Tamat zakladam jako ciekawostke, bo dla mnie jako fizyka a jednoczesnie rolnika (z pochodzenia) jest to cos o duzym znaczeniu.
Wielu z nas wie, ze cykl dzienny i to w jakim swietle przebywamy ma ogromne znaczenie na funkcjonowanie naszego organizmu. Obecnie trwaja ogromne prace nad tym aby tworzyc takie systemy oswietlenia, ktore beda jak nalepiej imitowaly naturalny cykl. I tak na przyklad podczas dnia, najlepiej przebywac w swietle bogatym w niebieskie spectrum, czyli takie szpitalne zimne swiatlo. Powoduje to zmniejszona producje melatoniny co robi nas bardziej skoncentrowanymi nad tym co robimy etc. Wieczorem, natomiast, najlepsze swiatlo to takie o temperaturze 2700K, bo sie relaksujemy i sen potem jest znacznie bardziej regenerujacy. Takze, jak ktos posiada male dzieci, to takie swiatlo, czyni je znacznie spokojniejszymi.
Systemy oswietlen drogowych sa teraz rowniez projektowane tak aby zapewnic jak najlepsze warunki.
To o czym malo wiedzialem to wplyw swiatla na produkcje warzyw i owocow. Dzieki zastosowaniu odpowiedniego oswietlenia, moze skutecznie balansowac pomiedzy szybkim i wydajnym wzrostem oraz wartosciami odzywczymi produktu. Ma to ogrome znaczenie w produkcji szklarniowej, oraz co staje sie nie tylko modne ale i konieczne, produkcji w ogrodach wiszacych, coraz czesciej widocznych w metropoliach, szczegolnie azjatyckich.
Pzykladowo, salata na zdjeciu, w ciagu zaledwie 2 godzin, zmienia kolor z soczystego zielonego na czerwonawy. Moze wyglad malo atrakcyjny dla niektorych ludzi, ale zawartosc antyoxidantow oraz innych enzymow potrzenych dla zrowego rozwoju organizmu jest zwiekszona nawet o kilka tysiecy %.
Ponizej troche do poczytania, niestety po angielsku. Dla wiekszosci pewnie to nudy, ale Ci co interesuja sie swiatlem oraz oswitleniem typu LED znajda w tym sporo ciekawych rzeczy.
http://hortsci.ashspublications.org/content/43/7/1951.full
http://journal.fi/afs/article/view/7897/6303
https://plantmethods.biomedcentral.com/articles/10.1186/1746-4811-8-46
http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1516-89132016000100601
http://www.timesunion.com/business/article/Shedding-lab-light-on-plant-growth-4928620.php
myslalem ze to bedzie jakis motywacyjny temat ze wzgledu ze mamy poniedzialek a tu jakies belkot naukowy :/
to nie belkot, fakty panie, fakty :)
Zamawiasz w sklepie, odpowiedni typ salaty, najlepszy dla twojegu podniebienia, i po poludniu CI dostarczaja odpowiedni produkt :) --->
Albo wezmy taka lecznicza maryske. wiemy jak maryska jest kultywowana w naszych warunkach. Dzieki odpowiedniemu systemowi oswietlenia, mozna zablokowac produkcje pewnych skladnikow jednoczesnie promowac wytwarzanie innych. Dzieki temu, mozna hodowac maryske, ktora jest nieskuteczna jako srodek oduzajacy ale znacznie lepsza w medycynie od tradycyjnej maryski.
Hmm, działanie światła na ludzi, to w zasadzie jest praktykowane od początków cywilizacji, poczynając od magii pierwszego ogniska..
Wciąż ta magia działa, zwłaszcza gdzieś na odludziu, z perspektywą pieczonych w popiele kartofli ;) Zapatrzenie się w płomienie, musiało znaleźć na przestrzeni wieków, swoje odbicie w ludzkich zachowaniach, o zwierzątkach nie zapominając..
Nowsze zastosowanie światła z różnymi konsekwencjami, najlepiej przećwiczyć w różnego rodzaju dyskotekach czy nocnych klubach. Doskonale wzmacnia niektóre odruchy stosowane ;)
Och, wybacz Drackula że potraktowałem temat nieco lżej, pomijając różne lampy do naświetleń chorych członków i wnętrzności - prawie wierzę że hodowla światłem ma przyszłość, zwłaszcza jak słońca zacznie brakować ;)
Flyby - slonca nie zacznie brakowac, tzn kiedy go zacznie brakowac, ziemii i tak juz nie bedzie :p
Szybciej zacznie brakowac wydajnych gruntow pod uprawy, tym bardziej na wciaz rosnacy popyt. Hodowle na substytutach gruntowych sa coraz bardziej popularne i ciagle rozwijane. Jednak wize sie to ze slabymi warunkami atmosferycznymi. Gra swiatlem jest tu dosc wazna bo nie majac bezposredniego dostepu do slonca, jestesmy w stanie symulowac jego efekt, a co wiecej, zmodyfikowac go tak aby byl bardziej wydajny.
