Cyan Inc.

Firma producent wydawca

Cyan, Inc. (znane także pod nazwą Cyan Worlds, Inc.) to utworzone w 1987 roku amerykańskie studio deweloperskie, znane przede wszystkim za sprawą kultowej serii gier przygodowych Myst. Jego siedziba mieści się w amerykańskim mieście Spokane w stanie Waszyngton. Szefem Cyan Worlds praktycznie od początku istnienia firmy jest jeden z jej współzałożycieli, Rand Miller.

Choć w początkowym okresie działalności, a także w latach 2007-2011, studio Cyan stworzyło kilka mniej znanych, oryginalnych produkcji, jego popularność wiąże się nierozerwalnie z zapoczątkowaną w roku 1993 serią Myst (w skład której wchodzą również osadzone w tym samym uniwersum gry z subserii Uru). Fabuła większości z nich osnuta została wokół wymarłej rasy D’ni, potrafiącej tworzyć połączenia między światami dzięki opisywaniu ich w specjalnych księgach. Przez takie światy, zwane Wiekami (ang. Ages), wędruje zaś główny bohater serii.

Tworzone przez studio gry charakteryzują się także własną specyfiką i nie uświadczymy w nich typowego dla wielu współczesnych produkcji strzelania, umierania, a nawet ekranu ekwipunku. Ich cechą wspólną jest za to głównie eksploracja oraz rozwiązywanie dość trudnych i wyszukanych zagadek logicznych, pozwalających odkrywać kolejne fragmenty skomplikowanej warstwy fabularnej. Poszczególne gry studia łączy też podobny styl oprawy graficznej, bazujący na obrazach wyludnionych i statycznych lokacji – początkowo prerenderowanych, a w późniejszych latach w pełni trójwymiarowych.

Historia

Studio Cyan założone zostało w roku 1987 przez dwóch braci: Randa i Robyna Millerów, którzy swoje pierwsze dokonania w dziedzinie tworzenia gier poczynili w piwnicy ich rodzinnego domu na przedmieściach Spokane. Pierwszy z nich zajmował się programowaniem już od roku 1980, podczas gdy drugi kształcił się w kierunku muzyki i sztuk pięknych. Talenty obu braci połączyły się zaś dzięki narzędziu programistycznemu o nazwie HyperCard, przeznaczonemu na komputery Apple i Apple II GS. Wydane przez firmę Broderbund Software pierwsze gry studia, takie jak The Manhole (1988), Cosmic Osmo and the Worlds Beyond the Mackerel (1989) oraz Spelunx and the Caves of Mr. Seudo (1991) były dość dziwacznymi produkcjami przygodowymi dla młodszych odbiorców, łączącymi zagadki logiczne z licznymi minigrami i innymi aktywnościami.

Prawdziwym przełomem w historii studia okazała się wydana w roku 1993 na komputerach Macintosh gra Myst, będąca skierowaną do dojrzałego odbiorcy przygodówką, bazującą na prerenderowanych statycznych lokacjach i wymagających zagadkach logicznych. Myst był jedną z pierwszych gier wideo, jakie ukazały się na nośnikach CD-ROM i sprzedał się w nakładzie sześciu milionów kopii, szybko zyskując miano produkcji kultowej. Środki uzyskane ze sprzedaży Mysta pozwoliły braciom Miller na zatrudnienie większej liczby osób oraz przeniesienie się do zupełnie nowej siedziby, w której studio pozostaje do dziś. Równocześnie rozpoczęto prace nad sequelem o nazwie Riven, który ukazał się na rynku w roku 1997. W międzyczasie, w wyniku współpracy braci Millerów z brytyjskim pisarzem science fiction Davidem Wingrove powstały trzy krótkie nowelki osadzone w świecie Mysta. Wkrótce po wydaniu Rivena studio opuścił jednak Robyn Miller, by poświęcić się pracy nad niezależnymi produkcjami filmowymi – argumentował swą decyzję stwierdzeniem, że dwoje ludzi nie może kierować tym samym okrętem.

