NetEase

NetEase to producent i wydawca gier.

Oficjalna strona firmy NetEase, Facebook

Chińska firma działająca przede wszystkim w branży internetowej oraz na rynku gier wideo. NetEase istnieje od 1997 roku, a tworzone przez niego gry są znane na Zachodzie od początku XXI wieku. Największy rozgłos na całym świecie zyskał przy okazji gry Diablo Immortal, stworzonej z myślą o urządzeniach mobilnych.

Historia NetEase

Początek działalności i postępująca ekspansja na Zachodzie

Dzieje firmy NetEase rozpoczynają się w 1997 roku, kiedy to została ona założona przez Dinga Leia. Firma miała zajmować się świadczeniem usług internetowych obejmujących reklamę, handel oraz pocztę elektroniczną. Poza tym jednak NetEase szybko wkroczył do branży gier wideo, koncentrując swoją działalność na produkcji i wydawaniu MMORPG-ów oraz tytułów mobilnych. Początkowo NetEase skupiał się na rynku chińskim, jednak z czasem zaczął rozszerzać działalność również na Zachodzie. Punktem kulminacyjnym tego procesu było otwarcie pierwszego amerykańskiego oddziału firmy; siedziba NetEase North America mieściła się w San Francisco.

Na przestrzeni lat hitem NetEase stała się seria Westward Journey, która największą popularność zdobyła w swojej ojczyźnie. W portfolio NetEase można jednak znaleźć również inne tytuły, jak strzelanka battle royale pod tytułem Knives Out czy wydane w 2018 roku: Rules of Survival (multiplayerowa strzelanka wzorowana na Playerunknown’s Battlegrounds), mobilne Identity V (inspirowane popularnym Dead by Daylight) oraz MMORPG zatytułowane Revelation Online. Z czasem do katalogu wydawniczego firmy zaczęły dołączać dzieła innych deweloperów, jak mobilne wersje gry Bloodstained: Ritual of the Night.

W 2015 roku NetEase zainwestował 2,5 miliona dolarów w fińskie Reforged Studios. W 2016 roku firma nawiązała współpracę z Mojang Studios, której owocem było wprowadzenie na rynek chiński bestsellerowego Minecrafta. W 2018 NetEase wykupił mniejszościowy pakiet i miejsce w zarządzie studia Bungie za 100 milionów dolarów, a także wprowadził na chiński rynek grę EVE Online. W 2019 gigant zainwestował również w Quantic Dream. W czerwcu 2020 roku NetEase otworzył nowe studio deweloperskie; zespół Sakura Studio miał zająć się tworzeniem gier wideo na konsole nowej generacji. Poza tym w tym samym miesiącu ogłoszono, że NetEase pracuje nad mobilną grą The Lord of the Rings: Rise to War. W listopadzie 2020 roku NetEase zapowiedział natomiast mobilne Total War Battles: Warhammer.

Współpraca z Blizzard Entertainment

W międzyczasie, bo w 2009 roku, NetEase nawiązał współpracę z firmą Blizzard Entertainment, która w przepastnym chińskim rynku upatrywała szansy na rozwój i znaczne powiększenie grona odbiorców swoich gier. Najpierw NetEase zajął się ponownym wydaniem w Chinach gry World of Warcraft (prawa do której przejął od firmy The9), następnie w 2013 roku premiery w Państwie Środka doczekała się gra StarCraft II: Heart of the Swarm, a w 2014 zadebiutował tam Hearthstone. Dzięki współpracy Blizzarda i NetEase chińscy gracze mogli również sprawdzić gry Diablo III, Heroes of the Storm oraz Overwatch.

W listopadzie 2018 roku firma Blizzard Entertainment ogłosiła natomiast, że we współpracy z NetEase przygotuje mobilną odsłonę cyklu Diablo. Huczna zapowiedź gry Diablo Immortal, która miała miejsce podczas konwentu BlizzCon 2018, nie spodobała się jednak zagorzałym fanom serii wyczekującym jej pełnoprawnej czwartej odsłony. Jakby tego było mało, wiele osób zarzucało twórcom, że Diablo Immortal jest zbyt podobne do ich wcześniejszego dzieła, czyli Crusaders of Light. Autorzy początkowo starali się robić dobrą minę do złej gry, jednak z czasem nabrali wody w usta, a na kolejne konkrety dotyczące tej produkcji gracze musieli czekać rok. Wówczas jednak najbardziej oddani fani marki zostali „udobruchani” zapowiedzią pełnoprawnego Diablo IV. W 2020 roku zachodni wydawca gry przyznał, że pokłada w niej wielkie nadzieje oraz wierzy, że powtórzy ona sukces Call of Duty: Mobile (wyprodukowanego przez chińską firmę Tencent).

