Phubbing czyli sztuka konwersacji XXI wieku. Co to jest phubbing i czemu to niszczy ci życie?

5 października 2022

Phubbing czyli sztuka konwersacji XXI wieku

Phubbing jest zaledwie jednym z wielu zjawisk, któremu przyglądają się naukowcy z wielu dziedzin, przede wszystkim zaś psychologii. W jakich sytuacjach, jak często i dlaczego sięgamy po smartfon? Czy robimy to świadomie? I przede wszystkim – jakie konsekwencje to ma zarówno dla nas, jak i dla naszego otoczenia?

Dobrym punktem wyjścia dla naukowej prasówki jest artykuł autorstwa naukowców z teksańskiego Baylor University. James A. Roberts i Meredith E. David opublikowali w 2015 roku artykuł w czasopiśmie naukowym Computers in Human Behavior, w którym stawiają mocną tezę, że życie stało się co najwyżej rozpraszaczem odwracającym naszą uwagę od smartfonów. To, co wokół nas stało się drugorzędne, ustępując znacznie atrakcyjniejszym treściom na ekranie telefonu. Nie pozostało to oczywiście bez wpływu na nasze relacje, zwłaszcza te romantyczne. Jak słusznie zauważają, nie brak w tym ironii:

To ironiczne, że telefony komórkowe, pierwotnie zaprojektowane jako narzędzia komunikacji, mogą faktycznie utrudniać, a nie sprzyjać satysfakcjonującym relacjom między partnerami.

Wyjścia do pubu czy klubu są coraz mniej offline, 2022, phubbingowane. Źródło: DALL-E.

Co do tego, że phubbing ma niekorzystny wpływ nie tylko na nasze relacje z innymi, ale i na nasze samopoczucie nie mają wątpliwości naukowcy z polsko-ukraińskiego zespołu, który opublikował swoje badania w Psychiatric Quarterly. Wskazali, że uzależenienie od telefonu komórkowego i phubbing mogą prowadzić do depresji. Z kolei zakrojone na szeroką skalę badanie w 20 krajach opublikowane w 2021 roku we Frontiers in Psychology wskazuje na uniwersalną zależność: im bardziej jesteśmy uzależnieni od smartfonów w codziennym życiu i im bardziej przez to zaburzona jest komunikacja z innymi ludźmi, tym bardziej jesteśmy zestresowani.

Phubbing to wykluczenie

Jednym z największym problemów związanych z phubbingiem jest poczucie wykluczenia, jakie osoba zbyt często zerkająca w ekran telefonu wywołuje u swojego rozmówcy. Naukowcy z niemieckiego Uniwersytetu w Münster opublikowali w 2022 roku artykuł w czasopiśmie Frontiers in Psychology, w którym dzielą się nieco szerszą perspektywą konsekwencji phubbingu.

Nawet jeżeli nie sięgamy po telefon po to, by do kogoś napisać, ale na przykład by przeczytać wartościową publicystykę na Gry-Online.pl, nasz rozmówca może poczuć się wykluczony. Podejrzenie, że sięgając po telefon rozmawiamy z kimś innym może według naukowców wywoływać uczucie ostracyzmu. Stoję tuż obok, ale całkowicie wyłączony z konwersacji, niewidzialny. To z kolei prosta droga do zachwiania samooceny i pogorszenia nastroju. Sięgając po telefon powinniśmy być świadomi krzywdy, jaką możemy wyrządzić drugiemu człowiekowi.

Oczywiście jednorazowe zerknięcie na telefon raczej nie spowoduje znaczącego pogorszenie relacji z naszym rozmówcą. Dużo zależy od tego jak często to robimy i jak długo ignorujemy drugą osobę. Oraz, co chyba najważniejsze, jak obecni jesteśmy w rozmowie. Jeżeli ograniczamy się do godnych serialowego Geralta „hmmm” i „mhm”, skutki phubbingu będą znacznie silniejsze. Phubbing może też mieć poważne konsekwencje dla relacji z drugą osobą, która będzie nam mniej ufać.