Seria Fallout - seria gier
Seria gier RPG osadzonych w postapokaliptycznym uniwersum. Fallout uznawany bywa za jedną z najważniejszych marek wykreowanych przez firmę Interplay i studio Black Isle. Obecnie nad rozwojem cyklu pieczę sprawują koncern ZeniMax oraz firma Bethesda Softworks.
Ojcami serii Fallout są Tim Cain, Leonard Boyarsky i Christopher Taylor. Pierwsza gra z cyklu wydana została w 1997 roku i niemal natychmiast okrzyknięto ją duchowym spadkobiercą Wasteland (1988). Uznanie wśród graczy wzbudziły przede wszystkim ciekawy, rozległy świat, oferujący mnóstwo misji pobocznych do wykonania, oraz mechanika rozgrywki oparta o założenia systemu fabularnego G.U.R.P.S. Deweloperzy z Black Isle Studios od razu rozpoczęli też prace nad kontynuacją. Fallout 2 ukazał się niemal dokładnie rok po premierze pierwszej części. Mimo wynikających z pośpiechu licznych błędów technicznych, produkcja powtórzyła sukces oryginału. Planowano również trzecią odsłonę, jednak kłopoty finansowe wydawcy sprawiły, że projekt był wielokrotnie przesuwany w czasie. Zamiast tego w 2001 roku w ręce graczy trafiła strategia turowa Fallout Tactics stworzona przez studio Micro Forté. Ostatnim podejściem firmy Interplay do marki Fallout okazała się wydana w 2004 roku konsolowa gra action RPG Fallout: Brotherhood of Steel.
Nowy rozdział w historii cyklu otworzyła firma Bethesda Softworks, która przejęła prawa do marki. Fallout 3 przyniósł całkowicie nową, trójwymiarową oprawę wizualną, generowaną przez silnik Gamebryo (wykorzystany również w The Elder Scrolls IV: Oblivion) i odmienioną mechanikę rozgrywki. Tytuł okazał się jednym z największych hitów 2008 roku. Dwa lata później na sklepowe półki trafiła kolejna poboczna odsłona serii – Fallout: New Vegas stworzona przez studio Obsidian Entertainment, założone przez byłych pracowników Black Isle Studios.
Firma Bethesda Game Studios powróciła do roli dewelopera w 2015 roku, tworząc czwartą pełnoprawną odsłonę cyklu. Tym razem wcielaliśmy się w bohatera, który po 200 latach hibernacji jako jedyny ocalały wydostaje się z przeciwatomowego schronu. W ramach prologu twórcy pozwolili nam także zobaczyć, jak wyglądało uniwersum gry przed nuklearną zagładą. Dzięki rozbudowanemu systemowi tworzenia przedmiotów gracze otrzymali możliwość stawiania i modyfikowania budynków, a nawet dobrze chronionych i oświetlonych osiedli, w których mogły się zatrzymywać wędrujące po Pustkowiach postacie.
W tym samym roku ukazała się także pierwsza odsłona mobilna serii – Fallout Shelter. Tytuł był bliższy symulatorom ekonomicznym i pozwalał wcielić się w zarządcę jednej z przeciwatomowych Krypt (ang. Vault). Zadaniem gracza było zapewnienie przetrwania mieszkańcom krypty i dbanie o ich potrzeby. W grudniu 2017 roku na PC ukazała się specjalna wersja gry Fallout 4 przeznaczona dla posiadaczy gogli wirtualnej rzeczywistości HTC Vive. Ze względu na VRowy charakter rozgrywki zmianie uległy systemy walki, rzemiosła oraz budownictwa.
W listopadzie 2018 roku nastąpiła premiera Fallout 76, przeznaczonego na PC, XONE i PS4. To poboczna odsłona serii o charakterze survivalowego sandboksa, w pełni skupionego na rozgrywce wieloosobowej, co w praktyce oznacza, że jedynymi postaciami, które gracz napotyka na swojej drodze są inni gracze. Pod względem fabularnym początek gry nie różni się bardzo od innych części, gdyż po raz kolejny sterujemy losami postaci pochodzącej z Krypty. Mieszkańcy Krypty 76, znajdującej się nieopodal Waszyngtonu, starają się realizować plan korporacji Vault-Tec, mówiący o odbudowie Stanów Zjednoczonych w momencie nadejścia Dnia Odzyskania (Reclamation Day). W celu zrealizowania planu każdy z graczy staje się pionierem, którego zadaniem jest odnalezienie miejsc, w których cywilizacja ludzka mogłoby na nowo zakwitnąć.
Akcja wszystkich gier z cyklu Fallout toczy się w postapokaliptycznym uniwersum przyszłości. Na skutek konfliktu nuklearnego, jaki rozgorzał w połowie XX wieku, świat został zniszczony. Kilka pokoleń później ludzie żyją w niewielkich, rozproszonych grupach, zamieszkujących schrony atomowe, pustynne obozowiska czy ruiny miast. W trakcie zabawy gracz kieruje poczynaniami jednego z ocalałych, który próbuje zapewnić sobie i swoim bliskim przetrwanie.
Pierwsze gry z cyklu wyróżniały się taktycznym, turowym systemem walki oraz grafiką z charakterystycznym dla produkcji RPG z lat 90. rzutem izometrycznym. Wraz z Fallout: Brotherhood of Steel oprawa wizualna przeniesiona została w 3D. Fallout 3 przyniósł nie tylko nową jakość wizualną i perspektywę FPP, ale także szereg zmian w mechanice, w tym wiele elementów charakterystycznych dla gier akcji (m.in. walkę toczoną w czasie rzeczywistym). W Fallout 4 rozbudowany został system rzemiosła. Gracz jest w stanie dzięki niemu zbudować prawie wszystko – od różnego rodzaju broni aż po budynki. Posiada on również specjalnie narzędzie do budowania i rozwoju własnych baz – C.A.M.P. Potężna lista przedmiotów, które możemy wytworzyć oraz możliwość umiejscowienia baz w dowolnie wybranym przez gracza miejscu są powodami, dla których system rzemiosła stał się podstawą i wizytówką dla Fallout 76.
Seria Fallout cieszy się na tyle dużym zainteresowaniem, że na jej podstawie powstały również cztery gry typu tabletop (Fallout: Warfare, Exodus, Fallout i Fallout: Wasteland Warfare). Chodziły nawet pogłoski o przygotowywaniu filmu. Na ten moment Todd Howard, reżyser i producent wykonawczy w Bethesda Game Studios, przyznał, że choć odrzucono już kilka propozycji, to nie wyklucza się możliwości powstania takiej produkcji.
Szacuje się, że gry z serii Fallout sprzedały się w liczbie 31 milionów kopii.