Seria gier Europa Universalis
Cykl rozbudowanych produkcji typu grand strategy, cieszący się dużym uznaniem wśród graczy. Europa Universalis należy do najważniejszych marek w katalogu wydawniczym firmy Paradox Interactive i choć przez większość czasu pieczę nad nią sprawowało Paradox Development Studio, począwszy od 2020 roku opiekuje się nią zespół Paradox Tinto.
Historia serii Europa Universalis
Pierwsza odsłona serii, zatytułowana po prostu Europa Universalis, ukazała się w 2000 roku i niemal natychmiast zyskała ogromną popularność wśród miłośników strategii. Szwedzka produkcja była chwalona przede wszystkim za bogactwo realiów historycznych oraz złożoność rozgrywki. Sukces zachęcił twórców do rozwinięcia pomysłu, czego efektem był wydany w 2001 roku sequel – Europa Universalis II. Na następną część fani musieli jednak zaczekać aż sześć lat. Na początku 2007 roku premierę miała gra Europa Universalis III, która z czasem doczekała się szeregu dużych rozszerzeń. W 2013 roku pojawiła się Europa Universalis IV; do niej również wydano liczne dodatki, które modyfikowały i rozszerzały mechanikę.
Start Paradox Tinto i nowy rozdział w historii marki
Nowy rozdział w historii cyklu rozpoczął się w 2020 roku, kiedy to pieczę nad nim przejął dowodzony przez Johana Anderssona zespół Paradox Tinto. W maju 2025 zapowiedziano grę Europa Universalis V, wcześniej znaną pod kodową nazwą Project Caesar.
Spin-offy cyklu Europa Universalis
Serię uzupełniają również poboczne produkcje, czyli Europa Universalis: Crown of the North, w Polsce znana jako Korona Północy (2003), oraz Europa Universalis: Rome (2008). Na osobną wzmiankę zasługuje For the Glory: A Europa Universalis Game (2009), czyli komercyjne wydanie fanowskiego moda. Listę spin-offów cyklu miał zasilić również projekt Magna Mundi: A Europa Universalis Game (także oparty na fanowskiej modyfikacji), jednak ostatecznie został on anulowany.
Gameplay w serii Europa Universalis
Cykl Europa Universalis wyróżnia się przede wszystkim rozmachem. Gracze mają możliwość wcielenia się w rolę „szarych eminencji” i kierowania rozwojem wybranej nacji na przestrzeni kilku wieków (najczęściej jest to okres pomiędzy XV a XVIII stuleciem). Arenę zmagań stanowi mapa świata podzielona na tysiące historycznych regionów i prowincji.
Rozgrywka łączy aspekty militarne, ekonomiczne, dyplomatyczne, kulturowe i religijne. Zadaniem graczy jest osiągnięcie światowej dominacji na drodze ekspansji terytorialnej, gospodarczej oraz politycznej. Poszczególne gry odznaczają się sporym stopniem skomplikowania. Celem deweloperów było również możliwie wierne odwzorowanie historycznego tła, stąd w produkcjach z tej serii pojawiają się setki autentycznych postaci, miejsc i zdarzeń. Podczas zabawy możliwa jest jednak całkowita zmiana biegu historii.
Europa Universalis i jej społeczność
Do niewątpliwych atutów serii Europa Universalis można zaliczyć prężnie działającą i niezwykle oddaną społeczność fanowską, która wzbogaca poszczególne gry o dodatkową zawartość poprzez udostępniane za darmo modyfikacje.
Ewolucja serii Europa Universalis
2025
Europa Universalis V
2013
Europa Universalis IV
2009
For The Glory
2008
Europa Universalis: Rzym
2007
Europa Universalis III
2003
Korona Północy
2001
Europa Universalis II
2000
Europa Universalis
Europa Universalis V
4 listopada 2025
Strategiczne, Ekonomiczne, Grand strategy, Historyczne, Internet, Kooperacja, Multiplayer, Singleplayer, Strategiczne wojenne, singleplayer, multiplayer.
Piąta główna odsłona bestsellerowego cyklu produkcji typu grand strategy od Paradox Interactive. Europa Universalis V względem EU4 wyróżnia się głównie za sprawą rozbudowanej dyplomacji i bardziej zaawansowanej ekonomii, a także odmienionych systemów wojskowości i logistyki.
Europa Universalis IV
13 sierpnia 2013
Strategiczne, Ekonomiczne, Grand strategy, Historyczne, Internet, Multiplayer, RTS, Singleplayer, Strategiczne wojenne.
