Sid Meier's Civilization IV - poradnik

Poniższy poradnik jest z założenia skierowany przede dla osób, które nie są weteranami mającymi za sobą kilkadziesiąt gier w Cywilizację, ani dla tych, które szukają strategii doskonalej, która pozwoli im na 100% skuteczne podbicie świata. Założyłem, że osobami najbardziej zainteresowanymi tego typu tekstem są przede wszystkim gracze nowi - którzy nawet jeśli znają gry z serii Cywilizacji szukają bardziej szczegółowych porad dotyczących tej rozbudowanej strategii.

W poradniku starałem się nie powtarzać informacji z instrukcji - unikałem zamieszczania podstawowych informacji dotyczące interface'u gry czy ogólnych prawideł rządzących grą. Podobnie, uznałem że kopiowanie informacji z civilopedii - poza miejscami gdzie było to absolutnie niezbędne - nie ma sensu.

Cywilizacja 4 jest grą ze swojej natury niezwykle otwartą, której przebieg każdorazowo jest inny. Z tego względu rozmija się z celem podawanie szczegółowej strategii zwycięstwa możliwe są jedynie sugestie i uwagi bardziej ogólnej natury.

W tej grze, bardziej niż w innych strategiach, ważne jest samodzielne wyznaczanie sobie określonych celów - długo i średnio terminowych. Na wyższych (powyżej noble) poziomach trudności nie będzie możliwe osiągnięcie dominacji w każdym z aspektów gry, z tego względu kluczowe jest planowanie naszych posunięć - szczególnie, że wiele z decyzji podjętych wiele tur wcześniej będzie znacząco wpływało na nasze realne możliwości działania.

Dobrym przykładem takiej sytuacji jest kwestia budowy Cudów Świata - każdy z nich jest przydatny, ale nie ma co liczyć, że przy każdej grze uda nam się wybudować wszystkie.

Dobre zaplanowanie strategii (rozwój technologiczny, budowa miast, modyfikowanie terenu) pozwoli nam na koncentrację na tych, które są dla nas najważniejsze i w konsekwencji prześcignięcie przeciwników w najważniejszym dla nas obszarze.

Nasz cel długofalowy to rodzaj zwycięstwa, na którym chcielibyśmy się skoncentrować. Z myślą o nim powinniśmy wybrać Przywódcę i nację nad której losami będziemy czuwać.

Realizując nasze wstępne założenie powinniśmy wyznaczać sobie cele średnio terminowe - czyli nasze priorytety badawcze (jaka technologia jest w danym momencie dla nas najważniejsza), rozwojowe (jakie miasta i w jaki sposób rozbudowujemy), dyplomatyczne (gdzie szukamy przyjaciół a gdzie wrogów) itd.

O ile do Przywódcy i cywilizacji po rozpoczęciu gry jesteśmy już przywiązani, to pozostałe elementy tej układanki mogą ulec zmianie. Może się np. okazać, że planując pokojowy rozwój i zwycięstwo przez kulturową dominację zostaliśmy wplątani w szereg wojen, z których wyszliśmy z mało rozwiniętymi miastami, ale z potężną i doświadczoną armią. Warto rozważyć czy nie warto zmodyfikować naszych długofalowych planów i nie skoncentrować się na podboju i w konsekwencji dążyć do zwycięstwa militarnego.

Podobne sytuacje mogą mieć miejsce w przypadku strategii średnio terminowych - gdy okaże się, że nasz wróg umocnił interesujące nas miasta w ten sposób, że zdobycie ich siłą może być niezwykle kosztowne, może lepiej będzie skoncentrować się na wojnie podjazdowej i niszczeniu wrogiej infrastruktury (plądrowanie może drastycznie spowolnić rozwój wrogiej cywilizacji i dodatkowo przynieść nam niemałe dochody).

Jednym słowem konieczne jest połączenie planowania i ze zdolnością do zmiany planów gdy strategia tego wymaga. Naszym jedynym ostatecznym celem jest przecież zwycięstwo - a te można osiągnąć na wiele sposobów.

Wiem, że powyższe słowa są nieco banalne - ale moje doświadczenie mówi, że Cywilizacja 4 bardziej niż większość znanych mi gier wymaga zaplanowanego działania- konsekwencje naszych decyzji mogą się uwidocznić po wielu turach, a jeden popełniony w strategicznej kwestii błąd może nas kosztować utratę zwycięstwa.

Obecna w grze, widoczna przez cały czas punktacja jest znakomitym punktem odniesienia co do tego, jak wygląda nasza cywilizacja na tle konkurentów. Pozwala nam odczuć, że nasi przeciwnicy nie śpią i każda stracona przez nas tura jest dla nich szansą.

W planowaniu niezwykle pomocne są zawarte w grze ekrany informujące szczegółowo o różnych danych na temat własnego i cudzych imperiów. Ważnym krokiem do opanowania zasad rządzących gra jest częste i uważne korzystanie z danych szczególnie z tych znajdujących się na ekranach statystyk (f9 i f10) czy dyplomacji (f4).

W poniższym poradniku część informacji będzie się powtarzać - wynika to z samej natury gry, w której większość poruszonych w tym tekście zagadnień jest ze sobą bezpośrednio powiązana.

I jeszcze jedna uwaga: wszystkie wartości liczbowe w tym poradniku dotyczą rozgrywki na mapie średniej, tempo gry - standardowe. W przypadku grania na innych ustawieniach - część z nich będzie się nieco różnić.