Publicystyka Piękne sceny filmowe, bez których kino nie byłoby tym samym

Na 100% nie. Gdyby chodziło o "przegryzienie" treści, to być może, ale tutaj pierwsze skrzypce (podobno) grają wizualia, a te z czasem lepsze nie będą (wręcz przeciwnie, będą coraz gorsze bo film się starzeje).

Persecuted
Zgadzam się w 100%. Film wymęczył mnie tak, że nawet go chyba nie skończyłem i w sumie nie pamiętam, o czym był. Po wstępie z małpami zacząłem przysypiać, a potem wcale nie było ciekawiej. Doceniam jego wkład w gatunek, ale obecnie taki super nie jest. Zamierzam za to kiedyś przeczytać książkę.

Powtarzam, to nie kwestia akcji czy braku akcji (bo np. obie części Blade Runnera, które przecież też jakieś super dynamiczne nie są, należą do moich ulubionych filmów w ogóle), tylko tego, że Odyseja nie jest moim zdaniem ani ciekawa, ani specjalnie ładna (poza paroma scenami, które jako tako się bronią). Nie jestem w stanie powiedzieć jakie wrażenie ów film robił 50 lat temu (podejrzewam, że większe), ale obecnie u mnie wywołuje reakcje od "może być", aż po lekki uśmiech politowania, który towarzyszy mi zwykle przy oglądaniu filmów klasy B. Oczywiście jest to też pewnie kwestia perspektywy, bo jednak przez 50 lat film zdążył mocno skisnąć, ale właśnie dlatego uważam, że Odyseja nie jest dziełem ponadczasowym i tym bardziej nie zasługuje na określanie jej mianem najlepszego SF w historii kina. Jasne, z punktu widzenia kinematografii czy sztuki filmowej jej wkład jest nieoceniony, ale jako samodzielnie dzieło "konsumpcyjne", moim zdaniem się już nie broni.

Dla kontrastu, pierwszego Blade Runnera, trylogię Alien czy starą trylogię SW obejrzałem nie wcześniej, niż co najmniej 30 lat(!) po ich kinowych premierach i wszystkie z miejsca pokochałem. A wiedz, że piszę to jako osoba, która z reguły nie lubi starych filmów i która, poza wyjątkami, raczej unika produkcji sprzed lat 90. Dlatego też uważam, że to właśnie te wyżej wymienione dzieła bardziej niż Odyseja zasługują na miano klasyki gatunku SF, bo mimo upływu lat, straciły bardzo niewiele ze swojego pierwotnego blasku i są niemal tak dobre dziś, jak były kiedyś (a taki BR wydaje się być wręcz bardziej aktualny w 2020 roku, niż był w 1982).

Odyseja bez kontekstu swoich czasów jest moim zdaniem filmem dosyć słabym i raczej mało zjadliwym dla współczesnego, młodszego widza.

Nic się w tym filmie nie zestarzało to nadal hipnotyzujący dźwiękowo-wizualny majstersztyk a jak się ktoś nudzi to zawsze zostają Avengers. I nie, wstęp z małpami nie mógłby przekazać tego co chce w 5 minut.

jak się ktoś nudzi to zawsze zostają Avengers

To musiało w końcu nastąpić, tj. ucieczka w elitaryzm i karcenie maluczkich za brak "właściwego" gustu. Jak ci się nie podoba X (tu wstaw coś, co "wielki znawca" uważa za oczywiste i niezaprzeczalne dzieło sztuki), to idź oglądaj Y (tu wstaw dowolnego akcyjniaka czy inny film skrojony pod gusta masowego odbiorcy)... Ot, typowy manewr zaczepno-obronny ludzi pozbawionych argumentów, którzy w ten sposób chcą uchodzić za lepszych, bardziej obeznanych, czy posiadających bardziej wysublimowany i wyszukany gust. A prawda jest taka, że jeżeli ktoś nie potrafi obronić swojego zdania w merytoryczny sposób (przekonując do swoich racji rzeczową argumentacją), to tak naprawdę guzik się za na danej materii i po prostu podąża za dominującą opinią licząc, że w ten sposób doda sobie powagi i respektu, brak argumentów przykrywając arogancją i buractwem.