Czwarta odsłona cieszącego się dużą popularnością cyklu gier strategicznych Europa Universalis. Tytuł wyprodukowany został przez ekipę deweloperską Paradox Development Studio. Zgodnie ze schematem serii, Europa Universalis IV pozwala pokierować rozwojem wybranej nacji na przestrzeni kilku wieków. Tym razem ramy historyczne wyznaczone są datami 11 listopada 1444 roku oraz 2 stycznia 1821 roku Rozgrywka opiera się na klasycznych regułach gatunku 4X (eksploracja, ekspansja, eksploatacja i eksterminacja), a do obowiązków gracza należy m.in. zarządzanie podległymi prowincjami, opracowywanie nowych technologii, dowodzenie armiami oraz prowadzenie działań dyplomatycznych. Poza opcją zmagań z komputerową sztuczną inteligencją, gra oferuje również sieciowy tryb zabawy wieloosobowej dla maksymalnie 32 uczestników.
GRYOnline
Steam
Gracze
Dodatki:
- Europa Universalis IV: Conquest of Paradise 14 stycznia 2014
- Europa Universalis IV: Wealth of Nations 30 maja 2014
- Europa Universalis IV: Res Publica 16 lipca 2014
- Europa Universalis IV: Art of War 30 października 2014
- Europa Universalis IV: El Dorado 26 lutego 2015
- Europa Universalis IV: Common Sense 9 czerwca 2015
- Europa Universalis IV: The Cossacks 1 grudnia 2015
- Europa Universalis IV: Mare Nostrum 5 kwietnia 2016
- Europa Universalis IV: Rights of Man 11 października 2016
- Europa Universalis IV: Mandate of Heaven 6 kwietnia 2017
- Europa Universalis IV: Third Rome 14 czerwca 2017
- Europa Universalis IV: Cradle of Civilization 16 listopada 2017
- Europa Universalis IV: Rule Britannia 20 marca 2018
- Europa Universalis IV: Dharma 6 września 2018
- Europa Universalis IV: Golden Century 11 grudnia 2018
- Europa Universalis IV: Emperor 9 czerwca 2020
- Europa Universalis IV: Leviathan 27 kwietnia 2021
- Europa Universalis IV: Origins 11 listopada 2021
- Europa Universalis IV: Lions of the North 13 września 2022
- Europa Universalis IV: Domination 18 kwietnia 2023
- Europa Universalis IV: King of Kings 6 listopada 2023
- Europa Universalis IV: Winds of Change 8 maja 2024
For The Glory
10 listopada 2009
Strategiczne, Internet, LAN, Multiplayer, Singleplayer, Turowe.
Opracowana przez studio Crystal Empire Games gra strategiczna, stworzona w oparciu o fanowską modyfikację Europa Universalis II firmy Paradox zatytułowaną AGCEEP (Alternative Grand Campaign / Event Exchange Project). Gra For the Glory oferuje nam możliwość objęcia rządów nad jednym z ponad 180 krajów i władania nim na przestrzeni 400 lat (lata 1419-1820). Podczas zabawy zajmujemy się wszelkimi aspektami funkcjonowania naszego państwa, takimi jak polityka wewnętrzna i zewnętrzna, gospodarka czy konflikty militarne. Gra oferuje pełną dowolność w dążeniu do celu; możemy go osiągnąć zarówno poprzez handel i rozwój ekonomiczny, jak i ekspansję i prowadzącą do wojen agresywną dyplomację. W porównaniu do gry macierzystej, opisywana produkcja oferuje m.in. zmodernizowany interfejs użytkownika oraz cały szereg poprawek technicznych, a także nowe kampanie i około dziesięciu tysięcy autentycznych wydarzeń historycznych, jeszcze bardziej zwiększających realizm rozgrywki.
Steam
Gracze
Europa Universalis: Rzym
15 kwietnia 2008
Strategiczne, Ekonomiczne, Grand strategy, Internet, LAN, Multiplayer, RTS, Singleplayer, Starożytność, Starożytny Rzym, Strategiczne wojenne.
Spin-offowa odsłona popularnej serii Europa Universalis, bazująca na silniku i mechanice wydanej w 2007 roku trzeciej części cyklu. W odróżnieniu od wszystkich poprzednich odsłon serii, Europa Universalis: Rzym przenosi nas do epoki starożytności, koncentrując się na losach Imperium Rzymskiego w latach od 280 p.n.e. do 27 p.n.e. – czyli od czasów pierwszej wojny punickiej do początków świetności Cesarstwa. Pod względem mechaniki, rozgrywka nie odbiega od rozwiązań znanych z pozostałych gier z tego cyklu, a podczas zabawy kierujemy wybraną frakcją, dbając o jej kulturę, religię, skarb państwa, siły zbrojne, rozwój naukowy czy kontakty dyplomatyczne. Do dyspozycji graczy oddano ponad 50 grywalnych frakcji, przynależących do dziewięciu ówczesnych kultur, na czele z celtycką, grecką, egipską oraz rzymską. Tradycyjnie dla serii, wiernie odtworzona została specyfika każdej nacji, a także historyczne zależności, wpływające na losy antycznego świata.
