzieliśmy się z kolei, że z World of Warcraft zostaną usunięte nazwiska wybranych pracowników związanych z aferą. We wrześniu szeregi Blizzard Entertainment opuścił Chacko Sonny, czyli producent wykonawczy projektu Overwatch 2. Ponadto z produkcji miały zostać usunięte odniesienia do byłego reżysera serii – Jeffa Kaplana. W październiku poinformowano jeszcze, że z World of Warcraft zostaną usunięte wybrane żarty oraz flirty, które miały być „przedawnione” i „niespójne” z nową polityką studia.

Przejście pod skrzydła Microsoftu

18 stycznia 2022 roku gruchnęła wiadomość o tym, że Activision Blizzard zostanie przejęte przez Microsoft. Po sfinalizowaniu transakcji (co miało nastąpić w 2023 roku) opiewającej na astronomiczną sumę 68,7 miliarda dolarów, gigant z Redmond miał zostać trzecią pod względem wielkości firmą z branży gier wideo. Wyprzedzać miały go jedynie chiński Tencent i japońskie Sony. Activision Blizzard miało funkcjonować pod skrzydłami Microsoftu niejako obok Xbox Game Studios, tworząc wraz z nim nowo utworzoną dywizję Microsoft Gaming.

Niedługo po tym, jak wiadomość o przejęciu ujrzała światło dzienne, Phil Spencer przekonywał, że Microsoft zamierza respektować dotychczasowe umowy zawarte przez Activision Blizzard i nie będzie ingerował w dostępność gier tej firmy (a zwłaszcza serii Call of Duty) na innych platformach. Bobby Kotick twierdził natomiast, że przejście Activision Blizzard pod skrzydła Microsoftu było podyktowane chęcią zmierzenia się z technologicznymi gigantami i dołączenia do wyścigu o palmę pierwszeństwa w nadchodzącym metaverse. The Wall Street Journal oraz Bloomberg News donosiły tymczasem, że prawdziwym powodem takiego stanu rzeczy były gorsze niż oczekiwano wyniki sprzedaży gier firmy, a co za tym idzie – jej słabnąca kondycja finansowa. Koncern Koticka miał rzekomo szukać bezpiecznej przystani między innymi w firmie Meta (mającej pod swoimi skrzydłami chociażby serwis Facebook).

Ponadto, choć Kotick twierdził, że zamierza pozostać na dotychczasowym stanowisku, The Wall Street Journal donosił, że po sfinalizowaniu transakcji pożegna się on ze stołkiem, otrzymując odprawę w wysokości 252,2-292,9 miliona dolarów.

Droga do połączenia Activision Blizzard i Microsoftu okazała się wyjątkowo długa i wyboista. Pomimo że po zatwierdzeniu fuzji przez akcjonariuszy szereg organów antymonopolowych, jak choćby Komisja Europejska czy chińska Państwowa Administracja ds. Regulacji Rynku (SAMR), rozpatrzył ją pozytywnie, amerykańska Federalna Komisja Handlu (FTC) oraz brytyjski Urząd ds. Konkurencji i Rynków (CMA) zdecydowały się na sprzeciw wobec tego ruchu. Połączenie krytykowało również Sony, które obawiało się, że gigant z Redmond uczyni serię Call of Duty ekskluzywną dla platformy Xbox.

W rezultacie Microsoft musiał pójść na pewne ustępstwa, zobowiązując się do braku wyłączności flagowej serii strzelanek Activision do co najmniej 2033 roku, czy też przekazując na dziesięć lat wsparcie dla gier Activision Blizzard w chmurze firmie Ubisoft. Ostatecznie zarówno FTC, jak i CMA, wydały swoje zgody, dzięki czemu 13 października 2023 roku fuzja doszła do skutku. Kotick, który stał na czele Activision Blizzard, ustąpił ze stanowiska niedługo później – 29 grudnia 2023 roku.

W styczniu 2024 roku w całej dywizji Microsoft Gaming, która liczyła 22 tysiące pracowników, przeprowadzono zwolnienia; w ich wyniku pracę straciło około 1900 osób. Jako powód takiego stanu rzeczy wskazywano konieczność „dostosowania strategii i planu (...) do zrównoważonej struktury kosztów”. Niedługo później ogłoszono, że dotychczasowa dyrektor generalna serii Call of Duty, czyli Johanna Faries, została nowym prezesem studia Blizzard Entertainment.

W lutym 2024 roku studio Toys for Bob ogłosiło natomiast, że opuszcza szeregi zespołów działających pod skrzydłami firmy Activision i rozpoczyna niezależną działalność. Niedługo później, bo w maju, deweloperzy ogłosili, że ich nowy projekt, który wówczas znajdował się na bardzo wczesnym etapie produkcji, zostanie wydany przez... firmę-matkę Activision, czyli Microsoft.

Maj 2024 roku przyniósł również wieści o tym, że pod skrzydłami Activision powstało nowe studio – Elsewhere Entertainment – z siedzibą w Warszawie. Nowo powstała ekipa miała zająć się tworzeniem „narracyjnej i definiującej gatunek serii gier AAA”. W skład zespołu wchodzili deweloperzy, którzy wcześniej pracowali między innymi nad takimi seriami, jak The Last of Us, Uncharted, Wiedźmin czy Far Cry.

Wreszcie w czerwcu 2024 roku fani marki Call of Duty doczekali się zapowiedzi gry Call of Duty: Black Ops 6, będącej pierwszą odsłoną cyklu, która w dniu premiery trafiła do abonamentu Xbox Game Pass. Produkcja zadebiutowała 25 października 2024 roku i doczekała się solidnych ocen od branżowych mediów oraz „mieszanych” opinii od graczy na Steamie. Niemniej nie przeszkodziło to CoD BO6 w zostaniu „największą premierą Call of Duty w historii” oraz ustanowieniu „nowego rekordu graczy, którzy zagrali w nią pierwszego dnia”.