Dobry, zły i brzydki. Piękne sceny filmowe, które zmieniły kino

• Piękne sceny filmowe, bez których kino nie byłoby tym samym
• Dobry, zły i brzydki
• Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia
• Gwiezdne Wojny IV: Nowa Nadzieja
• Dawno temu w Ameryce
• Casablanca
• Edward Nożycoręki
• Avengers: Koniec gry
• Spirited Away: W krainie bogów
• Mr. Nobody
• Blade Runner 2049

Dobry, zły i brzydki

Kiedy Clint Eastwood, Eli Wallach i Lee Van Cleef spotkali się na cmentarzu, by stoczyć decydujący pojedynek, nie wiadomo już było kompletnie, kto jest tym dobrym, kto złym, a kto brzydkim. I taki właśnie był zamysł Leone. Już w poprzednich filmach z trylogii dolarowej dokonał on zamachu na gatunek, łamiąc uświęcone przez Johna Wayne’a i Johna Forda schematy. W Dobrym, złym i brzydkim posunął się o krok dalej, na początku sugerując widzom, kto jest kim, żeby przypadkiem się nie pomylili, a potem podważając przedstawiony przez siebie porządek. Dziś może się to wydawać wcale nie tak zaskakujące, ale w latach 60. zakwestionowanie klasycznego podziału na dobro i zło wydawało się czymś absolutnie niewiarygodnym. Zszokowani widzowie nie wiedzieli, co oglądają, nie wiedzieli, za kogo powinni trzymać kciuki i, co chyba najważniejsze, nie mieli zielonego pojęcia, jak film się zakończy. A zdążyli przyzwyczaić się już do dobrze sobie znanych, wygodnych finałów.

I może dlatego ten pojedynek do dziś wzbudza emocje. Zarówno widz z roku 1966, jak i ten z roku 2020 nie może przewidzieć, co za chwilę się stanie. Scena ta może uchodzić za doskonały przykład tego, jak powinno się budować napięcie. Bo, bądźmy szczerzy, czy uwierzylibyście, że takie emocje może wzbudzić pięciominutowa (!) sekwencja, w której trzech facetów mierzy się wzrokiem?

Lwią część zasług powinien przypisać sobie Ennio Morricone. Niedawno zmarły kompozytor stworzył ścieżkę dźwiękowa, która nie tylko ilustruje pojedynek, ale pojedynkiem jest! Perfekcyjnie oddaje emocje, stawkę starcia i niepewność, która towarzyszy zarówno rewolwerowcom, jak i widzom. Swoje zrobiła też dobrze dobrana obsada. Jakiś czas po premierze Leone nieco uszczypliwie mówił o Clincie Eastwoodzie, że „ma dwie miny, w kapeluszu i bez”, ale w tej scenie jego oszczędna gra aktorska cudownie kontrastowała z cholerycznym charakterem Eliego Wallacha i zachowaniem Lee Van Cleefa, który z trudem powstrzymywał nerwowe gesty. Oglądałem ten pojedynek już [tu wstaw losową liczbę z przedziału 100-1000] razy i wiem, że nigdy mi się nie znudzi.