Nagadałeś się, nagadałeś co i tak nie zmienia faktu że brak Tobie wrażliwości, merytorycznego przygotowania i być może jeszcze kilku innych rzeczy żeby docenić Odyseję więc możesz spokojnie oglądać Avengers, to żaden wstyd i niewiele ma wspólnego z jakąś wymyśloną elitarnością. A co do prawdy, prawda jest taka, że to Ty postanowiłeś się podzielić swoją wyjętą z zadu opinią.

Ja przynajmniej podałem argumenty (można się z nimi zgadzać albo nie, ale w dalszym ciągu są w pełni merytoryczne), ty natomiast już w drugim poście z kolei udowadniasz prawdziwość moich twierdzeń (tj., że jesteś pozbawionym argumentów elitarystą, który nie umie się odnieść do cudzych twierdzeń i zamiast tego atakuje personalnie ich autora, próbując go zdyskredytować i poniżyć). Mów mi tak jeszcze, będę miał jeszcze większą radochę i satysfakcję, że z taką łatwością cię przejrzałem i spacyfikowałem ;].

PS. Jakie "merytoryczne przygotowanie" trzeba mieć do oglądania tego filmu? Trzeba sobie łyknąć LSD przed seansem?

Persecuted

To prawda, że Odyseję ogląda się teraz trudno (paradoksalnie lepiej zestarzał się sequel, który jest mniej wysmakowany, za to nie tak rozciągnięty). Nie zmienia to faktu, że małpy wokół monolitu, rzucona w powietrze kość zmieniająca się w statek kosmiczny, czy cała podróż Bowmana to sceny, które zostały mi w głowie od małego.

Matysiak G

Dlatego, tak jak napisałem, szanuję ten film z technicznego punktu widzenia, przede wszystkim za jego pionierstwo i wkład w kinematografię. Pomysłowe sceny, nietuzinkowy montaż, nowatorskie efekty specjalne, wtedy to rzeczywiście było coś, zwłaszcza gdy porówna się Odyseję do innych "filmów o kosmosie" z tamtego okresu. Tym większe robi to wrażenie, gdy człowiek uświadomi sobie, że ten film powstał przed erą eksploracji kosmosu i jego popularyzacji w popkulturze. W tamtym czasie filmowcy nie tylko nie wiedzieli jak wygląda powierzchnia Księżyca, ale nawet nie mieli pojęcia jak zachowuje się ciało człowieka w warunkach mikrograwitacji albo jak wygląda Ziemia widziana z kosmosu (co da się zresztą zauważyć w filmie)!

To powiedziawszy, oceniając ten film z obecnej perspektywy, moim zdaniem nie przetrwał on próby czasu. Jego rzekomo najmocniejszy aspekt (czyli wizualia) zestarzał się dosyć słabo, co w połączeniu z bardzo długimi ujęciami i taką sobie fabułą (która zresztą, jak zgadza się większość krytyków, stanowi jedynie dodatek do "uczty dla oczu i uszu") w moim odczuciu sprawia, że jest to film dosyć męczący i w dużej części nudny.

Trzeba przede wszystkim kochać kino. I trochę je znać.

Dziękuję za kolejny post snobistycznego elitarysty. Nadal jednak czekam na argumenty i to nie takie w stylu "bo Odyseja Kosmiczna 2001 wspaniałym filmem jest". Taki znawca i koneser jak ty, z pewnością potrafi sklecić kilka zdań na ten temat, prawda?

