Stymulacja funkcji poznawczych – proponuję Baba is you. 7 gier, które mogą ci pomóc w czasie depresji

Adam Bełda

14 kwietnia 2020

Stymulacja funkcji poznawczych – proponuję Baba is you

BABA supports YOU

Utrata funkcji poznawczych w depresji może być istotnym problemem na bardzo wielu poziomach. Niewydolność w pracy na stanowiskach wymagających dużej sprawności umysłu to tylko czubek góry lodowej. Spowolnienie procesu myślowego wiązać może się z obniżeniem zdolności radzenia sobie ze stresem czy innymi problemami i skutkować dalszym wpadaniem w depresyjną spiralę. Nie można też zapominać o poczuciu własnej wartości – człowiek, który z łatwością wygrywał w szachy z komputerem Deep Blue, a w Quizwaniu wybierał kategorie, którymi się nie interesuje, tylko po to, żeby upokorzyć znajomych, przeżyje prawdziwy szok, kiedy Chessmaster na poziomie małpy rozniesie go w dwóch ruchach.

W ZDROWYM CIELE ZDROWY DUCH

Badania pokazują, że zbawienny wpływ na funkcje poznawcze ma nie tylko wysiłek intelektualny, ale i fizyczny. W depresji dochodzi do utraty komórek hipokampu (struktury odpowiedzialnej między innymi za dostęp do wspomnień). Temu efektowi przeciwdziałają leki antydepresyjne, dlatego farmakoterapia jest tak bardzo istotna dla zachowania sprawności umysłu u chorych.

Okazuje się jednak – co wynika z obserwacji modeli zwierzęcych – że równie pomocne (a w pewnym kontekście nawet bardziej) mogą okazać się ćwiczenia fizyczne. Przeprowadzono doświadczenie, w którym porównywano stan hipokampu myszy przyjmujących lek przeciwdepresyjny oraz myszy, którym zapewniono regularną aktywność fizyczną. W obu przypadkach udało się zahamować utratę komórek, ale zwiększenie gęstości połączeń uzyskał tylko gryzoń często okupujący kołowrotek!

Oczywiście nie znaczy to, że idź pobiegać jest idealną poradą dla człowieka borykającego się z depresją. W większości przypadków umiarkowanej czy ciężkiej choroby jest to zwyczajnie niemożliwe – człowiek w depresji nie jest w stanie podjąć wysiłku, nawet jeśli bardzo chce. Kiedy jednak leki zaczynają działać, sport może stać się bardzo ważnym czynnikiem terapeutycznym.

Na szczęście zaburzenia poznawcze w depresji w dużej części nie są trwałe, a wynikają z obniżonego nastroju i ogólnego spowolnienia (choć w przypadku przedłużającej się choroby może dojść do ich utrwalenia). Najprostszym, a zarazem dość skutecznym sposobem na przeciwdziałanie tym objawom jest stymulacja szarych komórek, na przykład za pomocą gier logicznych.

Nie jest to może gatunek najbardziej popularny, a wśród wymagających pomyślunku wyprzedzają go pewnie nawet klasyczne turowe strategie rozgrywane na heksagonach, ale Baba is you wydaje się bardzo dobrą propozycją dla ludzi szukających wyzwania.

Po pierwsze – gra ma dość otwartą strukturę i duża część map jest opcjonalna, co przeciwdziała nadmiernej irytacji, gdy utkniemy na jakiejś zagadce. Po drugie – niekonwencjonalne podejście do rozgrywki sprawia, że gra metaforycznie pokazuje, iż nie ma sytuacji bez wyjścia, a niektóre z nich wymagają po prostu przekroczenia schematów myślowych. Wreszcie – skończony charakter produkcji (określona liczba sensownych kombinacji pól na mapie) sprawia, że niektóre poziomy można przechodzić, sprawdzając po prostu kolejne możliwe ruchy, więc nawet jeśli nie ma się pomysłu, zawsze znajdzie się coś do roboty.