GRYOnline
Gracze
Dodatki:
- Europa Universalis: Rzym - Vae Victis 19 listopada 2008
Europa Universalis III
23 stycznia 2007
Strategiczne, Ekonomiczne, Grand strategy, Internet, LAN, Multiplayer, RTS, Singleplayer, Strategiczne wojenne.
Trzecia pełnoprawna odsłona popularnej serii strategicznej, rozwijanej od 2001 roku przez firmę Paradox Entertainment. Akcja Europa Universalis III przenosi nas w czasie do połowy XV wieku i pozwala nam pokierować rozwojem jednej z wybranych nacji na przestrzeni ok. 350 lat. Mechanika rozgrywki nie zmienia w sposób znaczący rozwiązań, znanych z poprzednich części cyklu, a podczas zabawy odpowiedzialni jesteśmy za wszelkie aspekty funkcjonowania państwa, takie jak dyplomacja, handel, gospodarka, religia czy armia. Do dyspozycji graczy oddano ponad 250 grywalnych nacji, a cała rozgrywka toczy się na mapie, złożonej z ponad 1700 prowincji oraz stref morskich zlokalizowanych na wszystkich kontynentach. Całość osadzona została tradycyjnie w realiach historycznych i wiernie odtwarza różnice pomiędzy poszczególnymi nacjami czy rzeczywisty postęp naukowo-techniczny. Wśród gamy pomniejszych nowości, na czoło wysuwa się zmodernizowany i łatwiejszy w obsłudze interfejs użytkownika.
GRYOnline
Steam
Gracze
Dodatki:
- Europa Universalis III: Napoleon's Ambition 22 sierpnia 2007
- Europa Universalis III: In Nomine 28 maja 2008
- Europa Universalis III: Walka o tron 15 grudnia 2009
- Europa Universalis III: The Divine Wind 14 grudnia 2010
Korona Północy
22 lipca 2003
Strategiczne, Grand strategy, Internet, LAN, Multiplayer, RTS, Singleplayer.
Poboczna odsłona cyklu pełnych rozmachu gier strategicznych firmy Paradox, bazująca na silniku Europa Universalis II. W odróżnieniu od niezwykle rozbudowanej poprzedniczki, odtwarzającej losy 180 realnie istniejących państw na przestrzeni 400 lat historii, Korona Północy (ang. Europa Universalis: Crown of the North) koncentruje się na znacznie węższym przedziale czasowym (lata 1275-1340) oraz dziejach trzech ludów skandynawskich: Szwecji, Danii i Norwegii. W czasach, w których Europą władały arystokracja i duchowieństwo, a w Szwecji wybuchła wojna domowa, gracz staje na czele jednej z sześciu frakcji, wpływając na losy mieszkańców północnej części Starego Kontynentu. Do naszej dyspozycji oddano trzy nowe kampanie, bazujące na rozwiązaniach znanych z Europa Universalis II i odtwarzające zaawansowane zależności polityczne, ekonomiczne, militarne i handlowe tamtego okresu. Całość uzupełnia alternatywna kampania rozgrywająca się w Winlandii, czyli odkrytej przez wikingów części Ameryki Północnej.
Gracze
Europa Universalis II
20 listopada 2001
Strategiczne, Ekonomiczne, Grand strategy, Internet, LAN, Multiplayer, RTS, Singleplayer, Strategiczne wojenne.
Kontynuacja strategicznej gry firmy Paradox, pozwalającej na kierowanie rozwojem największych europejskich potęg. Europa Universalis II to gra o wiele bardziej rozbudowana, obejmująca czterysta lat historii (1419-1820) nie tylko Europy, ale całego świata.
GRYOnline
Gracze
Europa Universalis
20 października 2000
Strategiczne, Grand strategy, Internet, LAN, Multiplayer, RTS, Singleplayer.