Ja Odyseję oglądnąłem pierwszy raz niecałe trzy lata temu, i byłem pod wrażeniem oprawy wizualnej filmu, a trzeba pamiętać, że to 1968 rok. Co do filmu, fakt, były takie momenty, w których się lekko wynudziłem, ale całościowo obraz świetny, moim zdaniem. Na pewno na plus, i to ogromny, trzeba zaliczyć ścieżkę dźwiękową, tak mi się spodobała, że musiałem ją zakupić na CD, rewelacja.
Nie jest to mój ulubiony film Kubricka, bardziej spodobał mi się "Barry Lyndon", i "Ścieżki Chwały", ale na pewno warto zobaczyć.

fred1918
Może dla odmiany napiszesz, co jest w tym filmie takiego wyjątkowego z perspektywy obecnych czasów, bo jedyne co piszesz, to puste stwierdzenia o wrażliwości, merytorycznym przygotowaniu i braku wrażliwości na doznania. Ja tego nie widzę, Odyseja wydawała mi się po prostu nudna, a te "hipnotyzujące wizualno-dźwiękowe" odczucia to zwyczajne usprawiedliwianie przydługich scen, które nie mają celu. Ten film ma momenty, w których nic się nie dzieje. I nie chodzi tu o wolny pacing, bo ten nawet lubię, jeśli sceny mają znaczenie, tutaj nie mają. Odyseja ma tę elitarno-artystyczną otoczkę, przez którą każda próba krytyki sprowadza się do "nie znasz się, nie potrafisz docenić kina". I rozumiem, że film może się podobać, ale nie jest to najlepszy film w dziejach, patrząc na obecne standardy, choć nie można mu odmówić ogromnego wkładu w kino.

Persecuted - trudno się z Tobą nie zgodzić. Sam mam bardzo podobne odczucia, a i znam osoby, które również po latach od premiery usiadły do Odysei i się przy niej wymęczyły. Film zrobił wiele dobrego dla kina i reprezentowanego gatunku, ale czas niestety nie obchodzi się z nim zbyt łaskawie.

fred1918 - jak na kogoś, kto próbuje się sytuować w pozycji filmowego znawcy, masz zaskakująco mało do powiedzenia. O braku ciekawych argumentów w tej dyskusji już nie wspominając. Szkoda.

Co to znaczy merytoryczne? Film jest nudny, zestarzał się wizualnie i ogólnie jest dla snobów to identycznie merytorycznie jak i moja wypowiedź. Odyseja jest jednym z najpiękniej wyglądających filmów w historii i przez te wszystkie lata nic się pod tym względem nie zmieniło. Kadrowanie, scenografia, kolorystyka, kostiumy, efekty i przede wszystkim oko Kubricka do kompozycji scen to ciągle jest tip-top, jedyne co tam słabo wygląda to z racji oczywistych ograniczeń technologicznych scena podróży przez portal. Czy film jest nudny? Nie, nie jest nudny, to nie tylko bardzo ciekawy filozoficzny traktat o ludzkości ale trzymający w napięciu techno-dreszczowiec, chociaż to zasługa Clarka nie reżysera i napewno w kwestii poruszanych tematów nie jest minimalistyczny. Teoretycznie opinia na temat filmu jest czysto subiektywna, ale nawet subiektywizm ma swoje granice. Ten film jest arcydziełem kina sf, bo nim po prostu jest i tyle, stwierdziło tak wielu mądrzejszych od nas ludzi wcześniej i stwierdzi wielu potem, Odyseję doceniono nawet w Watykanie i nie zmieni tego opinia jednego chłopa z portalu o grach. Ględzisz w kółko o tych elitach, chyba próbując wykreować siebie na jakiegoś non-konformistę nie płynącego wraz z prądem, tyle że to widzi mi się z powodu obejrzenia filmu prawdopodobnie zbyt trudnego próbujesz z wady zaletę zrobić i jeszcze się tym pochwalić.

Jak ktoś się nudzi na ambitniejszym powolnym kinie, to powinien chyba się przerzucić na kino lżejsze z żywszą akcją i "szybciej" zmontowane, to najzupełniej normalne i żaden powód do wstydu. Jeżeli widz nie interesuje się tematyką to film może go znudzić faktycznie i w tym przypadku subiektywizm oglądającego faktycznie wychodzi na pierwszy plan, natomiast stwierdzenie że on nie wygląda fantastycznie i dzisiaj to nie jest żadne zdanie tylko zwykła ignorancja, ten film wygląda lepiej niż 99,9% produkcji które powstały po nim.