Diablo Immortal zadebiutowało na urządzeniach mobilnych 2 czerwca 2022 roku; produkcja zmierzała również na komputery osobiste. Miliony graczy natychmiast rzuciły się na ten tytuł. Pomimo że szybko podniosły się narzekania na nachalną monetyzację (co doprowadziło do tak zwanego review bombingu, a omawiana pozycja szybko stała się najgorzej ocenianym projektem Blizzarda w serwisie Metacritic)... rzesze ludzi sięgnęły do portfeli. Dzięki temu już po nieco ponad dwóch tygodniach od premiery tytuł przyniósł przeszło 24 miliony dolarów przychodu, na początku lipca ów wynik został podwojony, z kolei pod koniec tego miesiąca (a zatem po premierze w Chinach) gra przebiła barierę 100 milionów dolarów przychodu oraz 30 milionów pobrań. Największym osiągnięciem tego dzieła wydawało się jednak przyciągnięcie graczy, którzy dotychczas nie mieli styczności z serią. Jak można było wyczytać w raporcie finansowym Activision Blizzard, opublikowanym na początku sierpnia, co drugi gracz Diablo Immortal wcześniej nie miał okazji zagrać w żadne inne Diablo.

Diablo Immortal nie było przy tym jedynym projektem, w który zaangażowany był NetEase. Firma prowadziła bowiem działalność wydawniczą (jej nakładem do sprzedaży trafiły między innymi gry Bloodstained: Ritual of the Night oraz Naraka: Bladepoint). Poza tym pracowała ona nad takimi produkcjami, jak Frostpunk Mobile (którą tworzyła we współpracy z polskim 11 bit studios), Project: Ragnarok czy Racing Master (opracowany wraz z firmą Codemasters).

Ekspansji ciąg dalszy

Odnoszone przez NetEase sukcesy pozwoliły mu na dalszą ekspansję.

W październiku 2021 roku firma przejęła studio Grasshopper Manufacture od GungHo Online Entertainment. W styczniu 2022 roku NetEase obwieścił, że na branżowej mapie pojawił się nowy deweloper. Mowa o Nagoshi Studio, założonym przez Toshihiro Nagoshiego (który stanął na czele zespołu), Daisuke Sato oraz innych byłych pracowników firmy SEGA, którzy zapisali się złotymi zgłoskami na kartach historii gier wideo za sprawą serii Yakuza.

Następnie w maju 2022 roku firma ogłosiła, że powołała do życia swoje pierwsze amerykańskie studio deweloperskie. Jackalope Games miało swoją siedzibę w Austin (Teksas), a na jego czele stanął Jack Emmert – branżowy weteran, w którego portfolio można było znaleźć takie projekty, jak City of Heroes, Neverwinter, Star Trek Online czy DC Universe Online. Zespół miał tworzyć gry na komputery osobiste i konsole, działając niezależnie od NetEase. Sierpień 2022 roku przyniósł wieści o przejęciu francuskiego Quantic Dream przez NetEase. W październiku 2022 roku usłyszeliśmy natomiast o powstaniu GPTRACK50 Studio, na którego czele stanął Hiroyuki Kobayashi – były producent w firmie Capcom. Ostatnie z wymienionych nabytków miały pomóc NetEase przede wszystkim w zwiększeniu obecności firmy na konsolach.

W listopadzie 2022 roku świat obiegła wiadomość o tym, że NetEase oraz Blizzard Entertainment zakończą trwającą od blisko czternastu lat współpracę. Ze względu na to, że firmom nie udało się osiągnąć porozumienia w sprawie odnowienia umów, od stycznia 2023 roku w Państwie Środka miała przestać działać większość tytułów Blizzarda, jak World of Warcraft, Overwatch, Starcraft, Diablo III czy Warcraft III: Reforged. Jako że Diablo Immortal było objęte osobną umową, tytuł miał (jeszcze?) wciąż działać w Chinach.

Listopad przyniósł również wieści o tym, że Rebel Wolves, czyli polskie studio założone przez Konrada Tomaszkiewicza (reżysera gry Wiedźmin 3: Dziki Gon), otrzymało zastrzyk gotówki od NetEase Games. Chiński gigant zdobył mniejszościowe udziały w firmie; rodzimy zespół miał jednak zachować pełną niezależność i kontrolę nad swoimi projektami.

W styczniu 2023 roku pod skrzydłami NetEase znalazło się kanadyjskie studio Skybox Labs, mające w swoim portfolio między innymi takie projekty, jak Rise of Nations: Extended Edition, Age of Mythology: Extended Edition oraz dodatki do Age of Empires II HD. W lutym ogłoszono, że zastrzyk finansowy od chińskiego giganta otrzyma zespół Studio Flare (założony przez byłego wiceprezesa Marvelous Interactive – Toshinoriego Aokiego – oraz Toshimichiego Moriego, czyli byłego producenta serii BlazBlue).

W kwietniu natomiast pod skrzydłami NetEase wyrosło Anchor Point Studios w Barcelonie, zaś w maju – Bad Brain Game Studios, którego biura mieściły się w Toronto, Ontario i Montrealu – dowodzone przez Seana Crooksa i tworzone przez innych byłych pracowników Ubisoftu. W tym samym miesiącu NetEase wzmocnił swoją obecność w Tokio, otwierając studio PinCool, na którego czele stanął Ryutaro Ichimura – wieloletni producent serii Dragon Quest.