Ale ze swiatlami dyskotekowymi masz racje, juz istnieja szklarnie, ktore wygladaja jak dyskoteki ;)
Wampir z fetyszem światła. Świat zszedł na psy!
wampirze badania nad swiatlem sa bardzo zaawansowane, rzeklbym wiecej, wampiry wioda prym w tej dziedzinie nauki, jako ze swiatlo lezy u podstaw wampirzego istnienia lub tez nie. A ty myslisze ze kto wynalazl LEDy? Wampir! bo zwykle swieltowki emituja uv a te szkodza wampirom. Dzieki badanim nad sztucznym swiatlem juz niedlugo wampiry znajda rozwiazanie dla tego "palacego" slonecznego problemu i kazdy wampir bedzie wreszcie mogl byc daywalkerem :)
spoiler start
Ale skonczmy ten off-topic :p
spoiler stop
nie pamietam etymologii tego slowa, ale to byla taka moja nieudolna proba polaczenia smokow i wampirow w jeden unikalny wyraz ;)
kancelaria sejmu o tym powinna pomyśleć, wszak tam same warzywa w środku
Kiedyś oglądałem program odnośnie farm żywności naświetlanych sztucznym światłem. Na takich regałach były poustawiane rośliny i oświetlane odpowiednim światłem. Plony (jeśli można tak powiedzieć) były zbierane kilka (naście?) razy w roku.
a kiedy wymyślą LED-y z odwzorowaniem braw i temperaturą barową na poziomie żarówek halogenowych?
potem mogą się zająć nową generacją lamp do maryśki i salaty z wieżowca
HP - niestety, na dzien dzisiejszy kolorowe LEDy to slepy zaulek. Mechanizm barw z LEDow polega na mechanizmie dziura-elektron i bandgap materialu ktory uzyto. Jako ze ilosciowo, materialy ktore mozna uzyc do tego celu sa dosc ograniczone, to i paleta barw jest mala. To jeszcze nie bylby wielki problem, znacznie wiekszym problemem jest bardzo slaba wydajnosc i dosc duze koszty.
Na dzien dzisiejszy najwydajniejszymi sa niebieskie diody i to na nich opiera sie calosc przemyslu swietlnego w kategorii LED. Ale sama dioda nic tu nie zdziala, potrzebny jest konwerter swiatla na biale, lub na specyficznee dlugosci fali tak aby RGB odwzorowac. Takim konwerterem sa materialy z grupy fosforow i najpopularnijeszy z nich YAG:Ce (Ytrium aluminium garment z domieszka cerium) o zoltym kolorze, ktory konwertuje niebieski na biale spectrum. Oczywiscie biel z takiego materialu to taka zimna szpitalna, i odpowiednie domieszki sa dodawane aby zmienic temperature bieli.
Teraz aby uzyskac skale RGB mamy dwie opcje.
1) jak najlepsza biel i filtrowana przez odpowiednie filtry w cely uzyskania RGB, na chwile obecna najlepiej odwzrorowujaca kolory i najbardziej wydajna
2) LED z osobnym fosoforem dla kazdego z RGB. Teoretycznie lepsze odwzorowanie, ale fosofory dajace zielen i czerwien nie sa stbilne, szczegolnie w wyzszych temperaturach przez co zastosowanie takiego rozwiazania jest dosc ograniczone.
w zastosowaniach gdzie wymagane jest 10k -30k lumenow, nie uzywa sie diod. Stosuje sie niebieski laser, ktory pada bezposrednio na specjalnie przygotwany material na bazie YAG a uzyskane biale swiatlo jest filtrowane na RGB i uzywane do wyswietlenia obrazu. Obecnie stosowane w rzutnikach kinowych i tych drogich do uzytku domowego.
Na chwile obecna wiekszsoc badan z tej dziedziny skupia sie wlasnie wokol fosforow, a szczegolnie nad tym aby usyskac inne barwy z palety. dlatego stworzenie fosforu tak stabilnego jak YAG:Ce bedzie calkiem intratne finansowo.
Napewno czesc z was slyszala tez o quantum dots. To nic innego jak fosfory w specjalnej formie, ktorych wydajnosc jest bardzo wysoka dzieki efektom znany z fizyki kwantowej zamiast na zwyklej rekombinacji dziura-elektron. Niestety nie kazdy material mozna otrzymac w tej formie a i stabilnosc tego materialu jest niska juz w temperaturach rzedu 70C. Poza tym na chwile obecna materialy wykozystwywane do produkcji QDs to kadmium i selen, tak wiec poki co trzymalbym sie od nich na bezpieczna odleglosc ;)
To tak w skrocie i na tyle lopatologicznie na ile potrafie.
