Seria Stronghold - seria gier
Cykl strategii czasu rzeczywistego (RTS) w realiach średniowiecza. Marka stworzona została przez ekipę deweloperską FireFly, które sprawuje również pieczę nad jej rozwojem.
Pierwsza gra z serii wydana została w 2001 roku w wersji na komputery PC i spotkała się z pozytywnym odbiorem wśród graczy oraz krytyków (średnia ocen w serwisie metacritic.com wynosi 81%). Zachęciło to deweloperów z FireFly do przygotowania spin-offu Stronghold: Crusader, który ukazał się w 2002. Rok później swoją premierę miał Stronghold: Warchest, czyli pakiet dwóch pierwszych gier z cyklu, wzbogaconych o nowe elementy. Na pełnoprawną kontynuację fani musieli jednak poczekać do roku 2005, kiedy to na sklepowych półkach wylądowała gra Stronghold 2. Kolejne lata przyniosły spin-off w postaci Stronghold Legends (2006) oraz odświeżoną wersję produkcji z 2002 Stronghold: Crusader Extreme (2008). W 2011 gracze doczekali się premiery pełnoprawnej odsłony cyklu o tytule Stronghold 3. Natomiast rok później mieli okazję przetestować Stronghold Kingdoms (2012), spin-off serii w konwencji MMO. W 2012 ukazały się również wersje HD pierwszych gier z cyklu, czyli Stronghold HD oraz Stronghold: Crusader HD. 2014 przyniósł fanom serii premierę Stronghold: Crusader 2. W 2016 oraz 2017 wydane zostały specjalne wersje Stronghold: Legends oraz Stronghold 2 na platformę Steam, obie z adnotacją Steam Edition. W 2021 na rynek trafił kolejny spin-off serii Stronghold: Warlords.
Akcja gier z serii Stronghold osadzona jest w średniowiecznych realiach. Gracze mają okazję wcielić się w rolę feudalnych lordów i pokierować rozwojem grodu. Zabawa koncentruje się na dwóch aspektach: militarnym (podbój okolicznych ziem i obrona własnego terytorium) oraz ekonomicznym (zapewnienie surowców potrzebnych do sprawnego funkcjonowania osady, wznoszenia budowli czy rekrutowania wojsk).
Ważny element rozgrywki stanowi budowa średniowiecznej warowni. Twórcy zadbali o szeroki wybór dostępnych komponentów takich jak mury, wieże strażnicze, baszty, bramy wjazdowe czy machiny obronne. Mechanika walki opiera się na prostych zasadach – rekrutowane jednostki różnią się współczynnikami siły i wytrzymałości, przy czym im wyższe osiągają one wielkości tym większy koszt zakupu. Warto zauważyć, że w grach z głównego nurtu gracze mają do wyboru to, czy chcą grać w kampanię wojskową czy ekonomiczną.
Pierwsza odsłona cyklu posiadała prostą, dwuwymiarową oprawę graficzną z rzutem izometrycznym. Wraz z premierą Stronghold 2 pojawiło się bardziej złożone, trójwymiarowe środowisko. W Stronghold 3 deweloperzy porzucili autorski silnik na rzecz technologii Trinigy Vision Engine.
Seria została zapoczątkowana grą Stronghold (Twierdza). Fabuła tytułu jest dość prosta – zły lord Wilk postanowił zdradzić króla i naszym zadaniem jest mu się przeciwstawić. Produkcja wywołała zainteresowanie swoim bogatym systemem tworzenia średniowiecznych zamków. Ponadto posiada rozbudowaną mechanikę pożarów, która jest istotnym elementem rozgrywki, co nie było (w czasach wydania gry) i wciąż nie jest standardem w grach RTS. Tytuł otrzymał darmowy dodatek o tytule Excalibur Pack, który pozwala nam pokierować najsławniejszymi historycznymi oraz legendarnymi zamkami.
