Kosmiczny smog sprzed 12 miliardów lat, pierwsza taka obserwacja w historii

Astronom Justin Spilker i jego współpracownicy odkryli złożone cząsteczki organiczne w postaci smogu w galaktyce oddalonej od Ziemi o ponad 12 miliardów lat świetlnych. Jak do tego doszło i co to oznacza dla nas?

nauka
Sandra Kicińska8 czerwca 2023
10
Źrodło fot. NASA
i

Najnowsze badania kosmiczne, przeprowadzone przez naukowców z Texas A&M University, przynoszą niezwykłe odkrycie: smog z odległej przeszłości, aż sprzed 12 miliardów lat. Obserwacje wykonano za pomocą zaawansowanego teleskopu kosmicznego Jamesa Webba, który otwiera drzwi do podróżowania w czasie, pozwalając nam zgłębić tajemnice wczesnych etapów formowania się świataWszechświata.

Dane z teleskopu Webba wykazały w kosmosie charakterystyczną sygnaturę dla dużych cząsteczek organicznych podobnych do smogu i dymu. Wykryto te same elementy, co w przypadku rakotwórczych emisji węglowodorów, które w dużej mierze przyczyniają się do zanieczyszczenia atmosfery na naszej planecie. W kosmosie sprawa ma się jednak trochę inaczej.

Kosmiczny smog sprzed 12 miliardów lat, pierwsza taka obserwacja w historii - ilustracja #1
Zarejestrowane przez teleskop Jamesa Webba dwie galaktyki. (Źródło: J. Spilker/S. Doyle, NASA, ESA, CSA)

Pocztówka z odległej przeszłości

Mogłoby się wydawać, że odkrycia organicznych cząsteczek w postaci dymu i smogu w galaktyce, która znajduje się 12 miliardów lat świetlnych od Ziemi, nie jest ani niczym istotnym ani ciekawym. Dla astronomów jest to jednak szansa, aby lepiej zrozumieć Wszechświat, w którym żyjemy.

To, co obserwujemy „dzisiaj”, jest swoistą pocztówką z przeszłości – obrazem przenoszonym przez światło. Im dalej patrzymy, tym bardziej cofamy się w przeszłość, bo odległość w przestrzeni kosmicznej definiowana jest właśnie poprzez czas. W związku z tym warto wziąć pod uwagę, że obecnie w badanym przez naukowców regionie może znajdować się coś zupełnie innego, o ile w ogóle dalej coś tam jest. To już jest jednak zagadka, na którą prawdopodobnie nie poznamy odpowiedzi przez kolejne 12 mld lat.

Kosmiczny smog sprzed 12 miliardów lat, pierwsza taka obserwacja w historii - ilustracja #2
O soczewkowaniu grawitacyjnym i pierścieniu Einsteina mówimy wtedy, gdy dwie galaktywki są ze sobą prawie idealnie wyrównane. (Żródło: Texas A&M Today)

Odkrycie nie tylko jest wynikiem zaawansowanej technologii i mocy, jaką dajeę teleskop Webba, ale również odrobiny szczęścia. Pomocne okazało się rzadkie zjawisko soczewkowania grawitacyjnego. To właśnie dzięki temu grupa badawcza na czele z Justinem Spilkerem była w stanie zaobserwować tak odległy obiekt (został on dodatkowo wzmocniony przez efekt pierścienia Einsteina). Zauważono wówczas wiele obszarów, w których był widoczny smog oraz dym, ale niewiele nowych procesów gwiazdotwórczych. Zaprzecza to dotychczasowej teorii, że tam gdzie dym, tam i ogień i zapewne rodzi się nowa gwiazda.

(…) nie możemy się doczekać, aby spróbować zrozumieć, czy to prawda, że tam, gdzie jest dym, jest i ogień. Może nawet uda nam się znaleźć galaktyki, które są tak młode, że złożone cząsteczki, takie jak te, nie zdążyły jeszcze uformować się w próżni kosmicznej, więc galaktyki są ogniem i nie mają dymu. Jedynym sposobem, aby to potwierdzić, jest przyjrzenie się większej liczbie galaktyk, miejmy nadzieję, że nawet znajdujących się dalej niż ta. – Justin Spiler.

Nie jest to jeszcze nic, co wywróciłoby nasze życie do góry nogi, ale z pewnością nie powinno się lekceważyć znaczenia tych badań. Pozwalają one rzucić nowe światło na historię kosmosu, a w tym również naszej planety. To zaproszenie do fascynującej podróży w czasie, która może prowadzić do nowych odkryć i lepszego zrozumienia naszej egzystencji.

POWIĄZANE TEMATY: nauka kosmos

Sandra Kicińska

Sandra Kicińska

Współpracę z GRYOnline.pl rozpoczęła w listopadzie 2021 roku jako autorka newsów. Obecnie redaguje teksty w dziale Paid Products, od czasu do czasu pisząc dla newsroomu technologicznego. Wcześniej zajmowała się copywritingiem i tworzeniem tekstów popularnonaukowych. Po raz pierwszy do komputera dorwała się w wieku zaledwie trzech lat. Parę lat później, po zanurzeniu się w magiczny świat książek, pojawiła się u niej również fascynacja słowem pisanym. Do jej ulubionych gatunków gier należą różnego rodzaju strategie, symulatory oraz RPG. Poza tym uwielbia literaturę piękną, filozofię, surrealizm, anime i czarny humor. Po godzinach trenuje kontorsję, redefiniując ograniczenia ludzkiego ciała.

Jaka odległość od telewizora 65 cali?

Jaka odległość od telewizora 65 cali?

Fastboot w Androidzie - co to jest i jak go wyłączyć?

Fastboot w Androidzie - co to jest i jak go wyłączyć?

Motorola „zjada” Samsunga Galaxy Flipa 5 na śniadanie. Lepszego składanego smartfona w tej kwocie nie znajdziecie

Motorola „zjada” Samsunga Galaxy Flipa 5 na śniadanie. Lepszego składanego smartfona w tej kwocie nie znajdziecie

Kolejna konsola Xbox powinna jeszcze bardziej wykorzystać jedną ze swoich najmocniejszych stron

Kolejna konsola Xbox powinna jeszcze bardziej wykorzystać jedną ze swoich najmocniejszych stron

Intel ma problem, procesory odmawiają posłuszeństwa w niektórych wypadkach

Intel ma problem, procesory odmawiają posłuszeństwa w niektórych wypadkach