40 lat Pac-Mana
Dokładnie 40 lat temu powstała gra, polegająca na przemieszczaniu po planszy żółtej kulki z wielką paszczą i zjadaniu małych kropek. Pac-Man, bo tak nazwany został produkt Bandai Namco, obchodzi dziś swoje urodziny.
- Pac-Man towarzyszy nam już 40 lat – w maju 1980 roku Namco opublikowało pierwszą wersję na automaty;
- twórcą Pac-Mana jest Toru Iwatani, a jego inspiracją było jedzenie;
- najlepszy wynik możliwy do osiągnięcia to 3333360 punktów, więcej nie można zebrać przez błąd na ostatnim poziomie.
Dokładnie 22 maja 1980 roku premierę miała gra Pac-Man. Wydana została przez japońską firmę Bandai Namco, początkowo tylko na automaty, a potem skonwertowana na ówczesne platformy, takie jak Atari 2600, Commodore 64, IMB PC czy Apple II. Grę stworzył Toru Iwatani, wówczas 25-letni pracownik firmy, wcześniej zajmujący się flipperami. Gra polega na zjedzeniu wszystkich małych kropek w labiryncie każdego z 256 poziomów. Przeszkadzają nam w tym cztery kolorowe duszki, z którymi zetknięcie oznacza utratę życia. W związku z jubileuszem podaję garść ciekawych faktów związanych z Pac-Manem.
Pac-Man miał nazywać się Puck-Man. Taka była wczesna nazwa japońskiej wersji. Odnosić się to miało do kształtu przypominającego krążek hokejowy (ang. "puck”). Jednak ze względu na podobieństwo do innego angielskiego słowa o dość pejoratywnym znaczeniu, została zmieniona na Pac-Man. Nowa nazwa zaś miała być onomatopeją odgłosu kłapania paszczą, od japońskiego określenia pakku pakku.
Inspiracją twórcy gry było jedzenie. Iwatani twierdził, że pomysł kształtu bohatera wpadł mu do głowy podczas jedzenia pizzy, gdy odkroił jeden fragment. Zaś sam motyw zjadania zawarty w grze miał przyciągnąć kobiety. Twórca Pac-Mana dość pokrętnie tłumaczył to stereotypem upodobania w spożywaniu poobiednich deserów przez płeć piękną. Taki zabieg miał nieco odmienić ówczesny świat salonów arcade, zdominowany przez mężczyzn strzelających do obcych.
Popularność gry zaskoczyła samego twórcę. Toru Iwatani nie spodziewał się tak dużego popytu na swoje dzieło. Tymczasem sprzedało się ponad 400 tys. maszyn z grą. Bandai Namco w 1990 roku odnotowało dochód z tego tytułu w wysokości 3,5 mld dolarów (źródło: serwis UsGamer).
Pac-Man jest tematem ośmiu rekordów Guinessa. Na stronie organizacji można poczytać o takich sukcesach jak największa grupa ludzi w kształcie bohatera gry, największy automat, najdłużej „żyjący” bohater gry, a także o wielu rekordach osiągniętych w różnych wersjach Pac-Mana.
Cztery duszki czyhające w labiryntach poziomów mają swoje odmienne „charaktery”. Może to trochę za dużo powiedziane, ale mimo prostoty gry, twórcy udało się zróżnicować ich zachowanie. Czerwony duszek Blinky zawsze podąża za graczem, stąd jego japońska nazwa „Chaser” (ścigacz). Różowy duszek Pinky („Ambusher”) zmierza w miejsce, gdzie może za chwilę znaleźć się Pac-Man, zastawiając w ten sposób pułapki. Niebieski duszek Inky („Fickle”) zmienia swoje zachowanie w zależności od kierunku poruszania gracza i pozycji duszka czerwonego. Może ścigać jak Blinky, czyhać jak Pinky lub też spacerować jak Clyde („Stupid”). Ten ostatni zaś, o pomarańczowym kolorze, sprawia wrażenie niezainteresowanego graczem. Jednak pracuje on w pętli, najpierw ściga gracza jak czerwony, a po przekroczeniu pewnej odległości ucieka do przeciwległego narożnika.
Nie można ukończyć Pac-Mana. Na ostatnim, 256. poziomie jest błąd, przez który gry nie da się wygrać. Związany jest on z umieszczeniem liczby poziomów w 8 bitach. Ostatnia plansza wyświetlana jest w połowie ekranu poprawnie, a w drugiej połowie z błędami. Nie można zebrać wszystkich kropek, więc tego poziomu nie da się zaliczyć.
Maksymalny wynik w grze to 3333360 punktów. Ma to związek z wyżej opisanym błędem. Można go uzyskać zjadając na każdym poziomie wszystkie kropki małe i duże, wszystkie „przestraszone” duszki, owocowe premie i zachowując wszystkie dodatkowe życia. Pierwszą osobą, która osiągnęła taki wynik był Billy Mitchel. Ustanowił on rekord 3 lipca 1999 roku, maksymalizując wynik na ostatnim poziomie z błędem. Zajęło mu to 6 godzin.
Z grą związane są też pewne teorie. Niektórzy ludzie twierdzą, że Pac-Man był inspiracją dla późniejszych gier typu survival horror, takich jak Resident Evil lub Penumbra. W takich grach gracz ucieka przed nadnaturalnym zagrożeniem (duszki) przez często klaustrofobiczne poziomy, co może faktycznie sugerować podobieństwo do mechaniki Pac-Mana. Choć takie pomysły można raczej zakwalifikować do wora z legendami lub kartonu z napisem „Teorie spiskowe – level X”. Jedno jest pewne - gra od Bandai Namco podbiła świat i jest znana każdemu, kto choć odrobinę orientuje się w cyfrowym świecie. Z okazji 40. rocznicy gry powstał teledysk, można go znaleźć na profilu Youtube BandaiNamco:
