Mamy nowe polskie arcydzieło filmowe. Z kina wyszedłem oburzony na chore społeczeństwo
Polskie kino doczekało się nowego arcydzieła! Chłopi to produkcja, którą można spokojnie postawić m.in. obok Zimnej wojny Pawła Pawlikowskiego – aktualna, przesiąknięta emocjami i psychologicznymi dramatami rodzącymi się wśród toksycznego społeczeństwa.
DK i Hugh Welchmanowie zachwycili świat filmem Twój Vincent, którego każda z 65 tysięcy klatek to powstały na płótnie obraz olejny. Drugi raz podobne osiągnięcie nie weźmie nas z zaskoczenia – ale mimo to Chłopi mają szansę na większą pulę nagród i są spełnieni praktycznie pod każdym względem. Powieść Władysława Reymonta na dużym ekranie stała się jeszcze żywsza i przepełniono ją bogactwem intensywnych doznań – na co dzień takich emocji szukamy w thrillerach i dramatach psychologicznych.
Wsi zdziczała, wsi smutna
Seans Chłopów jest transowym doświadczeniem. Ten efekt może i dałoby się osiągnąć bez malarskiego charakteru, ale jednocześnie to właśnie on wnosi oglądanie na nowy poziom, na którym do złudzenia realne rysy występujących tu aktorów i żywa mimika mieszają się z olejną animacją. Zostajemy przeniesieni do hipnotyzującego snu o sielankowej wsi, która odkrywa przed nami coraz mroczniejsze warstwy.
To przemawia do nas folklorystyczny duch przybierający postać dziwnych obrzędów, elementów natury oraz upiornej społeczności, która jest bogobojna tylko na pozór. Świat Chłopów został zbudowany na plotkach, tradycjach i konwenansach, jak również na wzbierającym gniewie i pożądaniu. W tym posępnym obrazie brakuje tylko Nieznajomego w osobie Clinta Eastwooda, który obnażyłby ludzką obłudę i dokonał aktu jeśli nie sprawiedliwości, to zemsty. Czułem się tak, jakby ktoś pokazał mi piekło – piekło zgotowane człowiekowi przez drugiego człowieka. I tu moje wzburzenie osiągnęło szczyt, który utrzymał się do samego końca.
Twórcy adresują swój film do dorosłych widzów. Pojawiają się więc brutalne sceny, od których aż chce się odwrócić wzrok. Dzięki nim jednak emocje rosną, a przekaz – aktualny do dziś – trafia do nas jeszcze mocniej. Czy będziemy stać, obojętni na czyjąś krzywdę, czy podążymy za nienawistnym tłumem? A może wyrazimy wobec niego sprzeciw, nawet jeśli koszt może okazać się śmiertelny?
Od Pandory do Jagny
Chłopi nie krzyczą tylko do naszego sumienia. Domagają się także uważnego spojrzenia na relacje między postaciami i przede wszystkim na trudne położenie Jagny (Kamila Urzędowska). Dziewczynę czeka ciężka dola z uwagi na jej urodę – z jednej strony mężczyźni traktują ją jak obiekt seksualny oraz nagrodę za osiągnięty status społeczny. Z drugiej – dla mieszkanek wsi Jagna stanowi jawne zagrożenie. Poderwie męża czy syna, sprowadzi go na złą drogę, a przecież sama jest już w związku małżeńskim z Maciejem Boryną (Mirosław Baka). Piękno skazuje bohaterkę na samotność.
Nie sądzę, żebyśmy jako społeczeństwo w pełni uporali się z podobnymi przekonaniami. Świat nadal inaczej patrzy na romansującego faceta, a inaczej na romansującą kobietę. To siedzi głęboko w naszej kulturze, od czasów starożytnych. Przecież to Pandora otworzyła glinianą puszkę z nieszczęściami, Ewa skusiła Adama jabłkiem, natomiast zdrada Odyseusza nie robi w mitologicznej opowieści żadnej różnicy – grunt, że Penelopa pozostała wierna. Król Itaki po drodze mógł się załapać na intymną relację z czarodziejką Kirke, w końcu jest facetem.
Chłopi opowiadają zatem uniwersalną historię, ale co najważniejsze – bardzo emocjonującą. Z różnorakich koligacji oraz piekielnej mentalności wsi (odkolorowanej, a jednak barwnej!) wytwarza się rosnące napięcie. Atmosfera robi się gęsta, ponadto łatwo wczuwamy się w sytuację osaczonej przez wrogów Jagny. Przy czym film unika jednoznacznego charakteryzowania postaci, dlatego trudno patrzeć negatywnie na Macieja Borynę czy Hankę Borynową. Po prostu oni wszyscy żyją w toksycznym środowisku, z którego biorą się szkodliwe zachowania, co z kolei stanowi dobry materiał na analizę w perspektywie psychologii społecznej.
Chłopi dołączą do klasyki polskiego kina
Niech nikogo nie zwiedzie, że to animacja – aktorzy wykonali popisową pracę. Mirosława Baki dawno nie widzieliśmy na pierwszym planie, a aktualnie przecież nie tylko oglądamy go w roli trudnego w obyciu człowieka pracy, którego ukształtowało otoczenie, lecz także słyszymy jego głos w dodatku do Cyberpunka 2077. Z kolei w twarzy Kamili Urzędowskiej skrywa się cały ten piękny smutek, którego można było uniknąć i który porusza serce.
Po wiejskim świecie poruszamy się przy akompaniamencie ludowej, acz uwspółcześnionej muzyki, za którą odpowiada L.U.C., działający jako producent i raper. Niejednej osobie pewnie przypomni ona ścieżkę dźwiękową Wiedźmina 3. Łączy swojskość i mrok folkloru, a zarazem porywa do tańca – zresztą sceny z weselną zabawą to wizualny majstersztyk, ekstatyczny i niemożebnie trudny w realizacji (Twój Vincent był animacją o zdecydowanie wolniejszym tempie). Chłopów trzeba zobaczyć, usłyszeć i doświadczyć samemu – ja osobiście nie widziałem lepszego polskiego filmu od czasów Zimnej wojny. Nie mam też wątpliwości, że w przyszłości produkcja Welchmanów stanie się klasyką kina.
Film:Chłopi(The Peasants)
premiera: 2023animacjadramathistorycznyromans
Chłopi to dramatyczny film animowany w reżyserii Doroty Kobieli (Twój Vincent), stanowiący kolejną próbę przeniesienia na ekran kultowej powieści Stanisława Reymonta wydawanej w latach 1904-1909. Akcja tytułu toczy się pod koniec XIX wieku w niewielkiej wsi Lipce. Maciej Boryna, najbogatszy gospodarz w okolicy, żeni się z piękną Jagną. Duża różnica wieku między tą parą sprawia, że kobieta zaczyna darzyć swojego małżonka niechęcią. W produkcji wystąpili m.in. Mirosław Baka (Boryna), Kamila Urzędowska (Jagna), Robert Gulaczyk (Antek), Andrzej Konopka (Wójt), Ewa Kasprzyk (Dominikowa), Sonia Mietielica (Hanka), Małgorzata Kożuchowska (Organiścina), Sonia Bohosiewicz (Wójtowa) oraz Maciej Musiał (Jasio). Zdjęcia kręcono w Szeligach, Słomczynie, Wieliszewie, Cieciszewie i Skrzeszewie. Następnie materiał aktorski poddano odpowiedniej obróbce w taki sposób, by przypominał obrazy takich twórców, jak Józef Chełmoński czy Stanisław Wyspiański.
Komentarze czytelników
zanonimizowany1392678 Junior
Film do bani, artykuł też.
Grifter Konsul
Ze też się przejmujesz takimi z dupska wyjętymi opiniami i jeszcze chce Ci się z nimi polemizować. I jeszcze te zarzuty że recenzja powinna mieć sztywny szablon "o fabule, o zdjęciach, muzyce, o aktorach, podsumowanie". Tak się nie pisze recenzji od 30 lat (magazyn "Film", lata 90, anyone?). Nie przejmuj się bzdurami.
Sarefx Centurion
Przedstawienie patriachatu a motyw "walki z patriachatem" to jednak dwie różne sprawy. Patriachat jak najbardziej był przedstawiony w Chłopach Reymonta, ale w książce raczej nie możemy podciągnąć postawy Jagny jako sprzeciwu przeciwko patriachatowi czy stwierdzić, że książka ma wydźwięk krytykujący patriachat. Może źle się wyraziłem w pierwszej wypowiedzi, przyznaje.
Jeśli kolejność była taka, że najpierw był tekst recenzji a dopiero potem wpadłeś na wywiad autorki gdzie wspominała o tym co chciała osiągnąć w filmie to ok, w takim wypadku zwracam honor. Byłem przekonany, że kolejność była odwrotna i w takim przypadku nie umieszczenie informacji w recenzji o tym, że taki był zamysł reżyserki byłoby bardzo dziwnym zabiegiem.
Co do uwag na temat tego, że recenzja zawiera ocenę to rozumiem Twój punkt widzenia i zgadzam się, że wspomniane przez Ciebie mogą dobrze opisać film, ale mi chodziło, że poza takimi zdaniami to też moim zdaniem trzeba napisać coś więcej. Fajną ciekawostką jest np. fakt, że Antka gra Robert Gulaczyk, czyli aktor odgrywający rolę Van Gogha w "Vincencie", ten aktor praktycznie przez większość kariery był głównie aktorem teatralnym, w telewizji grał głównie bezimienne role w tle. Fajnie byłoby się podzielić czy dobrze oddał Antka, wiem że napisane było że aktorzy wykonali popisową pracę, ale myślę że można napisać więcej i to miałem głównie na myśli mówiąc o pisaniu "po łebkach".
