- Technologia zostawiła mnie w tyle - o graczach, którzy słyszą w mono
- (Prawie) głuchy online
- Moda na empatię to tylko marketing
(Prawie) głuchy online
I tu przechodzimy do tego, co być może najbardziej Was interesuje. W jaki sposób gram w gry, skoro istnieją takie produkcje, w których umiejętna interpretacja dźwięku i jego kierunku przesądza o naszej w nich sprawności. Otóż gram słabo.
Najgorzej, co nikogo nie powinno dziwić, idzie mi w shooterach online, gdzie nasłuchiwanie kroków, otwieranych drzwi czy wystrzałów jest w zasadzie równoważne z szybką reakcją. Ludzie mono nie potrafią rozpoznać kierunku, z którego nadchodzi dźwięk.
Kroki słyszę tylko z prawej strony – jeśli więc ktoś zachodzi mnie z lewej, jestem na przegranej pozycji. A zresztą, nawet jeśli zachodzi z prawej, to nie jestem pewny, czy to rzeczywiście chodzi o prawą stronę, czy może o tył, górę, dół lub przód. Nie potrafię umiejscowić źródła dźwięku w przestrzeni, a zatem określić kierunku, z którego nadchodzi zagrożenie. W praktyce więc obracam się zdecydowanie częściej niż reszta graczy, niejednokrotnie ginąc jak noob. To zresztą często adresowana do mnie obelga. Kiedyś, gdy jeszcze grałem w CSGO, próbowałem po takiej śmierci pisać: „Sorry, I’m deaf on one ear”. Gdy ktoś po raz kolejny odpowiedział mi: „l2p noob”, dałem sobie siana.
W grach online staram się więc ulokować tak, aby ewentualne zagrożenie zawsze mieć po prawej stronie. Zapamiętuję też rodzaj podłoża, po którym biega moja postać. Jeśli wchodzę do domku, którego część posadzki jest z kamienia, a część z drewna, staram się to zapamiętać. Umiem odróżnić dźwięk chodzenia po drewnianej podłodze od kamiennej czy metalowej – jeśli pamiętam umiejscowienie danego podłoża, w razie zagrożenia wiem mniej więcej, gdzie znajduje się przeciwnik.
Choć oczywiście nie zawsze. Jeśli gram ze znajomymi, Discord i dźwięki w grze wzajemnie się zagłuszają. Przy suwakach głośności spędzam więc zdecydowanie za dużo czasu, raz przyciszając znajomych, innym razem grę.
Inny przykład: niedawno razem z Ostim z działu technologii i Adamem z działu tekstów graliśmy w Call of Duty – Cold War. Kolegów miałem na Discordzie, ale do gry dołożono nam jeszcze dodatkowego randoma. Random coś do nas mówił – rozmawiać z nim mogli tylko znajomi, ja go po prostu nie słyszałem, bo voice chat gry przesyłał dźwięk akurat do drugiej słuchawki, którą miałem na nieczynnym uchu. Tego rodzaju sytuacje w życiu ludzi z SSD zdarzają się często. Z poczuciem absurdu wspominam moment, gdy musiałem napisać artykuł na podstawie wywiadu z ekipą od Frostpunka. Nagrałem go sobie na komórkę i postanowiłem przesłuchać w całości podczas spaceru. Założyłem słuchawki i wyszedłem z domu. Słyszałem tylko zadawane pytania – odpowiedzi deweloperów były odtwarzane w drugiej słuchawce. W trakcie spaceru więc przekładałem nieustannie słuchawki w uchu.
Wcale nie narzekam i nie rozpaczam nad swoim losem. Najczęściej po prostu się z tego śmieję. Przyzwyczaiłem się do takiego grania. Jest ono możliwe i – choć trudniejsze – wciąż satysfakcjonujące. To, co wydaje się najpiękniejsze w kulturze ludzi, którzy słyszą świat w mono, to ich optymizm. Większość tych, którzy nie słyszą od urodzenia lub słuch w jednym uchu stracili dawno, jest absolutnie pogodzona ze swoim sposobem percepcji. Widzicie, ja nie wiem, jak brzmi Wasz świat. Jeśli nawet kiedyś słyszałem go w pełni, to już tego nie pamiętam – dla nas jedno czynne ucho to najnormalniejszy sposób odbierania dźwięków. Nie czujemy braku. Ci, którzy się z tym pogodzić nie mogą, a jednocześnie cechują się dużą odwagą, decydują się czasem na wszczepienie tytanowego implantu w kość czaszki (implant BAHA) i rehabilitację. Nie odzyskują słuchu takiego, jakim dysponują osoby w pełni słyszące, ale niewątpliwie pomaga im to odbierać świat z dwóch stron.
A CO, JEŚLI NIE SŁYSZĘ W OGÓLE?
Nie będę mówił o napisach, bo o tym wiemy wszyscy. Ja również gram z napisami, nawet jeśli mam wybrany polski dubbing, ale tu mówimy o trochę bardziej zaawansowanych technikach.
Głusi również grają w FPS-y, MMO i MOB-y. Wiąże się to oczywiście z pewnymi modyfikacjami i niezwykle przydatne jest wówczas posiadanie wsparcia w postaci rozumiejących nas i wspierających osób (gildia, drużyna), ale tak – jest to możliwe i praktykowane. Istnieją gry, które w łatwy sposób potrafią skonfigurować komunikację tekstową – jednym klawiszem lub przyciskiem myszy wysyłasz odpowiedni komunikat drużynie. Wszelkie mechaniki „pingowania” na mapie stają się wówczas niezwykle istotne i wręcz konieczne do szybkiej komunikacji. Wizualizacja dźwięków – czy to poprzez odpowiednie ustawienia w grze, czy zewnętrzne aplikacje pokroju omawianego niżej Sonic Radaru – również jest pomocna. Są i tacy, którzy – i to jest niesamowite – używają zewnętrznych komunikatorów z kamerkami, aby w trakcie gry pokazywać sobie przy pomocy języka migowego komendy (sic!).
Wszystko jednak zależy od danego tytułu i możliwości jego konfiguracji. Są takie pozycje, które opierają swoje mechaniki na intuicyjności, a w ustawieniach mają mnóstwo opcji, które – choć teoretycznie nie były projektowane z myślą o głuchych – przydają się im najbardziej. Komfort zależy od bogactwa opcji i – co tu dużo mówić – od chęci producenta danej gry. Przykładowo, gdy grasz w FPS-a, w którym amunicję zbiera się, przebiegając po ciałach wrogów, słyszysz charakterystyczny dźwięk podnoszonej amunicji lub ładowania magazynku. Głuchy tego nie słyszy, stąd – aby wiedział, że podniósł amunicję – potrzebuje subtelnej graficznej sugestii, np. w postaci wyskakującej ikonki amunicji czy licznika pozostałych nabojów, który zamiast zmieniać się od razu, posiada animację. Zwróćcie uwagę w tym filmiku na wyskakujące na dole ikonki informujące, co w trakcie walki zebrał gracz. To mogą być ikonki czy nawet migający przez ułamek sekundy ekran. Byle tylko jakoś unaocznić niesłyszącej osobie fakt interakcji ze światem. Zamiana bodźców dźwiękowych na wizualne to podstawa przy tego rodzaju graniu.
