autor: Georg Wieselsberger (gamestar.de)
50 lat minęło… – historia Intela od roku 1968 po dzień dzisiejszy
Założony w 1968 roku Intel dokonał rewolucji na rynku technologicznym dzięki swoim mikroprocesorom. Prześledźmy rozwój tej firmy na podstawie najważniejszych modeli.
18 lipca 1968 roku Gordon E. Moore i Robert Noyce założyli firmę, której początkowo chcieli nadać miano Moore Noyce. Jednakże nazwa ta nie tylko przywodziła na myśl zakłócanie dźwięku („more noise” – to po angielsku więcej hałasu), ale była również używana przez pewną sieć hoteli. Założyciele ostatecznie zgodzili się na Intel, czyli skrót od słów Integrated Electronics. Prawa do tej nazwy musieli nabyć od firmy Intelco.
Po tym jak odniósł pierwszy sukces swoimi układami pamięci SRAM, w 1969 roku Intel otrzymał zlecenie na opracowanie dla japońskiej firmy Busicom 12 wyspecjalizowanych układów scalonych, które w założeniach miały wykonywać zadania w programowalnym kalkulatorze. Jeden z inżynierów, Ted Hoff, znalazł sposób na zrealizowanie tego zamówienia za pomocą jedynie czterech pojedynczych układów. Zostały one w 1971 roku połączone w Intel 4004 – pierwszy naprawdę uniwersalny mikroprocesor z 4-bitową magistralą danych, zegarem taktowanym z częstotliwością 108 kHz i wykorzystujący 2300 tranzystorów.
W kolejnych latach Intel nieustannie poprawiał wydajność swoich produktów. W 1972 roku firma stworzyła swój pierwszy 8-bitowy procesor – Intel 8008, który posiadał 3500 tranzystorów oraz zegar o częstotliwości taktowania 200 kHz, dwa lata później powstał model Intel 8080, który zawierał już ponad 6000 tranzystorów oraz zegar taktowany na 2 MHz, a w 1976 roku model Intel 8085 posiadający 6500 tranzystorów i zegar taktowany na 5 MHz. W tamtych czasach procesory znaleźć można było prawie wyłącznie w obwodach sygnalizacji świetlnej oraz układach sterowania maszynami produkcyjnymi.
Historia sukcesu dzisiejszych procesorów rozpoczęła się dopiero 8 czerwca 1978 roku, kiedy to na rynku pojawił się model Intel 8086 – pradziadek wykorzystywanej po dziś dzień architektury x86. Przyjrzyjmy się zatem kamieniom milowym w historii procesorów Intela z ostatnich dziesięcioleci aż do dzisiaj.
Początki architektury x86: od 1968 do 1989 roku
Intel 4004 (rok 1971)
Pierwszym naprawdę uniwersalnym mikroprocesorem był model Intel 4004, który został opracowany przez inżynierów na zlecenie japońskiej firmy Busicom. Intel zabezpieczył prawa do tego chipa za jedyne 60 000 dolarów. Natomiast Busicom zbankrutowała i nigdy nie wprowadziła na rynek żadnego produktu, który wykorzystywałby procesor Intel 4004.
Intel 8086 (rok 1978)
Kolejny model – Intel 8086, nie odniósł natychmiastowego sukcesu, ponieważ do obliczeń zmiennoprzecinkowych wymagał zewnętrznych układów scalonych. A jednak w trzewiach tego modelu działała pierwsza wersja tego, co obecnie nazywane jest architekturą x86. Na poniższym rysunku został przedstawiony model Intel 8088, który jest nieco odchudzoną wersją 8086 z zewnętrzną, 8-bitową magistralą danych.
Intel 80286 (rok 1982)
W 1982 roku ukazał się procesor Intel 80286, który mógł zarządzać pamięcią wirtualną maksymalnie do 16 MB (dla porównania: model Intel 8086 potrafił „obsłużyć” tylko 1 MB). Taktowanie wzrosło do 25 MHz, a wydajność zegara była dwukrotnie wyższa w porównaniu do modelu 8086. Procesor 80286 był sercem serii IBM AT oraz przełomem, który umożliwił rozwój komputerów stacjonarnych.
Intel 80486 (rok 1989)
Po wydanym w roku 1985 Intelu 80386 kolejnym wielkim krokiem w historii procesorów był model 80486 z 1989 roku. Zintegrowany koprocesor (FPU) do obliczeń zmiennoprzecinkowych obsługiwał pamięć podręczną poleceń oraz danych, mógł się poszczycić znacznie większą wydajnością, którą gwarantował zegar taktowany do 100 MHz. Ten 32-bitowy procesor, podobnie jak model 80386, teoretycznie był w stanie wykorzystać 4 GB pamięci RAM.