Pisanie o emocjach jakie wzbudzał film raczej nie powinno wykluczać też faktu, że można napisać fragment recenzji bardziej informujący czytelnika o konkretnych rzeczach. Rozumiem, że masz swój styl pisania, ale też przekazuje Ci swoje odczucia jako czytelnik recenzji, bo prostu powiem Ci, że z samej recenzji jaka jest teraz to wiele nie wyniosłem. Widzę ocenę 10/10, ale nie wiem do końca co wpłynęło na tą ocenę. Nie chodzi mi tu też o żadne podpunkty w stylu plusy/minusy. Bardziej chodzi mi, że z recenzji rozumiem, że poruszany problem społeczny był dobrze zrealizowany, ale o reszcie aspektów które wpływają na film praktycznie nie ma mowy poza szczątkowymi zdaniami. Przy takich recenzjach myślę, że lepszą formą byłoby nie wystawianie oceny numerycznej, ale akurat to pewnie wymóg redakcji więc tego się nie przeskoczy.
Myślę, że po przy takiej recenzji można byłoby rozwinąć kilka aspektów, dla sporej ilości czytelników ważnych, jednocześnie nie tracąc Twojej tożsamości w pisaniu tekstu. Mam też wrażenie, że zrobienie trochę większego researchu przed pisaniem tekstu trochę by pomogło. Oczywiście może się mylę, ale mam wrażenie, że tutaj trochę tego zabrakło. Informacje dla czytelników porównujące film z "Twoim Vincentem", czy są jakieś różnice w animacji (trochę więcej niż wspomnienie, że jest szybsza), bo może komuś taka forma w Vincencie nie odpowiadała i nie wie czy ma się spodziewać w Chłopach tego samego. Zauważenie np. że twórcy wykorzystali znane obrazy Chełmońskiego czy Ruszczyca jako wzór kadrów i jak to wpływa na atmosferę. No i poza tym to co wspomniałem czyli może więcej informacji o grze aktorskiej i osobach odpowiedzialnych za film.
Takie pisanie by opisać swój "feeling" jest ok, ale po prostu to bardziej mi wygląda na pisanie dla siebie a nie dla czytelników. Myślę, że takie pisanie dla siebie i dla widzów można połączyć po prostu rozbudowując recenzje. Szczególnie ostatni akapit "Chłopi dołączą do klasyki polskiego kina" jest moim zdaniem strasznie chaotyczny, porusza ważne aspekty filmu, ale w żaden sposób ich nie rozwija i nagle recenzja się kończy.
Co do L.U.C to może wielkim fanem nie jestem, ale przez jakiś czas śledziłem co wydaje, bo jest to w sumie ciekawa postać. Skończył studia prawnicze, ale nie poszedł w zawód tylko zaczął karierę jako raper. W sumie większość muzyki jaką tworzył sam to rap, ale też brał udział w projektach stworzenia słuchowiska dla Muzeum Powstania Warszawskiego. Ostatnio głównie skupił się chyba na produkcji i powiedziałbym, że soundtrack do Chłopów dosyć znacznie odstaje od jego normalnych klimatów, chociaż miał ciekawe projekty np. z Motion Trio (zespół akordeonowy).
Bukary Legend
Oczywiście, że ważnym elementem problematyki powieści Reymonta jest kwestia patriarchatu. To podstawowe zagadnienie interpretacyjne, które można nawet znaleźć w licealnych podręcznikach na stronach poświęconych "Chłopom".
Aż się zdziwiłem, że ktokolwiek może twierdzić inaczej.
Krzyslewy4 Legionista
No bo ja Ci powiem, że choć jestem pewny swojego patriarchalnego odczytania filmu, to zacząłem się zastanawiać, czy może to tylko ja tak odebrałem przedstawioną tu historię. Koniec końców dzieła kultury przefiltrowujemy przez nasze perspektywy i możemy zobaczyć w nich bardzo różne rzeczy. A tu się okazało, że mój zmysł mnie nie zawiódł i twórczyni dokładnie chodziło o ten efekt, który ja tu przedstawiam. W sumie miło :D To znaczy też, że zamierzony efekt się udał, bo pamiętajmy - może nie wyjść, może być inny, dzieło po wypuszczeniu na świat żyje już poza twórcą.
Poza tym jeszcze się wybronię co do recenzji - tu nadal jest dużo oceny i waloryzowania, od hipnotyzującego efektu, przez brutalne sceny, po niejednoznaczność postaci i emocjonalność. W samym określeniu "transowe doświadczenie" masz więcej treści, niż myślisz, i mówi to więcej o filmie, niż bym teraz rozpisywał się o drugopolanowych postaciach i je po kolei charakteryzował.
Jasne, mogę więcej wplatać autorów w treść. Tutaj przyjmuję uwagę i nawet dodałem wspomnienie o twórcy muzyki. Wiedźmina bym nadal nie pomijał, bo sądzę, że też wiele mówi o charakterze utworow. Całej twórczości L.U.C.-a nie znam - czy jako fan powiedziałbyś, że "Jesień - Tańcuj" jest podobna do jakiejś części jego portfolio?
GRYOnline.pl:
tvgry.pl:
