Odmienne stany świadomości. Przez te filmy zakwestionujesz swą egzystencję

• Co ja robię tu? Te filmy sprawią, że zakwestionujesz swoją egzystencję
• Truman Show
• Matrix
• Ukryte życie
• Koyaanisqatsi
• 2001: Odyseja kosmiczna
• Avatar
• Wujek Boonmee, który potrafi przywołać swoje poprzednie wcielenia
• Odmienne stany świadomości

Odmienne stany świadomości

Odmienne stany świadomości, Ken Russell, Warner Bros., 1980

Produkcja Kena Russela nie bez powodu jest ostatnim filmem tego zestawienia, a to ze względu na fakt, iż zawiera przewrotną konkluzję dotyczącą kwestionowania egzystencji.

Dzieło z 1980 roku nawiązuje do czasów, w których substancje psychodeliczne były testowane naukowo w celach terapeutycznych. Główny bohater, profesor akademicki, znudzony swoim rodzinnym życiem sam postanawia poddać się badaniom. Dlaczego?

Eddie Jessup pragnie odkryć prawdę o sobie, odnaleźć swoje prawdziwe „ja”. Bohatera przestało bowiem bawić małżeństwo, codzienna rutyna oraz zabieganie o względy rektora uniwersytetu. Chce szukać wartości w – jak sam mówi – „bezsensownym koszmarze życia”. Naukowiec odchodzi od żony i oddaje się atrakcjom, jakie serwowały kontrkulturowe lata 60.

Nasz filmowy Timothy Leary, zainspirowany rytuałem w Meksyku, postanawia, że w ramach swoich eksperymentów posunie się jeszcze dalej i doprowadzi do tego, by cofnąć się w czasie – do pierwotnych początków ludzkości. Niebezpieczny eksperyment przyjmuje szokujący (a dla niektórych widzów z pewnością zbyt dziwaczny) obrót.

Przewrotna konkluzja Odmiennych stanów świadomości jest idealna do tego, by przywołać ją na zamknięcie tego zestawienia. Bohater filmu Russela, wcześniej samolubny, egocentryczny w swoich dążeniach (przez co trudno było go lubić), po finałowych wydarzeniach kwestionuje bowiem całe swoje... wcześniejsze kwestionowanie egzystencji. Sens dostrzega w tym, czego poprzednio nie doceniał, w tym, co brał za pewnik. Może więc nie trzeba szukać daleko, a właśnie w codzienności, w otaczającym nas świecie, spróbować znaleźć swój cel i prawdę? Jak bowiem mówi madhjamaka, jedna ze szkół buddyzmu, nirwana nie jest odrębną, absolutną rzeczywistością. Może być obecna każdej sekundzie życia. Wystarczy tylko zdać sobie z tego sprawę.