filmomaniak.pl Newsroom Filmy Seriale Obsada Netflix HBO Amazon Disney+ TvFilmy
Filmy i seriale 24 grudnia 2003, 13:26

autor: Małgorzata Majewska

Motyw anioła w filmach niebiblijnych (9)

Studium motywu anioła w filmach niebiblijnych zawiera w sobie tematykę związaną z filmem religijnym, a także problematykę dzieł inspirowanych Biblią. Wbrew pozorom pojęcie „filmu biblijnego” nie jest tożsame z terminem „film religijny”.

Zadania przez nich wykonywane mają na celu służbę Bogu i ludziom.” Sam Jezus opowiedział się za istnieniem świata duchów (Dz 23,8), i chociaż w jego czasach nie wszystkie grupy żydowskie zaakceptowały wiary w ich istnienie, to angelologia stawała się coraz bardziej przejrzysta.

Nowotestamentowe opisy złych aniołów (2 P 2,4 i Jud 6) przedstawiają istotę sytuacji zwanej w teologii katolickiej „grzechem anielskim”. Fragment 2 P 2,4 opowiada o grzechu aniołów, którym Bóg nie odpuścił, natomiast Jud 6 o aniołach, „którzy nie zachowali swej godności”. Stwierdzenia te wyjaśniają możliwość grzechu aniołów, który postawił ich w opozycji do Boga i zapoczątkował powstanie zorganizowanej rzeczywistości złych i nieposłusznych bytów duchowych. „Utożsamienie szatana ze złymi aniołami (2 Kor 11,14) daje podstawy do stwierdzenia, że sam szatan jest niejako głową wszystkich demonów, które wypełniają szatański plan. Trudno więc o indywidualną konkretyzację tych duchów, gdyż utożsamiają się wzajemnie tworząc niejako nastawiony na czynienie zła kolektyw. Określenie „zły anioł” stanowi, więc pomost łączący szatana i demony; wyjawia ich wspólną cechę wrogości wobec Boga i Jego planów.”

Konfrontując potoczne wyobrażenia o aniołach z ich filmowymi przedstawieniami, nie sposób pominąć widocznego procesu antropomorfizacji, jaki dokonał się poprzez „ludzką” obsadę. Owszem – trudno było o inną, ale istotą tej strategii było pozbawienie aniołów nadprzyrodzonych aspektów ciała. Wprawdzie tytułowy bohater filmu Michael ukazuje się nam z parą - imponujących wielkością – skrzydeł, ale jeśli to tylko możliwe chowa je pod płaszczem. Wygląd filmowych aniołów może być jednak mylący, gdyż posiadają one ukryte, niezwykłe zdolności, tj. przewidywanie przyszłości, wskrzeszanie i utrzymywanie przy życiu „świeżych” denatów itp. Zaprezentowane w filmach różnice pomiędzy duchową a cielesną postacią anioła w pewnych aspektach zgodne są ze stanowiskiem Kościoła w sprawie natury anielskiej: „Jako istoty czysto duchowe aniołowie posiadają tylko duchowe władze, to znaczy rozum i wolę. Oznacza to, że aniołowie nie posiadają ani zmysłów (takich jak u ludzi czy zwierząt: wzrok, słuch, dotyk, smak, powonienie), ani też uczuć podobnych do naszych. Wszystko to bowiem zależy od ciała, którego aniołowie nie mają. Aniołowie posiadają natomiast czysto duchowe poznanie i miłość, które są doskonalsze od ludzkiej wiedzy i miłości.” Ze względu na przebywanie blisko Boga, posiadają także lepsze poznanie Najwyższej Istoty, a także przewyższają ludzi stopniem znajomości świata: „znają wszelkie tajemnice (...), całą mądrość ludzką, mają pełną wiedzę o przyrodzie, kosmosie. Wiedzę tę Bóg wlał aniołom bezpośrednio w chwili, gdy ich stwarzał.”