W kolejnych miesiącach firma nadal stopniowo się rozrastała. W sierpniu poinformowano, że pod jej skrzydłami powstał zespół T-Minus Zero Entertainment z siedzibą w Austin (Teksas, Stany Zjednoczone). Ekipa, na której czele stanął Rich Vogel (były pracownik m.in. Sony Online Entertainment Austin, BioWare Austin oraz Bethesda Game Studios Austin), miała opracować multiplayerową grę akcji TPP, osadzoną w uniwersum science fiction.

W listopadzie pod parasolem NetEase wyrosły dwa kolejne studia deweloperskie. Podczas gdy Fantastic Pixel Castle, dowodzone przez Grega Streeta (który wcześniej m.in. piastował stanowisko producenta wykonawczego w Riot Games), miało stworzyć grę MMO, Worlds Untold z siedzibą w Vancouver (Kanada), na którego czele stanął Mac Walters (wcześniej m.in. główny scenarzysta gier Mass Effect 2 oraz Mass Effect 3), pracowało nad grą akcji osadzoną w niedalekiej przyszłości.

Luty 2024 roku przyniósł wieści o jeszcze jednym zespole, który wyrósł pod skrzydłami NetEase. Mowa o BulletFarm z siedzibą w Los Angeles. Na czele tej ekipy stanął David Vonderhaar mający w portfolio między innymi tryby multiplayer do podserii Call of Duty: Black Ops. Debiutanckim projektem studia miała być kooperacyjna produkcja działająca w oparciu o technologię Unreal Engine 5.

Potencjalne problemy

W listopadzie 2024 roku pojawiły się nieoficjalne doniesienia, zgodnie z którymi 30 pracowników NetEase Games miało zostać oskarżonych o korupcję. Wśród nich rzekomo znalazł się dyrektor generalny Xiang Lang oraz Jin Yuchen (sprawujący pieczę nad esportową działalnością NetEase). O skali tego zjawiska miał świadczyć fakt, że w proceder miało być zaangażowanych co najmniej 28 firm, a kwota, o jakiej była mowa, opiewała na 140 milionów dolarów. Choć doniesienia te nie zostały oficjalnie potwierdzone, to jednak przyznano, że w istocie toczyło się śledztwo w sprawie pewnych „nieprawidłowości”.

Niedługo później światło dzienne ujrzała jeszcze jedna, niezbyt optymistyczna wieść z obozu NetEase. Wyżej wspomniane studio Worlds Untold ogłosiło bowiem, że zostało zmuszone do wstrzymania działalności i poszukiwań nowego partnera.

Kolejne pesymistyczne wiadomości dotyczące NetEase ujrzały światło dzienne w lutym 2025 roku. Pomimo że wydana przez tę firmę w grudniu 2024 roku gra Marvel Rivals odniosła spektakularny sukces, to jednak w połowie lutego 2025 wszyscy pracujący nad nią deweloperzy ze Stanów Zjednoczonych zostali zwolnieni. Jak niedługo później można było dowiedzieć się z oficjalnego komunikatu, była to „trudna decyzja”, którą chiński gigant podjął „w celu optymalizacji wydajności rozwoju gry”.

Sprawa miała dalszy ciąg za sprawą nieoficjalnych doniesień, których źródłem był Daniel Ahmad znany z ujawniania informacji zza kulis branży. Wynikało z nich, że NetEase może przygotowywać grunt pod całkowite wycofanie z USA. Z czasem sprawę podjął również Bloomberg, który nieoficjalnie donosił m.in. o chaotycznych działaniach stojącego na czele NetEase Williama Dinga, mającego oceniać gry na podstawie kilku sekund obejrzanej rozgrywki.

Swoje trzy grosze dołożył również serwis Game File, informując, że jeśli nie znajdą się chętni na zakup ponad tuzina zagranicznych zespołów działających pod skrzydłami NetEase, ich firma-matka może zdecydować się na ich zamknięcie. Mowa między innymi o takich ekipach, jak Quantic Dream, Grasshopper Manufacture, Nagoshi Studio czy Skybox Labs. Wbrew temu, co można było wyczytać w niektórych artykułach, gracze mogli być spokojni o przyszłość polskiego Rebel Wolves. Jak pisał Tomasz Tinc, „zdecydowana większość Rebel Wolves należy do Konrada Tomaszkiewicza i innych współwłaścicieli studia”, zaś „NetEase jest mniejszościowym udziałowcem”.

Tymczasem William Ding podzielił się ze światem swoim podejściem do gier wideo: „Jeśli wprowadzimy na rynek grę, która nie odpowiada zapotrzebowaniu graczy, to agresywnie i zdecydowanie ją wycofamy”. Z uwagi na fakt, że przychody firmy spadały z roku na rok, można było wątpić w skuteczność tej strategii.