Odyseja jest jednym z najpiękniej wyglądających filmów w historii i przez te wszystkie lata nic się pod tym względem nie zmieniło

No tak, może za wyjątkiem 52 lat dynamicznego rozwoju sztuki filmowej, nie wyłączając z tego efektów specjalnych (co jest bardzo istotne akurat w tym gatunku).

Kadrowanie, scenografia, kolorystyka, kostiumy, efekty i przede wszystkim oko Kubricka do kompozycji scen to ciągle jest tip-top

A w czym, na tym polu, ustępują Odysei współczesne "filmy o kosmosie"? Ano w niczym, wręcz przeciwnie, z uwagi na dużo lepsze efekty specjalne, w większości przypadków prezentują się zdecydowanie lepiej (chociażby za sprawą bardziej naturalnego oświetlenia czy efektów cząsteczkowych, czego bez użycia komputerów i obróbki cyfrowej w zasadzie nie da się realistycznie zasymulować w warunkach ziemskich). I właśnie na tym polega jeden z większych problemów filmu Kubricka. Strona wizualna, która była jego siłą 50 lat temu, dziś nie robi w zasadzie żadnego wrażenia, bo cała masa filmów zdążyła już osiągnąć w tym względzie znacznie wyższy poziom i uzyskać lepsze, bardziej realistyczne i przekonujące rezultaty. To niczyja wina, po prostu nowe filmy wizualnie wyglądają coraz lepiej (co bezpośrednio łączy się z rozwojem technologii jako takiej), taka jest naturalna kolej rzeczy i trzeba się z tym pogodzić. O ile więc lata temu oglądanie 5 minutowego ujęcia dokowania promu kosmicznego mogło zapierać dech w piersiach, tak dziś tego typu sekwencje bardzo spowszechniały i muszą się wyróżniać czymś naprawdę spektakularnym, by utrzymać uwagę widza na dłużej. A jeżeli nie są (a te w Odysei zdecydowanie nie są) to zwyczajnie nudzą.

Nie, nie jest nudny, to nie tylko bardzo ciekawy filozoficzny traktat o ludzkości ale trzymający w napięciu techno-dreszczowiec

Trzymający w napięciu? Przecież tam poza jednym rozdziałem (finałowym, w którym komputer pokładowy próbuje zamordować załogę) w zasadzie nie ma żadnego napięcia. A ten cały "traktat o ludzkości" jest w zasadzie dosyć banalny, tylko ukryty pod płaszczykiem artyzmu.

Ot, bełkot. Dziś spekuluje się nawet, że udział w jego powstaniu miało LSD (to były lata 60, wtedy wielu twórców z nim eksperymentowało...), nawet sam Kubrick nie doszukiwał się w tym głębszego, metaforycznego sensu:

"The idea was supposed to be that he is taken in by god-like entities, creatures of pure energy and intelligence with no shape or form, They put him in what I suppose you could describe as a human zoo to study him, and his whole life passes from that point on in that room. And he has no sense of time. They choose this room, which is a very inaccurate replica of French architecture (deliberately so, inaccurate) because one was suggesting that they had some idea of something that he might think was pretty, but wasn’t quite sure. Just as we’re not quite sure what do in zoos with animals to try to give them what we think is their natural environment. Anyway, when they get finished with him, as happens in so many myths of all cultures in the world, he is transformed into some kind of super being and sent back to Earth, transformed and made into some sort of superman. We have to only guess what happens when he goes back. It is the pattern of a great deal of mythology, and that is what we were trying to suggest."