Gra strategiczna firmy Paradox Development Studio, której akcja rozgrywa się na przestrzeni trzystu lat burzliwych dziejów Starego Kontynentu – od okresu Wielkich Odkryć Geograficznych (1492) po czas Wojen Napoleońskich (1792). W grze Europa Universalis możemy stanąć na czele jednego z ówczesnych mocarstw, takich jak Hiszpania, Anglia, Prusy, Francja, Portugalia a nawet Polska, a od naszych poczynań zależne są losy tego państwa oraz jego sąsiadów. Podczas zabawy mamy wpływ na rozwój armii, ekonomii czy dyplomacji, możemy odkrywać nowe lądy, pozyskiwać źródła surowców, a także walczyć lub nawiązywać sojusze z innymi mocarstwami. Mapa gry składa się łącznie z ponad 700 prowincji do podboju lub kolonizacji, a w trakcie gry spotykamy ponad 2000 faktycznych osobistości oraz wydarzeń historycznych. Twórcy postarali się też o wierne odtworzenie wyglądu wojsk, flag i heraldyki ponad 60 historycznych państw.
GRYOnline
Gracze
Newsy o grach z serii Europa Universalis
Tuż przed premierą Europa Universalis 5 ojciec serii zapewnia, że kontrowersyjny model DLC gier strategicznych Paradoxu jest „naprawdę zaj**isty”
Johan Andersson, odpowiedzialny za rozwój serii Europa Universalis, wypowiedział się pozytywnie na temat polityki DLC Paradoxu. A to wszystko na krótko przed premierą EU5.
gry
Agnieszka Adamus
26 października 2025 18:29
W Europa Universalis 5 dyplomaci to nowa waluta. Paradox przebudowuje cały system niemal od zera
Dyplomacja w Europa Universalis 5 będzie ważnym elementem żyjącego świata nowej wielkiej strategii Paradoxu.
gry
Jakub Błażewicz
10 października 2025 12:02
W Europa Universalis 5 wojna się zmieni i będzie tak realistyczna, jak nigdy dotąd w serii historycznych „wielkich strategii” Paradoxu
Paradox przedstawił szczegóły systemu wojen w strategii Europa Universalis 5. Bitwy mają być bardziej realistyczne niż kiedykolwiek wcześniej w serii.
gry
Kamil Kleszyk
2 października 2025 19:28
Populacje w strategii Europa Universalis 5 będą najbardziej wierne rzeczywistości w historii serii. To zasługa dwóch systemów, których skala robi olbrzymie wrażenie
Twórcy z Paradox Interactive w obszernym wpisie omówili system religii i kultury w Europa Universalis 5. To właśnie one mają sprawić, że populacje w nadchodzącej produkcji staną się bardziej autentyczne i różnorodne niż kiedykolwiek wcześniej.
gry
Kamil Kleszyk
26 września 2025 05:30
Paradox całkowicie zmieni ekonomię w nowej odsłonie swojej wielkiej strategii. Będzie ona ważnym elementem „żyjącego, dynamicznego świata”
Twórcy Europa Universalis 5 przybliżyli graczom kolejne kluczowe mechaniki gry. Tym razem skupiono się na handlu i ekonomii.
gry
Marcin Bukowski
16 września 2025 11:35
Gracze porównali miasta z Europa Universalis 5 do metropolii z innych gier Paradoxu i mają ubaw. „Daleko zaszliśmy od czasów EU5”
Europa Universalis 5 zapowiada się dobrze, ale pewien brak nieco rozbawił miłośników strategii Paradoxu.
gry
Jakub Błażewicz
4 września 2025 14:55
Paradox wyjaśnia, jak działa żyjący świat w Europa Universalis 5. Gracze są przekonani, że będzie to nie tylko wielka strategia, ale też olbrzymia
Firma Paradox Interactive przybliżyła działanie populacji w grze Europa Universalis V. Gracze nie kryją entuzjazmu względem nadchodzącej ogromnej produkcji.
gry
Zuzanna Domeradzka
30 sierpnia 2025 12:45
Europa Universalis 5 nie będzie zwykłą kontynuacją. Przypomina płytę z największymi hitami z najnowszych strategii Paradoxu
Twórca Europa Universalis V opowiedział o znaczeniu inspiracji poprzednimi strategiami firmy Paradox Interactive.
gry
Zuzanna Domeradzka
23 sierpnia 2025 11:44
Wymagania EU5 są mocno krytykowane. „To poziom współczesnej gry AAA”
Poznaliśmy wymagania sprzętowe gry Europa Universalis 5. Część graczy jest zaskoczona tym, jak są one wysokie.
gry
Adrian Werner
20 sierpnia 2025 14:35
Paradox ogłosił datę premiery i ujawnił cenę wielkiej strategii EU5. W złotówkach na Steam płacimy niemal najwięcej na świecie
Poznaliśmy datę premiery oraz cenę gry Europa Universalis V. W strategię zagramy już niedługo, niestety trzeba będzie za nią trochę zapłacić.
gry
Agnieszka Adamus
19 sierpnia 2025 21:44