autor: Miriam Moszczyńska
12 godzin przed komputerem i kłopoty ze snem - badania pokazują, jak żyją dziś nastolatki
Badania przeprowadzone wśród nastolatków pokazują, że spędzają oni coraz więcej czasu w Internecie. Ma to swoje plusy, ale badaczom nie umknęły negatywne skutki takiej ewolucji.
Ostatni rok był przełomowy, jeśli chodzi o użytkowanie elektroniki, bo praktycznie całe nasze życie przeniosło się w sferę on-line. E-learning stał się dla nastolatków codziennością, co widać w przeprowadzonych badaniach, które zwracają uwagę m.in. na to, że w 2020 roku spędzali oni nawet 12 godzin przed ekranem czy to komputera, czy smartfona.
Badanie zostało przeprowadzone na grupie 1173 osób, na które składali się zarówno uczniowie, jak i ich rodzice oraz opiekunowie. Jak widać na powyższym wykresie, aż 12% z nich odpowiadając na pytanie o czas korzystania z internetu wybrało odpowiedź „8 godzin dziennie i więcej”, a przeważająca większość robi to przez co najmniej dwie godziny w ciągu dnia. Nie ma co się temu dziwić, ponieważ w 2020 roku, kiedy to badanie zostało przeprowadzone, zarówno zajęcia szkolne, jak i kontakt ze znajomymi, odbywały się głównie w internecie. Ważne są także wnioski, jakie wyciągnęli badacze:
Prawie wszyscy respondenci zadeklarowali codzienne, kilkugodzinne korzystanie z sieci. Wynosi ono około 4 godzin i 12 minut (w poprzedniej edycji badania średnia wynosiła około 3 godzin i 40 minut). Wpływ na to ma przede wszystkim coraz częstsze korzystanie ze smartfonów.
Ciekawe wyniki możemy zaobserwować także na wykresie, który przedstawia, w jakich godzinach nastolatkowie najczęściej korzystali z internetu. Mogłoby się wydawać, że czas ten przypadnie głównie na moment, w którym odbywały się e-lekcje, jednak rzeczywistość wygląda nieco inaczej. Mianowicie aż 82,1% badanych użytkowało internet w godzinach od 16:00 do 22:00.
Co w tych godzinach w internecie robią nastolatkowie? Otóż w badaniu wykazano, że większość z nich spędza czas oglądając YouTube’a, przeglądając Facebooka i korzystając ze Snapchata czy Instagrama. Tylko 0,2% badanych wskazało, że nie używa mediów społecznościowych.
Analiza statystyczna pozwala wyróżnić dwa główne typy korzystania przez uczniów z internetu: rekreacyjno-afiliacyjny (związany z pasywnym odbiorem treści, budowaniem tożsamości) i utylitarno-kreacyjny (wynikający ze stosowania narzędzi twórczych).
Do internetu dostęp mają coraz młodsze dzieci. Aktualnie już siedmiolatkowie samodzielnie przeglądają sieć. Zaskoczyć może jednak to, że swój telefon posiadają także dzieci poniżej 6. roku życia, co potwierdziło 5,2% rodziców biorących udział w badaniu. Zatem widać pewną zależność, według której im młodsze pokolenie, tym szybciej ma ono kontakt z internetem.
Nastolatkowie mieli styczność z siecią najczęściej, bo aż w 93,9% przypadków, poprzez smartfony. Na drugim miejscu znajdują się laptopy, następnie komputery i reszta sprzętu elektronicznego, jak telewizory czy konsole. Oczywiście należy tu także wspomnieć o tym, że nastolatkowie mają świadomość, że powinni ograniczyć czas, który spędzają przy ekranach. Jak możemy przeczytać we wnioskach:
Ponad połowa, bo 56% respondentów, przyznała, że powinna mniej korzystać z telefonu komórkowego, a 42%, że ten czas jest na ogół dłuższy, niż planowali.<br>
To, jak można się domyśleć, nie pozostaje bez wpływu na zdrowie. Jak powiedział dr Rafał Lange, który przeprowadził badanie NASK Nastolatek 3.0, wśród najczęstszych dolegliwości znajdują się bóle głowy, zmęczenie, pogorszenie wzroku i zaburzenia snu (na co wpływ ma korzystanie z internetu w późnych godzinach). Z kolei z serwisu Polskiej Agencji Prasowej możemy dowiedzieć się, że u 18% nastolatków pojawiła się nadwaga, kondycja spadła u 30% osób, a ogólne samopoczucie u 26%. Ciekawe jest także założenie doktora, który myślał, że nauka zdalna zniechęci młodych ludzi do spędzania czasu w internecie, jednak jak mówi:
To potwierdza hipotezę, którą postawiliśmy dwa lata temu, że czas spędzony przez monitorem jest stałym elementem życia nastolatka. (...) Internet to dla dzisiejszych nastolatków po prostu społeczna przestrzeń - oni tego potrzebują i starają się jak najwięcej tam przebywać, tym bardziej, że jest to przestrzeń łatwo dostępna i bardzo dla nich atrakcyjna<br>
To także ma swoje minusy, ponieważ długie przebywanie w internecie u części z badanych może skutkować nadużywaniem internetu, a w najgorszym przypadku nawet FOMO (z ang. Fear of Missing Out – strachem przed tym, że ominie ich coś ważnego) czy uzależnieniem. Poza tym nie możemy zapomnieć o wpływie pandemii na psychikę ludzi, w tym także nastolatków. Jedno z badań wykazało, że aż 20% młodych uczniów zachorowało na depresję, a 15% z nich nie czerpie satysfakcji z życia. Są to zatrważające liczby, jednak miejmy nadzieję, że z momentem, w którym w końcu pożegnamy pandemię, te wyniki nieco spadną.
Zawarte tutaj informacje to tylko część danych z obszernego badania, jakim jest Nastolatki 3.0. Z resztą wyników możecie zapoznać się tutaj.