Teoretycznie opinia na temat filmu jest czysto subiektywna, ale nawet subiektywizm ma swoje granice. Ten film jest arcydziełem kina sf, bo nim po prostu jest i tyle

Dokładnie, przecież filmy Patryka Vegi też są arcydziełami (obiektywnie!) i tyle, koniec dyskusji :D.

stwierdziło tak wielu mądrzejszych od nas ludzi wcześniej i stwierdzi wielu potem

Mów za siebie. Nie sądzę, by można było kogoś nazwać mądrzejszym ode mnie tylko dlatego, że ma inną opinię niż ja.

Odyseję doceniono nawet w Watykanie i nie zmieni tego opinia jednego chłopa z portalu o grach. Ględzisz w kółko o tych elitach, chyba próbując wykreować siebie na jakiegoś non-konformistę nie płynącego wraz z prądem, tyle że to widzi mi się z powodu obejrzenia filmu prawdopodobnie zbyt trudnego próbujesz z wady zaletę zrobić i jeszcze się tym pochwalić.

A kto powiedział, że ja chcę coś zmieniać? Mnie nie obchodzi jakie opinie mają inni i pod wpływem czego zostały sformułowane (autentycznego zachwytu czy zwyczajnej presji społecznej i samonakręcającego się nadęcia domorosłych znawców kina). Ja mam po prostu własne zdanie i nie widzę powodu, by się z nim kryć, zwłaszcza, że w przeciwieństwie do ciebie, potrafię go merytorycznie bronić.

Jak ktoś się nudzi na ambitniejszym powolnym kinie, to powinien chyba się przerzucić na kino lżejsze

A skąd pomysł, że jak komuś nie spodobał się JEDEN film, to powinien odrzucić całą gałąź filmową?

Jeżeli widz nie interesuje się tematyką to film może go znudzić

Kulą w płot. Jestem pasjonatem kosmosu i nie przepuszczę żadnej, bardziej wartościowej pozycji z tego gatunku (tak w świecie filmów jak i gier). I to właśnie między innymi ta okoliczność sprawia, że nie mam dobrego zdania o Odysei. Dla mnie liczy się realizm i dbałość o detale, które mają stworzyć jak najlepszą iluzję, jak najwierniej odtwarzającą realia przestrzeni kosmicznej czy obcych światów. Na tym polu film Kubricka jest zwyczajnie kiepski, nie zgadza się oświetlenie, wygląd ciał niebieskich widzianych z kosmosu, powierzchnia księżyca (ma zupełnie spierdzieloną topografię i jest tam grawitacja jak na Ziemi), zachowanie obiektów i ludzi w warunkach mikrograwitacji itd. Pod względem realizmu ten film jest po prostu mierny. Nie winię ich, w końcu Odyseja powstała przed 1968, ale mnie interesują rezultaty, nie wymówki.

natomiast stwierdzenie że on nie wygląda fantastycznie i dzisiaj to nie jest żadne zdanie tylko zwykła ignorancja

Dobre :). To ja w tym miejscu pozwolę sobie zacytować Gombrowicza (Ferdydurke):
"Dlaczego Słowacki wzbudza w nas zachwyt i miłość? (...) Dlatego, panowie, że Słowacki wielkim poetą był! (...) Jak to nie zachwyca Gałkiewicza, jeśli tysiąc razy tłumaczyłem Gałkiewiczowi, że go zachwyca."

ten film wygląda lepiej niż 99,9% produkcji które powstały po nim.

Pod jakim względem lepiej?

Dzięki, poprawione :)

No i gitara, cieszę się że na coś się przydałem.

PabloMefisto
Poruszające problematykę wojny w Wietnamie można byłoby się pokusić o niektóre sceny z wspominanego Plutonu, Urodzonego 4 lipca, Byliśmy żołnierzami, Full Metal Jacket, Good Morning Vietnam, Ofiary wojny i Łowcy jeleni. Najbardziej jednak wstrząsnęły i utkwiły w pamięci sceny z Hamburger Hill, zwłaszcza ta z bratobójczego ostrzału.

Wypatroszony.

"Janek Wiśniewski padł" z Psów.