Niepozorny kraj może wkrótce stać się kluczowym graczem w Europie, wszystko dzięki bogatym złożom litu

Prezydent Serbii, Aleksander Vuczić, w rozmowie z dziennikiem Financial Times zapowiedział, że przygotowuje zgodę na otwarcie największej kopalni litu w Europie. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, to Serbia będzie mogła eksploatować „białe złoto” już w 2028 roku.

Porozumienie środowiskowe zielonym światłem dla powstania kopalni

Złoża litu w Serbii odkryto w 2004 roku, jednak tamtejszy rząd wstrzymał projekt wydobywczy w 2022 roku, po wielu tygodniach protestów ludności, wywołanych obawami o środowisko. Aleksander Vuczić podczas rozmowy w Financial Times przyznał, że nowe gwarancje od Rio Tinto i Unii Europejskiej odpowiadają na obawy Serbii, dotyczące spełniania niezbędnych standardów środowiskowych przez kopalnie litu.

Wydobycie „białego złota” zużywa olbrzymie ilości wody i może niszczyć lokalne środowisko. W okolicach „trójkąta litu”, znajdującego się na styku granic Argentyny, Boliwii i Chile, mieszkańcy zmagają się z wysychającą ziemią i zanieczyszczoną wodą.

Źródło: Mika Baumeister, Unsplash

Złoża z Jadar mogą być kluczowe dla Europy

Według Rio Tinto, trzeciego pod względem wielkości koncernu wydobywczego na świecie, region Jadar w zachodniej Serbii posiada jedne z największych złóż litu w Europie. Vuczić spodziewa się, że przywódcy biznesowi i polityczni przybędą do Belgradu w przyszłym miesiącu, aby formalnie ogłosić projekt.

Prezydent oczekuje, że kopalnia będzie produkować 58 000 ton litu rocznie, co będzie stanowić 17 procent produkcji pojazdów elektrycznych w Europie, czyli około 1,1 miliona samochodów.

Powiązane:Mężczyzna od 8 lat zasila swój dom używając 1000 starych baterii od laptopów i nie miał żadnej awarii

W Europie praktycznie nie wydobywa się litu. Według Fastmarkets, firmy zajmującej się badaniami towarowymi, Jadar wygenerowałby go w ilości wystarczającej do zaspokojenia 13 procent prognozowanego popytu w na kontynencie w 2030 roku.

Dolina Jadar, teren planowanej inwestycji kopalnianej. Rio Tinto zapowiada, że przeprowadziło rozmowy z ludnością w celu zdobycia poparcia społecznego | Źródło: Rio Tinto

Geopolityczne znaczenie projektu

Planowane porozumienie z Rio Tinto i Unią Europejską jest postrzegane przez zachodnich urzędników, jako ważny sygnał geopolitycznego dostosowania się Serbii w sytuacji, gdy o jej względy zabiegają Chiny, Rosja i kraje Zatoki Perskiej. Serbia jest krajem kandydującym do Unii Europejskiej od ponad dziesięciu lat, jednak proces akcesyjny postępuje bardzo powoli z powodu obaw Brukseli, dotyczących praworządności i korupcji w kraju.

We wrześniu 2023 roku Vuczić podpisał z Unią Europejską list intencyjny w sprawie strategicznego partnerstwa w zakresie baterii i surowców. Otwarcie serbskiej kopalni litu może być więc kluczowe dla europejskiego rynku samochód elektrycznych.

Zastosowanie litu

Lit wykorzystywany jest do produkcji akumulatorów litowo-jonowych, które zasilają laptopy, telefony komórkowe i tablety. Surowiec ten ma również ogromne znaczenie w produkcji baterii do pojazdów elektrycznych, które zdobywają coraz większa popularność na całym świecie. Prognozowany wzrost zapotrzebowania jest związany właśnie z jego zastosowaniem na rynku motoryzacyjnym.

Obecnie lit to metal niezwykle cenny, więc w najbliższych latach popyt może zdecydowanie przekroczyć dostępne na rynku zasoby. Czyni to z surowca przedmiot rywalizacji gospodarczej światowych mocarstw, a określana w mediach „gorączka litu” może doprowadzić do brutalnych konfliktów.

Według Banku Ameryki, popyt na lit, który w 2020 roku wyniósł 300 tysięcy ton, wzrośnie przed 2030 rokiem do 3 milionów ton rocznie. Analitycy z firmy Fitch Solutions prognozują, że zapotrzebowanie będzie rosło szybciej, niż produkcja i już w 2025 roku możemy stanąć w obliczu niedoboru litu.

Więcej:Walczący z zabijaniem gier są pewni swego w Unii Europejskiej. Wrogiem jest „garstka firm, które biorą nasze ukochane gry jako zakładników”

• baterie
• nauka
• Unia Europejska
• samochody elektryczne