Kosmiczne gry. Jak zimna wojna stworzyła branżę gier video
Ile wspólnego ma kula nadająca sygnał z kosmosu i konflikt dwóch światowych mocarstw z grami komputerowymi? Okazuje się, że całkiem sporo!
Kosmiczne gry
Oficjalnie za pierwszą grę komputerową uznaje się Tennis For Two, polegające na wzajemnym odbijaniu tenisowej piłki przez siatkę. Wszystko odbywało się jednak na analogowym oscylografie i nie miało wiele wspólnego z wyświetlaniem grafiki w technologii, jaką znamy choćby z komputerów 8-bitowych.
Naukowcy i ówcześni programiści zaczęli wykorzystywać dostęp do nowoczesnego sprzętu również w innych celach niż tylko umożliwienie podróży w kosmos. Jeden z nich, Steve Russel ze słynnego Massachusetts Institute of Technology z pomocą dwóch kolegów stworzył w 1962 roku program Spacewar! – może nie do końca pierwszą grę komputerową w historii, ale na pewno pierwszą w stylu, jaki znamy dzisiaj – wyświetlaną z sygnału wideo na monitorze CRT, sterowaną specjalnie opracowanym kontrolerem – protoplastą pada oraz z trybem multiplayer! Spacewar! był typową strzelanką – pojedynkiem dwóch statków w przestrzeni kosmicznej, w której walkę urozmaicały siły grawitacji znajdującej się pośrodku gwiazdy. Gra stała się bardzo popularna wśród studentów i szybko rozprzestrzeniła poza MIT – wszędzie tam, gdzie można było ją uruchomić na komputerze PDP-1, co jednocześnie uczyniło ją pierwszą grą dostępną w więcej niż jednym ośrodku badawczym.
Nowym rodzajem rozrywki zainteresowali się również producenci PDP-1, postanawiając dołączać grę do każdego nowego egzemplarza komputera, jednak jego koszt wynoszący 120 tysięcy dolarów (dzisiaj byłaby to kwota ok. miliona dolarów) znacznie ograniczał liczbę ewentualnych klientów, a więc i jakikolwiek zysk ze sprzedaży tego tytułu. Nie o to jednak wtedy chodziło. Przez całe lata sześćdziesiąte, kto tylko mógł, grał w tę pozycję, a prawdziwa lawina ruszyła na dobre na początku lat 70., czyli zaraz po wylądowaniu człowieka na Księżycu.
W 1972 roku magazyn Rolling Stone zorganizował i ufundował nagrody do Spacewar! Olympics – prawdopodobnie pierwszego turnieju gier komputerowych w historii.
Wtedy to Spacewar! doczekał się dwóch klonów. Jednym z nich było stworzone na uniwersytecie w Stanford Galaxy Game, będące pierwszą pozycją, w którą grało się po wrzuceniu monety. Wyprodukowane w ilości jednego egzemplarza, nie miało jednak szans stać się wielkim hitem. W tym samym roku pojawiło się więc Computer Space – pierwsza gra na dedykowanym automacie arcade, który sprzedał się w liczbie około 1500 sztuk, zarabiając blisko milion dolarów. Według twórców tytuł ten mógł osiągnąć lepsze wyniki, a jako powód jego niezbyt dobrego przyjęcia podawano bardzo skomplikowane sterowanie i długi okres „uczenia się” gry. Za jej powstanie odpowiadało dwóch ludzi – Nolan Bushnell i Ted Dabney, których firma Syzgy Engineering wkrótce po przygodzie z Computer Space zmieniła nazwę na... Atari, a kolejny projekt został nazwany Pong!
Zarówno Galaxy Game, jak i Computer Space nie różniły się wiele od gry Spacewar! pod względem rozgrywki i dla przeciętnego użytkownika były dość trudne. Wszystko zmienił właśnie Pong, wprowadzając niesłychaną grywalność i prostotę, najpierw do automatów arcade, a później telewizyjnych konsol. Premiera Gwiezdnych wojen oraz pełnometrażowego filmu z serii Star Trek wywołała ogromną falę zainteresowania nurtem science fiction. Kosmos wracał do łask, a ówczesne komputery potrafiły już o wiele więcej. Wtedy pojawiła się taka klasyka jak Space Invaders, Asteroids oraz Lunar Lander, rozpoczynając złotą erę gier arcade.
W dalszych latach na coraz popularniejszych komputerach osobistych zaczął dominować temat kosmicznej eksploracji w tytułach pokroju Elite czy późniejszego Privateera. W Buzz Aldrin’s Race Into Space sami doświadczaliśmy wyścigu do gwiazd między USA a ZSRR. Wirtualni stratedzy mogli kolonizować oraz podbijać odległe galaktyki w Alpha Centauri czy Master of Orion, a wszystko, wraz z kosmicznymi symulatorami w stylu Wing Commandera, i tak zwykle prowadziło do wielkiej kosmicznej wojny – Space War. Być może Pong był wtedy tym najbardziej popularnym tytułem, z największym sukcesem na koncie, ale nie da się ukryć, że branża gier komputerowych zaczęła się od gier kosmicznych! Od wyjątkowego tytułu Spacewar! i Steve’a Russela, który stworzył go zainspirowany z jednej strony przez Tennis for Two możliwością grania na komputerze, a z drugiej zmaganiami dwóch mocarstw walczących o dominację w kosmosie.