Stronghold: Crusader (w Polsce znana pod nazwą Twierdza: Krzyżowiec), jak sama nazwa wskazuje, przeniosła serię w czasy wypraw krzyżowych. Gra w porównaniu do poprzedniej części cyklu nie była rewolucją, a ewolucją, zachowując większość elementów z poprzedniczki w nienaruszonym stanie. Największą zmianą było wprowadzenie jednostek najemnych, które można było nabyć w specjalnie przeznaczonym do tego budynku. Najemnicy kosztowali dużo więcej niż zwykli żołnierze, ale nie trzeba było ich wyposażać w broń. Dodatkowo na pustynnych mapach niezbędne stało się zarządzanie żyznymi ziemiami, gdyż tylko na nich można stawiać budynki produkujące żywność.
Fabuła w Stronghold 2 ponownie nie jest zbytnio skomplikowana – w niewyjaśnionych okolicznościach znika król, a naszym zadaniem jest obronić królestwo przed niewiernymi wasalami. Prawdziwą rewolucją jest jednak wprowadzenie serii w pełne 3D, co pozwoliło chociażby na toczenie walk w niektórych budynkach. Możemy również z bliska przyglądać się życiu naszych podwładnych. Zaimplementowano także nową mechanikę honoru, która pozwala na rekrutowanie niektórych jednostek oraz zakup wiejskich posiadłości, które dostarczają graczowi surowców i złota. Gra wzbogaciła serię o nowe budynki, jednostki oraz kilka mechanik rozwoju naszego zamku, pozwalających na większą immersję.
Stronghold Legends jest spin-offem serii, który znacznie się różni od swoich poprzedników. Gra mocno uprościła element ekonomiczny i zarządzanie warownią, skupiając się na potyczkach. Tytuł posiada 3 odrębne kampanie. Możemy wcielić się w króla Artura, bohatera nordyckiej mitologii Sygurda Fafnesbane’a, a także słynnego Włada Palownika. Gra odeszła od realizmu, wprowadzając mityczne jednostki ze smokami na czele.
Stronghold 3 wraca do korzeni serii – dość dosłownie, gdyż jest to bezpośrednia fabularna kontynuacja pierwszej części cyku. Akcja tytułu dzieje się 10 lat po wydarzeniach ze Stronghold. Krajowi ponownie zagraża Wilk, a gracz kolejny raz wciela się w bohatera z „jedynki”, który staje mu na drodze. Gra korzysta z zupełnie nowego silnika graficznego, zrywa również z budowaniem w ramach siatki, co pozwala na większą swobodę w tworzeniu naszego zamku.
Stronghold Kingdoms jest w dużej mierze odsłoną opierającą się na rozwiązaniach z pierwszych części serii, z tą różnicą, że jest to free-to-play MMORTS z modelem płatności opierającym się na mikropłatnościach. Gra pozwala nam przejąć kontrolę nad wioską, a naszym zadaniem jest ją rozbudować. Tytuł został jednak wzbogacony o mechaniki mające go przystosować do rozgrywki MMO. Przykładem tego są różnego rodzaju karty, które możemy użyć, aby przyśpieszyć rozwój naszej osady; zdobywamy je w toku rozgrywki lub kupujemy za prawdziwe pieniądze. Gracze mają teraz także dostęp do szpiegów, dzięki czemu mogą sprawdzić, jakimi siłami dysponują inni uczestnicy zabawy. Zmianie musiał ulec również system bitew, które są toczone automatycznie, a nam jest jedynie wysyłany raport z możliwością podglądu, jak ta potyczka przebiegała.
Stronghold: Warlords zabiera nas do wschodniej Azji. Gra klasycznie łączy w sobie elementy rozbudowy armii oraz silnej ekonomii. Tym razem jednak wspierają nas przy tym tytułowi Władcy Wojny. Są to dowódcy, którzy dają nam unikalne bonusy, można ich ulepszać za punkty dyplomacji zdobywane dzięki specjalnym budowlom. Tytuł wprowadza wiele nowych jednostek i budynków, a także niespotykane wcześniej surowce oraz rodzaje żywności.