W kolejnych latach prawa do serii Myst zostały sprzedane firmie Mattel, a następnie wykupione przez koncern Ubisoft. Studio Cyan przygotowało zaś odświeżoną wersję swej najsłynniejszej gry, realMyst, będącą w znacznej mierze demonstracją nowego, autorskiego silnika 3D. Następnie zajęło się kolejną produkcją osadzoną w świecie Mysta, która w pierwotnych założeniach miała być grą z gatunku MMO. Opracowaniem trzeciej, pełnoprawnej odsłony serii o nazwie Myst III: Exile na zlecenie firmy Ubisoft zajęło się zaś Presto Studios, znane z popularnej serii przygodowej The Journeyman Project. W roku 2003 studio Cyan ogłosiło, że planowana przez nie wieloosobowa gra Uru (znana także pod roboczymi tytułami DIRT, Mudpie, Parable oraz Myst Online) na prośbę koncernu Ubisoft ukaże się w dwóch częściach, przeznaczonych odpowiednio do zabawy w trybie single i multiplayer. Pierwsza z nich, zatytułowana Uru: Ages Beyond Myst, pojawiła się na rynku jeszcze w tym samym roku. Komponent wieloosobowy zatytułowany Uru Live pomimo krótkich beta testów finalnie nie został jednak wydany.

W roku 2004 Cyan przygotował dwa dodatki do gry Uru: Ages Beyond Myst, zaś na rynku ukazała się czwarta pełnoprawna odsłona serii Myst IV: Objawienie, opracowana przez wewnętrzne studia koncernu Ubisoft. W kolejnym roku seria powróciła jednak do swych oryginalnych twórców za sprawą jej finałowego rozdziału Myst V: Koniec Wieków. Wkrótce potem na skutek problemów finansowych studio rozstało się z częścią pracowników, którzy na mocy umowy z firmą Turner Broadcasting powrócili jednak do pracy, aby zająć się bliżej nieokreślonym (i finalnie skasowanym) projektem o nazwie Latus. Po kilku próbach wskrzeszenia zarzuconej wcześniej gry Uru Live, dzięki współpracy z firmą GameTap produkcja zadebiutowała w końcu w lutym 2007 jako Myst Online: Uru Live, jednak już po roku funkcjonowania jej serwery zostały zamknięte. Po odzyskaniu praw do gry, studio Cyan jeszcze dwukrotnie (w roku 2008 i 2010) próbowało reaktywować Mysta Online, jednak finalnie wycofało się z tego pomysłu i udostępniło w kwietniu 2011 roku kod źródłowy klienta gry.

W latach 2008-2013 studio pożegnało się ze sporą liczbą pracowników, a jego gwiazda mocno przygasła. Na rynku ukazała się prosta gra Cosmic Osmo's Hex Isle, nietypowe, sieciowe RPG MagiQuest Online oraz dwa pomniejsze, samodzielnie wydane projekty: Stoneship i Bug Chucker na platformę Apple iOS. Przygotowano też iOS-owe wersje klasyków studia, takich jak The Manhole: Masterpiece Edition, realMyst oraz Riven. W roku 2014 na rynku ukazała się gruntownie odświeżona wersja Mysta o nazwie realMyst: Masterpiece Edition. W międzyczasie, na serwisie crowdfundingowym Kickstarter ruszyła kampania gry Obduction, mającej być duchowym spadkobiercą serii Myst. Zbiórka zakończyła się sukcesem, a pierwsza od wielu lat poważna produkcja studia Cyan ukazała się na rynku w połowie 2016 roku, zbierając pochlebne opinie graczy.

Obduction okazał się na tyle dużym sukcesem, że po jego premierze studio na nowo nabrało wiatru w żagle. Kolejnym projektem zapowiedzianym przez Cyan była steampunkowa przygodówka FPP pod tytułem Firmament. Zapowiedziana w 2018 roku produkcja powstawała z myślą o zestawach rzeczywistości wirtualnej. Do pracy nad nią zaangażowano kompozytora Rusella Browera, w którego portfolio można było znaleźć między innymi soundtracki do gier Hearthstone, StarCraft II, World of Warcraft oraz Diablo III. Na potrzeby tego projektu twórcy zorganizowali też zbiórkę funduszy w serwisie Kickstarter, która zakończyła się sukcesem. Nim jednak Firmament trafił do sprzedaży, światło dzienne ujrzało inne duże dzieło Cyan.

W grudniu 2020 roku zadebiutował bowiem kompleksowy remake gry Myst. Produkcja najpierw trafiła na komputery osobiste, a później pojawiła się również na konsolach Xbox One oraz Xbox Series X/S. Tytuł doczekał się na tyle ciepłego przyjęcia, że idąc za ciosem, w następnej kolejności deweloperzy postanowili przygotować remake kontynuacji Mysta, zatytułowanej Riven: The Sequel to Myst.